حسینی‌دالان
| حسینی دالان | |
|---|---|
|
بنای فعلی حسینی‌دالان در بنگلادش | |
| اطلاعات | |
| مکان | داکا، بنگلادش |
| مختصات جغرافیایی | |
| مذهب | شیعه |
| پایه‌گذاری در | نیمه قرن یازدهم |
| پایه‌گذار | میرمراد |
| معماری | |
| سبک معماری | غربی؛ مغولی |
حسینی‌دالان، زیارتگاه و امام‌باره شیعیان در شهر قدیمی داکا در بنگلادش متعلق به اواخر دوره گورکانیان است. ساختار کلی این بنا طرحی از مقبره و «تعزیه» امام حسین(ع) است و در دهه اول محرم، پر جنب و جوش‌ترین بنای شهر است.
تاریخچه
ظاهراً این بنا را در حدود نیمه قرن یازدهم، شخصی به نام میر مراد، که داروغه و مسئول بناهای عمومی در نواره محل بوده، احداث کرده است اما به گفته رضوی در قرن دهم و یازدهم رجال شیعه مراسم عزاداری ماه محرّم را مخفیانه و در خانه‌ها اجرا می‌کردند و نام حسینی دالان در اوایل قرن دوازدهم هجری، در دوران حکومت مرشد قلی خان، بر این تعزیه‌خانه گذاشته شد و آنجا مرکز برگزاری مراسم ماه محرم در بنگال گردید. ساختمان کنونی حسینی دالان بر روی تعزیه‌خانه کوچک قبلی بنا شده است. نواب نصرت جونگ در نیمه دوم قرن دوازدهم آنجا را تجدید بنا کرد. کمپانی هند شرقی نیز دو بار در ۱۲۲۲ق و ۱۲۲۵ق، در آن تعمیراتی انجام داد. بعد از زلزله ۱۳۱۵ق نیز، که بخشی از این بنا از جمله سقف آن آسیب دید، نواب احسان اللّه بهادر آن را بازسازی و تعمیر کرد.
توصیف بنا
ساختار کلی این بنا طرحی از مقبره و تعزیه امام حسین(ع) است. تعزیه، که در شبه‌قاره به مدل نمادین تابوت و ضریح امام حسین(ع) گفته می‌شود، اتاقکی آراسته است که معمولاً از چوب یا فلز ساخته می‌شود.
معماری ساختمان فعلی حسینی دالان، به ویژه به سبب چهار ستون بزرگی که در آخرین بازسازی‌ها در قرن سیزدهم در جلو ایوان گذاشته شده، بیشتر به شیوه مدرن غربی است، ولی عناصر معماری مغولی و محلی نیز مشهود است؛` به ویژه در بخش‌هایی که از ساختمان اولیه بنا باقی مانده است.
حسینی دالان بر صُفّه بلندی رو به استخری بزرگ واقع شده و در قسمت شرقی آن پلکانی قرار گرفته و در قسمت جنوبی نیز دو برج، با گنبدی بر روی هر یک، ساخته شده است.
این بنا شامل دو تالار تودرتوست: اولی روبه جنوب، که شیرنی نام دارد و کاملا سیاه‌رنگ است و مناسب عزاداری و سوگواری است و دیگری رو به شمال، که خطبه نام دارد و دارای منبری هفت‌پله است و نمادهای مقدسی چون خمسه و تمثال امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در آن نگهداری می‌شود. دو تالار فرعی هم در دو طبقه، یکی در سمت چپ و دیگری در سمت راست بنا، ساخته شده که ظاهراً مخصوص بانوان بوده است.
تصاویری با قابلیت مشاهده ۳۶۰ درجه از داخل این بنا از قابل مشاهده است.
اقامه عزاداری
حسینی دالان در دهه اول محرم، پر جنب‌وجوش‌ترین بنای شهر است. دسته‌های عزاداری در امام باره آمد و شد می‌کنند و در حالی که عَلَم‌ها و کُتَل‌هایی به همراه دارند، آنها را بر روی شانه حرکت می‌دهند و با ناله و سوگواری آن را پیاده به خارج شهر می‌برند و در فاصله یک‌فرسخی دفن می‌کنند.
حمله داعش
در ۲ آبان ۱۳۹۴ش، که با ایام سوگواری محرم مصادف بود، این مکان مورد حمله تروریستی گروه داعش قرار گرفت. در این حمله، یک نفر کشته و ۸۰ نفر زخمی شدند.
پانویس
- ↑ رجوع کنید به محمود الحسن، ص۶۹؛ د. اسلام، چاپ دوم، ذیل مادّه.
- ↑ رضوی، ج۲، ص۳۵۱.
- ↑ محمودالحسن، ص۶۹
- ↑ رجوع کنید به دنی، ص۲۰۴؛ د. اسلام، چاپ دوم، ذیل مادّه؛ آشر، ص۵۶
- ↑ کول، ص۱۰۲؛ بیکر، ص۱۶۳ـ۱۶۴
- ↑ هالیستر، ص۱۶۶، ۱۷۲ـ۱۷۳
- ↑ رجوع کنید به دنی، ص۲۰۴ـ۲۰۵؛ آشر، ص۵۶
- ↑ آشر، ص۵۶؛ دنی، ص۲۰۴
- ↑ رجوع کنید به دنی، تصویر» LXXIV، ش ۱۰۳؛ برای نمونک (ماکت) بنا در موزه ملی بنگلادش رجوع کنید به انعام الحق، ص۱۷، تصویر ۱۴۱
- ↑ دنی، ص۲۰۴
- ↑ آقا احمد کرمانشاهی، ج۱، ص۶۱۹؛ د. اسلام، چاپ دوم، ذیل مادّه
- ↑ پرس‌تی‌وی، «»، ۲ آبان ۹۴، بازدید شده در ۲۹ فروردین ۹۶.
منابع
- آقا احمد كرمانشاهى، مرآت الاحوال جهان‌نما: سفرنامه، قم، ۱۳۷۳ش.
- Catherine B. Asher, "Inventory of key monuments", in The Islamic heritage of Bengal, ed. George Michell, Paris: Unesco, 1984.
- Patricia L. Baker, Islam and the religious arts, London 2004.
- Juan Ricardo Cole, Roots of north Indian Shiism in Iran and Iraq: religion and state in Awadh, 1722-1859, Delhi 1989.
- Ahmad Hasan Dani, Muslim architecture in Bengal, Dacca 1961.
- Enamul Haque, Catalogue of a special exhibition of Islamic arts & cafts in Bangladesh, Dacca 1983.
- EI2, s.v. "Husayni Dalan" (by A. B. M. Husain).
- John Norman Hollister, The Shia of India, New Delhi 1979.
- Syed Mahmudul Hasan, Muslim monuments of Bangladesh, Dacca 1987.
- Saiyid Athar Abbas Rizvi, A socio-intellectual history of the Isna 'Ashari Shi'is in India, Canberra 1986.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: