غاضریه

تابلویی از واقعه عاشورا، موقعیت منطقه غاضریه در سمت شمال شرقی کربلا در تابلوی فوق نشان داده شده است.

غاضِریه نام دیگر سرزمین کربلا، اما در اصل روستایی در نواحی کوفه و نزدیک به کربلا، محل سکونت قبیله بنی اسد بود. زمانی که امام حسین(ع) به سرزمین کربلا رسید از حر بن یزید ریاحی خواست تا در این منطقه فرود آیند اما دستور عبیدالله بن زیاد مبنی بر فرود آوردن کاروان امام حسین(ع) در منطقه‌ای بی‌آب و علف مانع آن شد.

موقعیت

غاضریه روستایی است منسوب به بنی غاضره، یکی از تیره‌های قبیله بنی اسد، که در صدر اسلام به عراق آمده و در آن سکونت یافتند. این منطقه در یک کیلومتری شهر کربلا واقع شده است. به این منطقه اراضی حسینیه نیز گفته می‌شود. غاضریه مانند دیگر اسامی که در طول تاریخ بر سرزمین کربلا اطلاق شده است در حقیقت نام منطقه‌ای مجاور کربلا است.

وقایع

زمانی که امام حسین(ع) به کربلا رسید، نام این سرزمین را پرسید که در پاسخ ایشان، چند نام از جمله غاضریه گفته شد. در برخی دیگر از گزارش‌های تاریخی آمده است زمانی که امام حسین(ع) به نینوا رسید فرستاده‌ای از سوی عبیدالله بن زیاد نامه‌ای برای حر بن یزید ریاحی آورد. در این نامه آمده بود حسین بن علی را در سرزمین بی‌آب و علف فرود آورد. حر امام حسین(ع) را از محتوای نامه باخبر کرد و گفت: عبیدالله به فرستاده خود دستور داده تا ناظر اجرای دستورش باشد. امام حسین(ع) گفت: کمی ما را بیشتر ببر تا به دهکده غاضریه برسیم. حر در پاسخ به درخواست امام گفت: ابن‌زیاد دستور داده تا شما را در منطقه‌ای بی‌آب و علف فرود آوریم و چاره‌ای جز اطاعت امر او نیست.

خریدن زمین‌های اطراف

در برخی از گزارش‌ها آمده است امام حسین(ع) نواحی را که قبرش در آنجاست، از اهل نینوا و غاضریه به مبلغ شصت هزار درهم خرید و آن را به اهالی همانجا به شرط آنکه مردم را به محل قبر او راهنمایی کنند و زائران قبرش را سه روز ضیافت و پذیرایی کنند صدقه داد.

دفن پیکر شهدا توسط اهالی غاضریه

اهالی غاضریه که از قبیله بنی اسد بودند یک یا سه روز پس از واقعه عاشورا و شهادت امام حسین(ع) و خروج سپاه عمر سعد از کربلا، به آن‌جا آمده و امام حسین(ع) را در همان مکانی که امروزه محل دفن ایشان است، به خاک سپردند. آنها همچنین اهل بیت و صحابه وی را نیز در نزدیکی محل دفن امام حسین(ع) به خاک سپرده و عباس بن علی(ع) را نیز در همان مکانی که به شهادت رسیده بود، دفن کردند.

روایتی از امام باقر(ع) درباره غاضریه

در روایتی از امام باقر(ع) آمده است: «غاضریه همان بقعه‌ای است که خداوند در آن با موسای کلیم هم سخن شد و با نوح مناجات کرد و آن گرامی‌ترین سرزمین نزد خداست و اگر چنان نبود، خداوند اولیاء خویش و فرزندان پیامبرش را در آن به ودیعت نمی‌نهاد. پس قبور ما را در غاضریه زیارت کنید».

پانویس

  1. حموی، معجم‌البلدان، ج۴، ص۱۸۳.
  2. دینوری، اخبارالطوال، ج۱، ص۲۵۲.
  3. قمی، نفس المهموم، ج۱، ص۱۸۵.
  4. دینوری، اخبارالطوال، ج۱، ص۲۵۱ ۲۵۲.
  5. طریحی، مجمع‌البحرین، ج۵، ص۴۶۲-۴۶۲؛ نوری، مستدرک‌ الوسائل، ج۱۰، ص۳۲۱.
  6. ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۹.
  7. طبرسی، اعلام الوری، ج۱، ص۲۵۱ و ۴۷۰.
  8. مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۱۴.
  9. مجلسی، بحارالانوار، ج۹۸، ص۱۰۹، ج۱۰۱، ص۱۰۸.

منابع

  • ابن کثیر دمشقی، البدایه و النهایه،دار الفکر، بیروت، بی‌جا، بی‌تا.
  • دینوری، ابوحنیفه احمد بن داود، الاخبار الطوال، تحقیق: عبدالمنعم عامر، مراجعه: دکتر جمال‌الدین شیال، قاهره،‌دار احیاء الکتب العربی، ۱۹۶۰م.
  • طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، دار الکتب الاسلامیه، تهران، چاپ سوم، ۱۳۹۰ق.
  • طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تهران، مرتضوی، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.
  • مجلسی، بحارالانوار، تحقیق: محمد باقر محمودی/ عبدالزهراء علوی، بیروت، داراحیاء‌التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
  • قمی، شیخ عباس، نفس المهموم فی مصیبة سیدنا الحسین المظلوم، المکتبة الحیدریه.
  • مفید، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، ج۲، ص۱۱۴، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
  • نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، تحقیق و تصحیح: گروه پژوهش مؤسسه آل البیت علیهم السلام‌، بیروت، مؤسسه آل البیت علیهم السلام‌، ۱۴۰۸ق.
  • یاقوت حموی، شهاب‌الدین ابوعبدالله، معجم البلدان، بیروت، دارصادر، چاپ دوم، ۱۹۹۵م.