نماز صبح
| بخشی از احکام عملی و فقهی |
| فروع دین |
|---|
| نماز |
|
نماز واجب • نمازهای یومیه • نماز مستحبی • نماز جمعه • نماز عید • نماز جماعت • نماز آیات • نماز میت • ارکان نماز • واجبات نماز |
| دیگر عبادت‌ها |
|
روزه • خمس • زکات • حج • جهاد امر به معروف و نهی از منکر • تولی • تبری |
| احکام طهارت |
|
وضو • غسل • تیمم نجاسات • مطهرات |
| احکام مدنی |
| وکالت • وصیت • ضمانت • کفالت • ارث |
| احکام خانواده |
| ازدواج • ازدواج موقت • تعدد زوجات • نشوز • محارم • طلاق • مهریه • شیردادن • آمیزش • استمتاع • صیغه ازدواج • ام ولد • ظهار • لعان • ایلاء • خلع و مبارات |
| احکام قضائی |
| قضاوت • دیات • حدود • قصاص • تعزیرات |
| احکام اقتصادی |
| عقود: (تجارت • مضاربه • اجاره) • محرمات (رشوه • ربا • احتکار • مکاسب محرمه) • احکام وابسته (مجهول المالک، وجوهات شرعی • کفاره • جزیه) |
| احکام دیگر |
| حجاب • صدقه • نذر • تقلید • خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها • وقف • قسم • فسخ • ابراء • اقاله • وقف |
| جستارهای وابسته |
| بلوغ • فقه • احکام شرعی • توضیح المسائل • واجب • حرام • مستحب • مباح • مکروه • نیت • قصد قربت • مسائل مستحدثه |
نماز صبح از نمازهای یومیه که دو رکعت است و بین طلوع فجر و طلوع آفتاب خوانده می‌شود.
وقت نماز صبح
نماز صبح نماز واجب دو رکعتی است که بین طلوع فجر تا طلوع آفتاب به‌جا آورده می‌شود. وقت فضیلت نماز صبح، از اول فجر صادق (اذان صبح) تا پیدا شدن سرخی از جانب مشرق است. نماز صبح مانند دیگر نمازهای یومیه، نماز نافله دارد. نافله نماز صبح دو ركعت، قبل از نماز صبح و وقت آن از فجر اول (سپیدۀ كاذب) است تا زمانی‌كه به اندازۀ خواندن نماز صبح به طلوع سرخی آفتاب مانده باشد.
اهمیت نماز صبح
قرآن کریم، نماز صبح را مشهود ملائکه می‌داند: أَقِمِ الصَّلاَةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَی غَسَقِ اللَّیلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا (سوره اسراء، ۷۷) روایات در معنای این آیه گفته‌اند که نماز صبح مشهود ملائکه شب و ملائکه صبح است. پیامبر اسلام(ص) درباره نماز صبح فرموده‌اند: «نماز صبح از میان نمازها این امتیاز را دارد که ملائکه شب و ملائکه روز آن را مشاهده می‌کنند؛ زیرا نماز صبح اگر در اول وقت خود اقامه شود در لحظه‌ای است که ملائکه شب جای خود را به ملائکه روز می‌دهند و هر دو گروه از فرشتگان شاهد اقامه آن خواهند بود.»
برخی احکام نماز صبح
- بر مردان واجب است حمد و سوره نماز صبح را بلند (جهر) قرائت کنند. زنان می‌توانند حمد و سوره نماز صبح را بلند یا آهسته بخوانند اما اگر نامحرم صدای آنان را بشنود بنابر احتیاط واجب باید آهسته بخواند.
پانویس
- ↑ فجر کاذب اولین روشنی بعد از شب است که از افق جدا و به‌صورت عمودی است که به‌تدریج از بین می‌رود. فجر صادق که بعد از فجر کاذب و زمان اذان صبح است، متصل به افق و به‌صورت افقی است که رفته‌رفته روشن شده و در نهایت آفتاب طلوع می‌کند. رجوع کنید به: نهایة التقریر، ج۱، ص۱۵۲
- ↑ عروةالوثقی، ج۱، ص۵۱۷
- ↑ تحریرالوسیله، ج۱، ص۱۵۴
- ↑ ترجمه تحریر الوسیله، ج۱، ص۱۵۲
- ↑ وسائل الشیعه، ج۴، ص۱۵ و ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص۷۴
- ↑ وسایل شیعه، ج۴، ص۱۵
- ↑ الطباطبائی الحکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۴۰۴ق، ج ۶ ص۱۹۸؛ امام خمینی، رساله توضیح المسائل، مسئله ۹۹۲.
- ↑ امام خمینی، رساله توضیح المسائل، مسئله ۹۹۴
منابع
- ابن بابویه، محمد ابن علی، تواب الأعمال و عقاب الأعمال، نسیم کوثر، قم، ۱۳۸۱ش.
- امام خمینی، سید روح‌الله، ترجمه تحریرالوسیلة، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، ۱۳۸۵ش.
- حرعاملی، محمد ابن حسن، وسائل الشیعة، مؤسسه آل البیت لإحیاء التراث، قم، بی‌تا.
- الطباطبایی الحکیم، سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، ، قم، منشورات مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ ق.
- فاضل لنکرانی، نهایة التقریر فی مباحث الصلاة، قم، مرکز الفقه الائمة الاطهار، ۱۴۲۰ق.
- یزدی، سید محمدکاظم، عروةالوثقی، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت، بی‌تا.