سوره ملک
| < تحریم - قلم > | |
|---|---|
|
| |
| شماره سوره | ۶۷ |
| جزء | ۲۹ |
| نزول | |
| ترتیب نزول | ۷۷ |
| مکی/مدنی | مکی |
| اطلاعات آماری | |
| تعداد آیات | ۳۰ |
سوره مُلْک یا سوره تَبارَ‌ک شصت و هفتمین سوره و از سوره‌های مکی قرآن است که در جزء ۲۹ جای دارد. نام‌گذاری این سوره به «ملک» و «تبارک» به دلیل وجود این دو کلمه در نخستین آیه آن است. هدف اصلی سوره ملک را بیان عمومیت ربوبیت خدا برای تمام عالم و انذار به معاد دانسته‌اند. این سوره با تحسین خداوند در مورد فرمانروایی و حاکمیت و قدرت مطلقه او آغاز می‌شود و در آیه دوم، آفرینش و مرگ و حیات را در جهت آزمایش الهی و انتخاب اصلح، ذکر می‌کند.
آیات اول و دوم این سوره را از آیات مشهور سوره ملک دانسته‌اند. در فضیلت تلاوت این سوره آمده است هر كس در شب سوره ملک را قرائت كند، اجری مانند احیای شب قدر خواهد داشت.
معرفی سوره
نام‌گذاری:
دلیل نام‌گذاری این سوره به نام «ملک» و «تبارک» را وجود این دو واژه در نخستین آیه آن دانسته‌اند. تبارک به معنای صدور برکات بسیار زیاد از ناحیه خداوند است. نام‌های دیگری از جمله مانعه (جلوگیری کننده)، واقیه (نگه‌دارنده)، منجیه (نجات دهنده) و منّاعه (بسیار بازدارنده) به این سوره داده شده است. علت این نام‌گذاری‌ها را، حفظ قاریان و عاملان به سوره ملک از عذاب قبر و نجات از آتش دوزخ دانسته‌اند که در روایات به آنها اشاره شده است.
محل و ترتیب نزول:
سوره ملک جزو سوره‌های مکی و در ترتیب نزول، هفتاد و هفتمین سوره‌ای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، شصت و هفتمین سوره است و در آغاز جزء ۲۹ قرآن جای دارد.
تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها:
سوره ملک دارای ۳۰ آیه ۳۳۰ کلمه و ۱۳۰۰ حرف و از نظر حجم جزو سوره‌های مفصلات و در حدود نیم حزب است. این سوره پس از سوره طور و پیش از سوره حاقه و قبل از هجرت در مکه نازل شد و آیه مدنی ندارد. سوره ملک همانند سوره فرقان با واژه «تبارک الذی» آغاز شده و در شمار سوره‌های ممتحنات آورده شده است، که گفته شده با سوره ممتحنه تناسب محتوایی دارند.
محتوای سوره
هدف اصلی سوره ملک بیان عمومیت ربوبیت خدا برای تمامی عالم است در برابر وثنیه که برای هر بخشی از جهان ربی را پذیرفته اند وخداوند متعال را فقط رب الارباب می‌دانند. و نیزانذار به معاد . این سوره با تبریک و تحسین خداوند در مورد فرمانروایی و حاکمیت و قدرت مطلقه او آغاز می‌شود و در آیه دوم، آفرینش و مرگ و حیات را در جهت آزمایش الهی و انتخاب اصلح، ذکر می‌کند.
در تفسیر نمونه مطالب سوره ملک در سه محور خلاصه شده است:
- بحث‌هایی پیرامون مبدأ و صفات خداوند و نظام شگفت‌انگیز خلقت مخصوصا آفرینش آسمان‌ها و ستارگان، آفرینش زمین و مواهب آن، آفرینش پرندگان و آب‌های جاری و آفرینش گوش، و چشم و ابزار شناخت.
- بحث‌هایی پیرامون معاد و عذاب دوزخ و گفتگوی مأموران عذاب با دوزخیان.
- انذار و تهدید کافران و ظالمان به انواع عذاب‌های دنیا و آخرت.
| فرمانروایی و تدبیر خدا بر جهان و زندگی انسان | |||||||||||||||||||||||
| گفتار سوم؛ آیه ۱۵-۳۰ نشانه‌های تدبیر خدا در زندگی انسان | گفتار دوم؛ آیه ۶-۱۴ تأثیر اعتقاد به ربوبیت خدا در سرنوشت انسان | گفتار اول؛ آیه ۱-۵ دلایل فرمانروایی خدا بر جهان هستی | |||||||||||||||||||||
| نشانه اول؛ آیه ۱۵-۱۸ آماده‌کردن زمین برای بهره‌مندی انسان | مطلب اول؛ آیه ۶-۱۱ کیفر منکران ربوبیت الهی و علت آن | دلیل اول؛ آیه ۱ وابستگی جهان به عنایت مستمر خدا | |||||||||||||||||||||
| نشانه دوم؛ آیه ۱۹ پرواز پرندگان در آسمان | مطلب دوم؛ آیه ۱۲ پاداش معتقدان به ربوبیت الهی | دلیل دوم؛ آیه ۲ آفرینش حکیمانه مرگ و حیات انسان | |||||||||||||||||||||
| نشانه سوم؛ آیه ۲۰-۲۲ یاری‌رسانی خدا به انسان‌ها | مطلب سوم؛ آیه ۱۳-۱۴ آگاهی خدا از عقاید انسان | دلیل سوم؛ آیه ۳-۵ آفرینش هماهنگ و هدف‌دار نظام کیهانی | |||||||||||||||||||||
| نشانه چهارم؛ آیه ۲۳ قدرت شنوایی، بینایی و تعقل در انسان | |||||||||||||||||||||||
| نشانه پنجم؛ آیه ۲۴-۲۷ محشورشدن انسان به سوی خدا | |||||||||||||||||||||||
| نشانه ششم؛ آیه ۲۸-۲۹ رحمت خدا بر مؤمنان | |||||||||||||||||||||||
| نشانه هفتم؛ آیه ۳۰ جاری نمودن آب روی زمین | |||||||||||||||||||||||
شأن نزول آیه ۱۳
درباره شأن نزول آیه ۱۳ سوره ملک «وَأَسِرُّ‌وا قَوْلَكُمْ أَوِ اجْهَرُ‌وا بِهِ ۖ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ؛ و [اگر] سخن خود را پنهان داريد، يا آشكارش نماييد، در حقيقت وى به راز دلها آگاه است.» به نقل از ابن عباس آمده است: این آیه در مورد مشرکانی یا منافقانی است که در حق پیغمبر(ص) ناروا و ناسزا می‌گفتند و به یکدیگر سفارش می‌کردند که آهسته سخن گویید که به گوش محمد و اصحاب او نرسد؛ ولی جبرئیل آن حضرت را از حرف‌های آنان آگاه ساخت و بر این نکته تأکید کرد چه سخن به آهستگی گویید چه با صدای بلند، خدا به باطن شما آگاه است.
آیات مشهور
دو آیه ابتدایی سوره ملک از آیات مشهور و نامدار این سوره است.
آیه تبارک (۱)
«تَبَارَ‌كَ الَّذِي بِيَدِهِ الْمُلْكُ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ﴿۱﴾»
(بزرگوار [و خجسته] است آنكه فرمانروايى به دست اوست و او بر هر چيزى تواناست.)
علامه طباطبایی واژه «تبارک» که در ابتدای این آیه آمده است را درباره هر چیزی می‌داند که منشا خیرات و برکات زیادی باشد. در این آیه مبارک بودن ذات خداوند را به مالکیت و حاکمیت او بر جهان و قدرت او بر همه چیز مرتبط دانسته و به همین دلیل او را وجودی زوال ناپذیر و پربرکت معرفی کرده‌اند.
تعبیر «بیده الملک» در این آیه را کنایه از تسلط کامل خداوند بر تمام هستی دانسته‌اند به صورتی که هر تغییری بخواهد در آن می‌دهد و به هر شکل بخواهد اداره می‌کند و قدرت او به هیچ حدی محدود نمی‌گردد.علامه هم چنان براین باور است که تعبیر بیده الملک گستردگی فرمانروایی و قدرت و سلطنت خداوند را از تعبیر« ملیک» در آیه۵۵ سوره قمر بیشتر می‌فهماند و نیز تصریح و تاکید(بیده الملک) برای اثبات قلمرو فرمانروایی خداوند متعال ازتعبیر «له الملک» در آیه ۱ سوره تغابن بیشتر است.
آیه آزمایش (۲)
«الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْغَفُورُ ﴿٢﴾»
(همانكه مرگ و زندگى را پديد آورد تا شما را بيازمايد كه كدامتان نيكوكارتريد و اوست ارجمند آمرزنده.)
مراد از آزمایش (لِيَبْلُوَكُمْ)
این آیه به هدف آفرینش مرگ و زندگی انسان که از شئوون مالکیت و حاکمیت خداست، اشاره کرده است. منظور از آزمایش خداوند را نوعی پرورش دانسته‌اند که آدمیان را به میدان عمل می‌کشد تا ورزیده، آزموده و پاک شوند و شایستگی قرب خدا را پیدا کنند. به این ترتیب عالم هستی میدان بزرگی است برای همه انسان‌ها و وسیله این آزمون، مرگ و زندگی است و هدف آن رسیدن به حُسن عمل است که مفهوم آن تکامل معرفت، اخلاص نیت و انجام هر کار خیری است.علامه طباطبایی نیز از آیه استفاده کرده که هدف اصلیِ آفرینش بهره‌مندی نیکوکاران از پاداش الهی است در نتیجه نیکوکاران( محسنین )مقصود اصلی خلقت هستند و دیگران در پرتو آنان بهره٬مند می شوند. در روایتی امام صادق(ع) براساس این آیه معیار را در آزمون الهی فراوانی عمل ندانسته بلکه درستی وصواب بودنش دانسته ومعیار عمل صواب را خشیت الهی و نیت راستین برشمرده است. و رسول خدا(ص) نیز «احسن عملاً» را در آیه به معنای عقل تمام تر و خوف بیشتر ازخداوند و اطاعت نیکوتر از دستورات الهی دانسته است.
آیه خلقت انسان(۲۳)
- قُلْ هُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ ۖ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ(آیه ۲۳)
ترجمه: بگو: «او کسی است که شما را آفرید و برای شما گوش و چشم و قلب قرار داد؛ امّا کمتر سپاسگزاری می‌کنید!»
آفرینش انسان دارای دو بُعد مادی و غیر مادی است که نمونه ای از سیر مراحل مادی وغیر مادی خلقت انسان را در آیات ۱۲ تا ۱۴ سوره مومنون می‌توان شاهد بود. بی شک بهره مندی انسان از نفس انسانی و در پرتو آن از قوه تفکر و اندیشه وتبدیل شدن مُضغه( قطعه ای گوشت) به انسانی شنوا و بینا و متفکر از سنخ خلقت مادی انسان نیست. لحن عتاب آلود پایان آیه« قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ» می فهماند که عنایت خداوند در آفرینش انسان و مجهز ساختن او به ابزار و دستگاه حس و فکر یکی از بزرگ‌ترین نعممت‌های خداوند متعال است که ارزش و منزلتش قابل درک نیست چرا که در پرتو این ویژگی از جمادات و نباتات امتیاز می یابد. علامه طباطبایی بعید ندانسته که منظور از سمع و بصر تمام حواس ظاهری انسان باشد(ازباب این که گاه برای معرفی یک موضوع جامع و کلی تنها نمونه هایی را به عنوان مثال ذکر می کنند) ومنظور از فؤاد همان نفس متفکره(اندیشمند) باشد که معیار جدایی انسان از حیوان است.
=آیه پایانی ، تأویل ماء مَعین(۳۰)
قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ(ترجمه: بگو: چه تصوّر می‌کنید؟ اگر آب (که مایه زندگانی) شما (است) همه به زمین فرو رود (جز خدا) کیست که باز آب روان و گوارا برای شما پدید آرد؟)
در ارتباط با تأویل این آیه روایات متعددی دلالت دارند بر این که منظور از آبی که در زمین فرو می‌رود و از دسترس انسان‌ها خارج می شود، امام(ع) است آن گاه غیبت می کند و ماء معین را علم امام (ع )دانسته اند. علامه طباطبایی مفسر بزرگ شیعی روایاتی را که این آیه را در اتباط با ولایت امام علی (ع) برشمرده اند را ازباب جری دانسته است که انحصار به شخص یا اشخاصی است که آیه در مورد آنها نازل شده است ندارد بلکه هر موردی را که در صفات و خصوصیات با مورد نزول آیه شریک باشد، در برمی‌گیرد.
فضیلت و خواص
در فضیلت تلاوت سوره ملک روایات متعددی وارد شده است. از پیامبر(ص) روايت شده هر كس در شب سوره ملک را قرائت كند، اجری مانند احیای شب قدر را خواهد داشت. در سیره رسول خدا(ص) آمده است، هر شب پیش از خواب این سوره را قرائت می‌كرد. در حدیثی دیگر از پیامبر نقل شده، سوره ملک از طرف قاری و صاحب این سوره در روز قیامت مجادله می‌كند و برای او طلب آمرزش و مغفرت می‌كند.
از امام باقر (ع) نیز روایت شده سوره ملک، مانع از عذاب قبر می‌شود. من پس از نماز عشاء خود به حالت نشسته آن را قرائت می‌كنم و پدرم امام سجاد (ع) در شب و روز این سوره را قرائت می‌كرد.
در برخی روایات برای قرائت این سوره خواصی چون امنیت شفاعت و بخشش،، دور کردن وحشت قبر و غفران برای اموات، ذکر شده است.
متن سوره
سوره مُلک
| مـتـن | ترجمه |
|---|---|
| بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ تَبَارَ‌كَ الَّذِي بِيَدِهِ الْمُلْكُ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿١﴾ الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْغَفُورُ ﴿٢﴾ الَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا ۖ مَّا تَرَ‌ىٰ فِي خَلْقِ الرَّ‌حْمَـٰنِ مِن تَفَاوُتٍ ۖ فَارْ‌جِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَ‌ىٰ مِن فُطُورٍ ﴿٣﴾ ثُمَّ ارْ‌جِعِ الْبَصَرَ كَرَّ‌تَيْنِ يَنقَلِبْ إِلَيْكَ الْبَصَرُ خَاسِئًا وَهُوَ حَسِيرٌ ﴿٤﴾ وَلَقَدْ زَيَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَجَعَلْنَاهَا رُ‌جُومًا لِّلشَّيَاطِينِ ۖ وَأَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابَ السَّعِيرِ ﴿٥﴾ وَلِلَّذِينَ كَفَرُ‌وا بِرَ‌بِّهِمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ ۖ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ ﴿٦﴾ إِذَا أُلْقُوا فِيهَا سَمِعُوا لَهَا شَهِيقًا وَهِيَ تَفُورُ ﴿٧﴾ تَكَادُ تَمَيَّزُ مِنَ الْغَيْظِ ۖ كُلَّمَا أُلْقِيَ فِيهَا فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُهَا أَلَمْ يَأْتِكُمْ نَذِيرٌ ﴿٨﴾ قَالُوا بَلَىٰ قَدْ جَاءَنَا نَذِيرٌ فَكَذَّبْنَا وَقُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّـهُ مِن شَيْءٍ إِنْ أَنتُمْ إِلَّا فِي ضَلَالٍ كَبِيرٍ ﴿٩﴾ وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ ﴿١٠﴾ فَاعْتَرَ‌فُوا بِذَنبِهِمْ فَسُحْقًا لِّأَصْحَابِ السَّعِيرِ ﴿١١﴾ إِنَّ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَ‌بَّهُم بِالْغَيْبِ لَهُم مَّغْفِرَ‌ةٌ وَأَجْرٌ كَبِيرٌ ﴿١٢﴾ وَأَسِرُّ‌وا قَوْلَكُمْ أَوِ اجْهَرُ‌وا بِهِ ۖ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿١٣﴾ أَلَا يَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ ﴿١٤﴾ هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْ‌ضَ ذَلُولًا فَامْشُوا فِي مَنَاكِبِهَا وَكُلُوا مِن رِّ‌زْقِهِ ۖ وَإِلَيْهِ النُّشُورُ ﴿١٥﴾ أَأَمِنتُم مَّن فِي السَّمَاءِ أَن يَخْسِفَ بِكُمُ الْأَرْ‌ضَ فَإِذَا هِيَ تَمُورُ ﴿١٦﴾ أَمْ أَمِنتُم مَّن فِي السَّمَاءِ أَن يُرْ‌سِلَ عَلَيْكُمْ حَاصِبًا ۖ فَسَتَعْلَمُونَ كَيْفَ نَذِيرِ ﴿١٧﴾ وَلَقَدْ كَذَّبَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَكَيْفَ كَانَ نَكِيرِ ﴿١٨﴾ أَوَلَمْ يَرَ‌وْا إِلَى الطَّيْرِ فَوْقَهُمْ صَافَّاتٍ وَيَقْبِضْنَ ۚ مَا يُمْسِكُهُنَّ إِلَّا الرَّ‌حْمَـٰنُ ۚ إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ بَصِيرٌ ﴿١٩﴾ أَمَّنْ هَـٰذَا الَّذِي هُوَ جُندٌ لَّكُمْ يَنصُرُ‌كُم مِّن دُونِ الرَّ‌حْمَـٰنِ ۚ إِنِ الْكَافِرُ‌ونَ إِلَّا فِي غُرُ‌ورٍ ﴿٢٠﴾ أَمَّنْ هَـٰذَا الَّذِي يَرْ‌زُقُكُمْ إِنْ أَمْسَكَ رِ‌زْقَهُ ۚ بَل لَّجُّوا فِي عُتُوٍّ وَنُفُورٍ ﴿٢١﴾ أَفَمَن يَمْشِي مُكِبًّا عَلَىٰ وَجْهِهِ أَهْدَىٰ أَمَّن يَمْشِي سَوِيًّا عَلَىٰ صِرَ‌اطٍ مُّسْتَقِيمٍ ﴿٢٢﴾ قُلْ هُوَ الَّذِي أَنشَأَكُمْ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ ۖ قَلِيلًا مَّا تَشْكُرُونَ ﴿٢٣﴾ قُلْ هُوَ الَّذِي ذَرَ‌أَكُمْ فِي الْأَرْ‌ضِ وَإِلَيْهِ تُحْشَرُ‌ونَ ﴿٢٤﴾ وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَـٰذَا الْوَعْدُ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ ﴿٢٥﴾ قُلْ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِندَ اللَّـهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِيرٌ مُّبِينٌ ﴿٢٦﴾ فَلَمَّا رَ‌أَوْهُ زُلْفَةً سِيئَتْ وُجُوهُ الَّذِينَ كَفَرُ‌وا وَقِيلَ هَـٰذَا الَّذِي كُنتُم بِهِ تَدَّعُونَ ﴿٢٧﴾ قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَهْلَكَنِيَ اللَّـهُ وَمَن مَّعِيَ أَوْ رَ‌حِمَنَا فَمَن يُجِيرُ الْكَافِرِ‌ينَ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ ﴿٢٨﴾ قُلْ هُوَ الرَّ‌حْمَـٰنُ آمَنَّا بِهِ وَعَلَيْهِ تَوَكَّلْنَا ۖ فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ هُوَ فِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ ﴿٢٩﴾ قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَن يَأْتِيكُم بِمَاءٍ مَّعِينٍ ﴿٣٠﴾ | به نام خداوند رحمتگر مهربان بزرگوار [و خجسته] است آنكه فرمانروايى به دست اوست و او بر هر چيزى تواناست. (۱) همانكه مرگ و زندگى را پديد آورد تا شما را بيازمايد كه كدامتان نيكوكارتريد، و اوست ارجمند آمرزنده. (۲) همان كه هفت آسمان را طبقه طبقه بيافريد. در آفرينش آن [خداى] بخشايشگر هيچ گونه اختلاف [و تفاوتى] نمى‌بينى. بازبنگر، آيا خلل [و نقصانى] مى‌بينى؟ (۳) باز دوباره بنگر تا نگاهت زبون و درمانده به سويت بازگردد. (۴) و در حقيقت، آسمان دنيا را با چراغهايى زينت داديم و آن را مايه طرد شياطين [ قواى مزاحم] گردانيديم و براى آنها عذاب آتش فروزان آماده كرده‌ايم. (۵) و كسانى كه به پروردگارشان انكار آوردند، عذاب آتش جهنم خواهند داشت و چه بد سرانجامى است. (۶) چون در آنجا افكنده شوند، از آن خروشى مى‌شنوند در حالى كه مى‌جوشد. (۷) نزديك است كه از خشم شكافته شود. هر بار كه گروهى در آن افكنده شوند، نگاهبانان آن از ايشان پرسند: «مگر شما را هشدار دهنده‌اى نيامد؟» (۸) گويند: «چرا، هشدار دهنده‌اى به سوى ما آمد و[لى] تكذيب كرديم و گفتيم: خدا چيزى فرو نفرستاده است، شما جز در گمراهى بزرگ نيستيد.» (۹) و گويند: «اگر شنيده [و پذيرفته] بوديم يا تعقل كرده بوديم در [ميان] دوزخيان نبوديم.» (۱۰) پس به گناه خود اقرار مى‌كنند. و مرگ باد بر اهل جهنم (۱۱) كسانى كه در نهان از پروردگارشان مى‌ترسند، آنان را آمرزش و پاداشى بزرگ خواهد بود. (۱۲) و [اگر] سخن خود را پنهان داريد، يا آشكارش نماييد، در حقيقت وى به راز دلها آگاه است. (۱۳) آيا كسى كه آفريده است نمى‌داند؟ با اينكه او خود باريك بين آگاه است. (۱۴) اوست كسى كه زمين را براى شما رام گردانيد، پس در فراخناى آن رهسپار شويد و از روزى [خدا] بخوريد و رستاخيز به سوى اوست. (۱۵) آيا از آن كس كه در آسمان است ايمن شده‌ايد كه شما را در زمين فرو برد، پس بناگاه [زمين] به تپيدن افتد؟ (۱۶) يا از آن كس كه در آسمان است ايمن شده‌ايد كه بر [سر] شما تندبادى از سنگريزه فرو فرستد؟ پس به زودى خواهيد دانست كه بيم دادن من چگونه است (۱۷) و پيش از آنان [نيز] كسانى به تكذيب پرداختند پس عذاب من چگونه بود؟ (۱۸) آيا در بالاى سرشان به پرندگان ننگريسته‌اند [كه گاه] بال مى‌گسترند و [گاه] بال مى‌آنند؟ جز خداى رحمان [كسى] آنها را نگاه نمى‌دارد، او به هر چيزى بيناست. (۱۹) يا آن كسى كه خود براى شما [چون] سپاهى است كه ياريتان مى‌كند، جز خداى رحمان كيست؟ كافران جز گرفتار فريب نيستند. (۲۰) يا كيست آن كه به شما روزى دهد اگر [خدا] روزى خود را [از شما] باز دارد؟ [نه] بلكه در سركشى و نفرت پافشارى كردند. (۲۱) پس آيا آن كس كه نگونسار راه مى‌پيمايد هدايت يافته تر است يا آن كس كه ايستاده بر راه راست مى‌رود؟ (۲۲) بگو: «اوست آن كس كه شما را پديد آورده و براى شما گوش و ديدگان و دلها آفريده است. چه كم سپاسگزاريد.» (۲۳) بگو: «اوست كه شما را در زمين پراكنده كرده، و به نزد او [ست كه] گرد آورده خواهيد شد.» (۲۴) و مى‌گويند: «اگر راست مى‌گوييد، اين وعده كى خواهد بود؟» (۲۵) بگو: «علم [آن] فقط پيش خداست و من صرفاً هشدار دهنده‌اى آشكارم.» (۲۶) و آنگاه كه آن [لحظه موعود] را نزديك ببينند، چهره‌هاى كسانى كه كافر شده‌اند در هم رود، و گفته شود: «اين است همان چيزى كه آن را فرا مى‌خوانديد» (۲۷) بگو: «به من خبر دهيد، اگر خدا مرا و هر كه را با من است هلاك كند يا ما را مورد رحمت قرار دهد، چه كسى كافران را از عذابى پر درد پناه خواهد داد؟» (۲۸) بگو: «اوست خداى بخشايشگر، به او ايمان آورديم، و بر او توكل كرديم. و به زودى خواهيد دانست چه كسى است كه خود در گمراهى آشكارى است.» (۲۹) بگو: «به من خبر دهيد، اگر آب [آشاميدنى] شما [به زمين] فرو رود، چه كسى آب روان برايتان خواهد آورد؟» (۳۰) |
| سوره پیشین: سوره تحریم | سوره ملک سوره‌های مکی • سوره‌های مدنی | سوره پسین: سوره قلم |
|
١.فاتحه ٢.بقره ٣.آل‌عمران ٤.نساء ٥.مائده ٦.انعام ٧.اعراف ٨.انفال ٩.توبه ١٠.یونس ١١.هود ١٢.یوسف ١٣.رعد ١٤.ابراهیم ١٥.حجر ١٦.نحل ١٧.اسراء ١٨.کهف ١٩.مریم ٢٠.طه ٢١.انبیاء ٢٢.حج ٢٣.مؤمنون ٢٤.نور ٢٥.فرقان ٢٦.شعراء ٢٧.نمل ٢٨.قصص ٢٩.عنکبوت ٣٠.روم ٣١.لقمان ٣٢.سجده ٣٣.احزاب ٣٤.سبأ ٣٥.فاطر ٣٦.یس ٣٧.صافات ٣٨.ص ٣٩.زمر ٤٠.غافر ٤١.فصلت ٤٢.شوری ٤٣.زخرف ٤٤.دخان ٤٥.جاثیه ٤٦.احقاف ٤٧.محمد ٤٨.فتح ٤٩.حجرات ٥٠.ق ٥١.ذاریات ٥٢.طور ٥٣.نجم ٥٤.قمر ٥٥.الرحمن ٥٦.واقعه ٥٧.حدید ٥٨.مجادله ٥٩.حشر ٦٠.ممتحنه ٦١.صف ٦٢.جمعه ٦٣.منافقون ٦٤.تغابن ٦٥.طلاق ٦٦.تحریم ٦٧.ملک ٦٨.قلم ٦٩.حاقه ٧٠.معارج ٧١.نوح ٧٢.جن ٧٣.مزمل ٧٤.مدثر ٧٥.قیامه ٧٦.انسان ٧٧.مرسلات ٧٨.نبأ ٧٩.نازعات ٨٠.عبس ٨١.تکویر ٨٢.انفطار ٨٣.مطففین ٨٤.انشقاق ٨٥.بروج ٨٦.طارق ٨٧.اعلی ٨٨.غاشیه ٨٩.فجر ٩٠.بلد ٩١.شمس ٩٢.لیل ٩٣.ضحی ٩٤.شرح ٩٥.تین ٩٦.علق ٩٧.قدر ٩٨.بینه ٩٩.زلزله ١٠٠.عادیات ١٠١.قارعه ١٠٢.تکاثر ١٠٣.عصر ١٠٤.همزه ١٠٥.فیل ١٠٦.قریش ١٠٧.ماعون ١٠٨.کوثر ١٠٩.کافرون ١١٠.نصر ١١١.مسد ١١٢.اخلاص ١١٣.فلق ١١٤.ناس | ||
پانویس
- ↑ صفوی، «سوره ملک»، ص۸۱۳.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۴۸.
- ↑ صفوی، «سوره ملک»، ص۸۱۳.
- ↑ نگاه کنید به: میبدی، كشف الاسرار و عدة الابرار، ۱۳۷۱ش، ج۱۰، ص۱۷۰؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۳۳(هى المانعة، هى المنجية تنجيه من عذاب القبر).
- ↑ خرمشاهی، «سوره ملک»، س۱۲۵۷.
- ↑ صفوی، «سوره ملک»، ص۸۱۳.
- ↑ خرمشاهی، «سوره ملک»، ج۲، س۱۲۵۷.
- ↑ رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۳۶۰و۵۹۶.
- ↑ رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۳۶۰و۵۹۶.
- ↑
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۳۴۸.
- ↑ صفوی،«سوره ملک»، ص۸۱۴.
- ↑ خرمشاهی، «سوره ملک»، ج۲، ص۱۲۵۷
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۳۱۱-۳۱۲.
- ↑ خامه‌گر، ساختار سوره‌های قرآن کریم، ۱۳۹۲ش.
- ↑ واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۶۲.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۴۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۳۱۶.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۴۸.
- ↑ طباطبایی، الیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۳۴۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۳۱۶-۳۱۷.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۳۴۹.
- ↑ کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶.
- ↑ طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۱۰، ص۶۹.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹، ص۳۶۳.
- ↑ بحرانی، سید هاشم، البرهان في تفسير القرآن نویسنده، ج۵۷ ص۴۴۸؛ حویزی عروسی، عبدعلی، تفسیر نور الثقلین، ج۵۷ ص۳۸۶.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۴ق، ج۱۹۷ ص۳۶۵.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۶۶
- ↑ نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۳۰۶.
- ↑ نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۳۶۶
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۶۳۳
- ↑ صدوق، ثواب الاعمال، ۱۴۰۶ق، ص۱۱۹.
- ↑ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۴۶
- ↑ بحرانی، البرهان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۳۳
- ↑ بحرانی، البرهان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۳۳
- ↑ به نظر بعضی قاریان مکه و مدینه سوره ملک ۳۱ آیه دارد؛ زیرا فراز «بَلی قَدْ جاءَنا نَذِيرٌ» در آیه ۹ را یک آیه دانسته‌اند ولی دیگران آن را جزو آیه قبل می‌دانند. (طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۸۱.)
- ↑ ممتحنات ۱۶ سوره قرآن است که سیوطی آنها را به نام ممتحنات ذکر کرده است. (رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۵۹۶) این سوره‌ها عبارتند از: فتح، حشر، سجده، طلاق، قلم، حجرات، تبارک، تغابن، منافقون، جمعه، صف، جن، نوح، مجادله، ممتحنه و تحریم. (رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۶۲ش، ص۳۶۰.)
- ↑ فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ ترجمه:در جایگاه صدق نزد خداوند مالک مقتدر
- ↑ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ ترجمه:مالکیت و حکومت از آن اوست و ستایش از آن او
منابع
- قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم، ۱۴۱۸ق/۱۳۷۶ش.
- بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، بنیاد بعثت، ۱۴۱۵ق.
- خامه‌گر، محمد، ساختار سوره‌های قرآن کریم، تهیه مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت نورالثقلین، قم، نشر نشرا، ۱۳۹۲ش.
- خرمشاهی، قوام الدین، «سوره ملک»، در دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران، دوستان-ناهید، ۱۳۷۷ش.
- رامیار، محمود، تاریخ قرآن، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۲ش.
- سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بكر، الدّرالمنثور فی التفسیر بالمأثور، قم، كتابخانه عمومى حضرت آيت الله العظمى مرعشى نجفى( ره)، ۱۴۰۴ق.
- صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم، دار الشريف الرضي للنشر، ۱۴۰۶ق.
- صفوی، سلمان، «سوره ملک»، در دانشنامه معاصر قرآن کریم، قم، انتشارات سلمان آزاده، ۱۳۹۶ش.
- طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش.
- فرهنگ‌نامه علوم قرآن، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الكتب الإسلامية، ۱۴۰۷ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش.
- میبدی، احمد بن محمد، كشف الاسرار و عدة الابرار( معروف به تفسير خواجه عبدالله انصارى)، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۱ش.
- نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسة آل البيت عليهم السلام، ۱۴۰۸ق.
- واحدی، علی بن احمد، اسباب نزول القرآن، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۱ق.
پیوند به بیرون