فهرست نهادهای ایران
برای اجرای مدیریت محلی در شهرها و روستاهای ایران سازمان‌ها و ارگان‌های گوناگون دولتی مستقر شده‌اند. ادارات کل و نهادهای مربوطه معمولاً در شهرهای بزرگ یا مراکز استان‌ها قرار دارند. تعداد این نهادها به بیش از ۱۳۰ عدد می‌رسد. نهاد واژه‌ای عمومی دربرگیرندهٔ اداره، ستاد، کمیته، بنیاد، ارگان، تعاونی، نهضت، جمعیت، انجمن، سرپرستی، مرکز، کانون، آموزشگاه، وزارت‌خانه، شرکت، تشکل، مؤسسه، بنگاه، مجمع، جامعه و غیره است که کمابیش هرکدام تعریف خود را دارد و حوزه و قوانین کاری هر گونه از نهادها با هم مقداری تفاوت دارد.
فهرست برخی از نهادهای ایران (در سطح شهر)
فهرستی الفبایی از نام این نهادهای آنگونه که در دوره حکومت جمهوری اسلامی در شهرهای ایران وجود دارند در زیر می‌آید:
- اداره اتباع خارجی (در کشورهای دیگر اداره مهاجرت نام دارد)
- اداره آب و فاضلاب
- اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی
- اداره استاندارد
- اداره اماکن
- اداره برق (شرکت توزیع نیروی برق- شرکت برق منطقه‌ای-منطقه برق-مدیریت توزیع برق)
- اداره پست
- اداره پلیس
- اداره ثبت احوال
- اداره ثبت اسناد و املاک
- اداره حراست
- اداره خدمات آموزشی
- اداره دامپزشکی
- اداره راه‌آهن
- اداره زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی
- اداره کار
- اداره گذرنامه
- اداره مالیات
- اداره محیط زیست
- ارتش
- استانداری
- امور اقتصادی و دارایی
- امور عشایری
- آموزش فنی و حرفه‌ای
- آموزش و پرورش
- انتقال خون
- بسیج
- بنگاه توسعه ماشین‌های کشاورزی
- بنیاد پانزده خرداد
- بنیاد شهید و امور ایثارگران
- بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی
- بهزیستی
- بیمه ایران
- تأمین اجتماعی
- تربیت بدنی
- تعاون
- توانبخشی
- جهاد سازندگی
- جهاد کشاورزی
- حج و زیارت
- خبرگزاری جمهوری اسلامی
- دادسرای نظامی
- دادگاه انقلاب اسلامی
- دادگستری
- دانشسرای آموزش عالی
- دهداری
- راه و ترابری
- راهداری
- راهنمایی و رانندگی
- سازمان تبلیغات اسلامی
- سازمان تعاون مصرف شهر و روستا
- سازمان زمین شهری
- سازمان غله
- سازمان قضایی نیروهای مسلح
- سازمان همیاری‌های شهرداری‌ها
- سازمان‌های بهیاری
- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- ستاد آزادگان
- ستاد اجرایی فرمان امام
- ستاد نماز جمعه
- ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا
- شرکت نفت
- شهرداری
- شورای شهر
- شکاربانی
- شیرخوارگاه
- شوراها
- شورایاری‌ها
- صدا و سیما
- صندوق بازنشستگی کشور
- فدراسیون ورزش
- فرمانداری
- فرهنگسرا (خانه فرهنگ)
- فرودگاه
- قرارگاه استانی
- قند و شکر
- کار و امور اجتماعی
- کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
- کانون دانشجویان زرتشتی
- کمیته انقلاب اسلامی
- کمیته امداد امام خمینی
- کنسولگری (در برخی شهرها)
- کودکستان
- گمرک
- گورستان
- لشکر ویژه شهداء
- لشکر مستقر در استان (برای نمونه لشکر ۶۴ ارومیه)
- مجمع امور صنفی
- مرزبانی
- مرکز آمار ایران
- مرکز تحقیقات توتون (در برخی استان‌ها مانند آذربایجان غربی)
- مرکز مبارزه با مواد مخدر
- مسکن و شهرسازی
- معادن و فلزات
- منابع طبیعی
- مهد کودک
- میراث فرهنگی
- ناحیه انتظامی
- ندامتگاه
- نهضت سوادآموزی
- نوسازی مدارس
- ورزشگاه
- هلال احمر
- هنرستان
- هواشناسی
فهرست برخی از نهادهای موجود در ایران (در سطح کشور)
| گونهٔ نهاد |
|---|
|
نهاد عمومی غیردولتی
نهاد حکومتی یا حاکمیتی
|
| دیگر توضیحات |
شوراها
- شورای‌عالی امنیت ملی
- شورای امنیت کشور
- شورای هماهنگی اطلاعات کشور
- شورای‌عالی انقلاب فرهنگی
- شورای‌عالی فضای مجازی
- شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا
- شورای‌عالی قوه‌قضائیه
- شورای‌عالی استان‌ها
- شورای‌عالی جوانان
- شورای‌عالی اداری
- ستاد حقوق بشر
- ستاد مبارزه با مواد مخدر
- اتاق اصناف ایران
مؤسسات، نهادها و شوراهای وابسته به شورای عالی انقلاب فرهنگی
مؤسسات
- سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)
- سازمان مدارس غیرانتفاعی و مشارکت‌های مردمی
- جهاد دانشگاهی
- مرکز نشر دانشگاهی
- فرهنگستان زبان و ادب فارسی
- فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران
- فرهنگستان علوم پزشکی
- فرهنگستان هنر
- انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
- دفتر جذب نخبگان
- شورای جذب خبرگان بدون مدرک دانشگاهی
- هیئت مرکزی گزینش استاد
- هیئت مرکزی گزینش دانشجو
- کمیته مرکزی انضباطی دانشجویان
- کمیته مطالعه و برنامه‌ریزی آزمون ورودی دانشگاه
- کمیته بررسی و ارزیابی دائمی وضع آموزش در کشور
- سازمان دانش‌آموزی جمهوری اسلامی ایران
- مرکز تألیف و ترجمه و نشر آثار هنری
- هیئت حمایت از کرسیهای نظریه‌پردازی
- مؤسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی (س)
نهادها
- کمیسیون مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگی
- هیئت نظارت و ارزیابی فرهنگی و علمی شورای عالی انقلاب فرهنگی
- هیئت نظارت و بازرسی شورای عالی انقلاب فرهنگی
- مرکز دریافت گزارش عملکرد دستگاه‌های مشمول اصل ۵۰ اصول سیاست فرهنگی کشور
شوراها
شوراهای اقماری وابسته
- شورای فرهنگ عمومی
- شورای فرهنگی و اجتماعی زنان
- شورای اسلامی شدن مراکز آموزشی
- شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی
- شورای هنر
شوراهای اقماری مرتبط
- شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی
- شورای عالی برنامه‌ریزی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
- شورای عالی جوانان
- شورای عالی اطلاع‌رسانی
- شورای عالی آموزشهای علمی - کاربردی
- شورای پژوهشهای علمی کشور
- شورای عالی برنامه‌ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
- شورای هدایت استعدادهای درخشان
- شورای تدوین کتابهای تعلیمات دینی مدارس
- شورای تغییر بنیادی نظام آموزش و پرورش
- شورای نظارت بر ساخت، طراحی، واردات و توزیع اسباب بازی کودکان
- شورای هماهنگی تشکل‌های دانش آموزی
- شورای نظارت بر انتخاب، ساخت و نصب مجسمه و یادمان در میدان‌ها و اماکن عمومی
فهرست نهادهای حکومت ملی و محلی مبتنی بر تقسیمات سیاسی
| واحد تقسیمات کشوری | مسئول | نهاد | نوع | مرکز |
|---|---|---|---|---|
| کشور | وزیر کشور | وزارت کشور | دولتی | پایتخت |
| استان | استاندار | استانداری | مرکز استان | |
| شهرستان | فرماندار | فرمانداری (ویژه) | مرکز شهرستان | |
| بخش | بخشدار | بخشداری | مرکز بخش | |
| دهستان | بخشدار (قبلاً دهدار) | بخشداری (قبلاً دهداری) | مرکز دهستان | |
| شهر | شهردار | شهرداری | عمومی غیردولتی | – |
| روستا | دهیار | دهیاری | – |
نهادها و مؤسسات فعال در بازار سرمایه
- سازمان خصوصی‌سازی
- سازمان بورس و اوراق بهادار
نهادها و مؤسسات فعال در بازار پول
بانک‌ها
بانک‌های دولتی
- بانک سپه
- پست بانک ایران
- بانک ملی ایران
- بانک صادرات ایران
- بانک تجارت
- بانک ملت
- بانک رفاه کارگران
- بانک توسعه صادرات ایران
- بانک صنعت و معدن
- بانک کشاورزی
- بانک مسکن
- بانک توسعه تعاون
- بانک قوامین
- بانک انصار (وابسته به بنیاد تعاون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)
- بانک حکمت ایرانیان (وابسته به ارتش جمهوری اسلامی ایران)
- بانک سینا (وابسته به بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی)
- بانک دی (وابسته به بنیاد شهید و امور ایثارگران)
- بانک قرض‌الحسنه مهر ایران
بانک‌های خصوصی
- بانک اقتصاد نوین
- بانک پارسیان
- بانک کارآفرین
- بانک سامان
- بانک پاسارگاد
- بانک سرمایه (وابسته به صندوق ذخیره فرهنگیان)
- بانک آینده
- بانک شهر (وابسته به شهرداری تهران)
- بانک گردشگری
- بانک ایران زمین
- بانک خاورمیانه
مؤسسات مالی و اعتباری
فهرست مؤسسه‌های مالی و اعتباری، بامجوز یا بی‌مجوز از بانک مرکزی:
- مؤسسه اعتباری توسعه
- مؤسسه مالی و اعتباری صالحین، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری باران، در شرف تأسیس
- مؤسسه اعتباری نور ،
- مؤسسه مالی و اعتباری پیشگامان، در شرف تأسیس
- مؤسسه اعتباری ملل، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری فردوسی، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری کارسازان آینده، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری میزان، در شرف تأسیس
- مؤسسه اعتباری ثامن (وابسته به بنیاد تعاون سپاه پاسداران)
- بانک مهر اقتصاد (وابسته به بنیاد تعاون بسیج)
- مؤسسه مالی و اعتباری اعتماد ایرانیان
شرکت‌های بیمه خصوصی و دولتی
- بیمه آتیه سازان حافظ
- بیمه آسیا
- بیمه اتکایی امین
- بیمه البرز
- بیمه امید
- بیمه ایران
- بیمه ایران معین - [۱]
- بیمه پارسیان
- بیمه پاسارگاد
- بیمه توسعه
- بیمه کوثر
- بیمه حافظ
- بیمه دانا
- بیمه دی
- بیمه رازی
- بیمه سامان
- بیمه سینا
- بیمه کارآفرین
- بیمه معلم
- بیمه ملت
- بیمه میهن
- بیمه نوین
- بیمه آرمان
- بیمه سرمد
سایر نهادها و مؤسسه‌ها
- مؤسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی تهران [۲]
- مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
- مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
- مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر
- مؤسسه اطلاعات و تحقیقات اسلامی
- نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها https://web.archive.org/web/20151207185158/http://nahad.ir/
- انجمن حمایت از قربانیان سلاحهای شیمیایی http://www.scwvs.org
- دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی http://www.rahmag.ir
دوران پهلوی
برخی از نهادهای دولتی و کشوری که در زمان حکومت پهلوی در ایران وجود داشتند ولی امروزه وجود ندارند یا تغییر نام داده‌اند عبارت‌اند از:
- باشگاه افسران
- سازمان زنان ایران
- سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی
- شیر و خورشید سرخ
- سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک)
- سازمان بازرسی شاهنشاهی
- سازمان پیشاهنگی ایران
- سازمان دفاع غیرنظامی (در ارتش شاهنشاهی)
- گارد شاهنشاهی
- وزارت تشریفات
- وزارت دربار
- ژاندارمری شاهنشاهی ایران
- شهربانی شاهنشاهی ایران
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ «مؤسسات وابسته». وبگاه رسمی دبیرخانهٔ شورای عالی انقلاب فرهنگی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ ژانویه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۳ دی ۱۳۸۶.
- ↑ «شوراهای اقماری». وبگاه رسمی دبیرخانهٔ شورای عالی انقلاب فرهنگی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ دسامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳ دی ۱۳۸۶.
- ↑ «پشت این تابلوها کیست؟ / بانک‌های خصوصی متعلق به چه افرادی است؟». خبر آنلاین. ۲ خرداد ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ «مدیران دارای تاییدیه صلاحیت از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران». بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ «اطلاعیه ساماندهی تعاونی‌های اعتباری آزاد». بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. ۱۷ اسفند ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ «تعاونی اعتبار «اعتماد ایرانیان» فاقد مجوز است». بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. ۸ بهمن ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
منابع
- فرهنگ جغرافیایی شهرستان‌های کشور (شهرستان ارومیه)، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ۱۳۷۹. صص. ۳۱۲–۳۱۱.
- مهوش، بهنام؛ محمودیان، آتوسا (۱۳۸۶). فهرست مستند اسامی نهادها، سازمان‌ها و موسسات دولتی ایران (PDF) (ویراست ۳). پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران. بایگانی‌شده (PDF) از روی نسخه اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۱۸. ایرانداک
- «فهرست وزارت‌خانه‌ها، سازمان‌های وابسته، مؤسسات، نهادهای عمومی غیردولتی، شرکت‌های مادر تخصصی و شرکت‌های دولتی». شناسنامه قانون. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۹ ژوئیه ۲۰۲۲.
- «فهرست دستگاه‌های اجرایی». درگاه ملی خدمات دولت هوشمند. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۷ ژوئن ۲۰۲۲.