وزارت دادگستری
وزارت دادگستری یکی از وزارتخانه‌های جمهوری اسلامی ایران است. به موجب اصل یکصد و شصتم قانون اساسی این وزارتخانه «مسئولیت کلیه مسائل مربوطه به روابط قوه قضائیه با قوه مجریه و قوه مقننه را بر عهده دارد و از میان کسانی که رئیس قوه قضائیه به رئیس‌جمهور پیشنهاد می‌کند انتخاب می‌گردد.» وزیر دادگستری تنها وزیری است که برای انتخاب به این سمت، نیازمند کسب اعتماد رؤسای هر سه قوه است.
| وزارت دید کلی | |
|---|---|
| بنیان‌گذاری | ۱۲۷۵ ه.ق (۱۲۳۷ ه.خ) |
| حوزهٔ قدرت | ایران |
| ستاد | تهران، میدان ولی‌عصر |
| وزیر مسئول |
|
| گروه بالادست | دولت جمهوری اسلامی ایران |
| سازمان‌های زیردست |
|
| وبگاه | |
رئیس قوه قضائیه می‌تواند اختیارات تام مالی و اداری و نیز اختیارات استخدامی غیر قضات را به وزیر دادگستری تفویض کند. در این صورت وزیر دادگستری دارای همان اختیارات و وظایفی خواهد بود که در قوانین برای وزرا به‌عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی پیش‌بینی می‌شود.
شرح وظایف
این وزارتخانه علاوه بر هماهنگی بین سه قوه، وظایف چندگانه دیگری دارد که «اقدام در جهت احقاق حقوق شهروندان ایرانی مقیم خارج از کشور و معاضدت حقوقی به اتباع ایرانی مقیم سایر کشورهای جهان، پاسخ به استعلامات حقوقی دستگاه‌ها و مدیریت امور پرداخت دیه از بیت‌المال حمایت از قربانیان جرم و مجرمین جرایم غیرعمد» بخشی از آن‌ها را در برمی‌گیرد. و وظیفهٔ خلع‌ید و رفع تصرف از اراضی ملی نیز بخشی از مسئولیت‌هایی است که بر عهدهٔ دادگستری شهرستان‌هاست؛ و دادگستری باید بر زمینه‌هایی همچون خلع‌ید، رفع تصرف از اراضی ملی، مطالبه خسارت و، چرای بدون رعایت مقررات قانونی و تخریبِ اراضی ملی نظارت کند.
معاونت‌ها
وزارت دادگستری جمهوری اسلامی ایران چهار معاونت با عنوان‌های حقوق بشر و امور بین‌الملل، حقوق مالکیت فکری، حقوقی و امور مجلس، و توسعه مدیریت و پشتیبانی دارد. مرجع ملی کنوانسیون مبارزه با فساد از واحدهای مستقل این وزارتخانه است و مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک نیز از سال ۱۳۸۸ زیرمجموعه وزارت دادگستری قرار گرفت.
وزیران دادگستری جمهوری اسلامی ایران
اسامی وزرای دادگستری جمهوری اسلامی به شرح زیر است:
- اسدالله مبشری (۵۷–۵۸)
- احمد صدر حاج‌سیدجوادی (۵۸)
- به صورت شورایی زیر نظر سید محمد بهشتی (۵۸–۵۹)
- ابراهیم احدی (۵۹)
- سید محمد اصغری (۶۰–۶۳)
- حسن حبیبی (۶۳–۶۸)
- اسماعیل شوشتری (۶۸–۸۴)
- جمال کریمی راد (۸۴–۸۵)
- غلامحسین الهام (۸۵–۸۸)
- مرتضی بختیاری (۸۸–۹۲)
- مصطفی پورمحمدی (۹۲–۹۶)
- سید علیرضا آوایی (۹۶–۱۴۰۰)
- امین‌حسین رحیمی (۱۴۰۰–)
معاونان دادگستری
- محمدجواد حشمتی رئیس کل دادگستری استان تهران
- تمجیدی معاون قضایی رئیس کل دادگستری استان تهران
- جمال انصاری ریاست کل دادگستری استان قزوین
جستارهای وابسته
- قوه قضائیه
منابع
- ↑ «مرکز پژوهشها - قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۱-۱۷.
- ↑ «آشنایی با وزارت دادگستری». همشهری‌آنلاین. ۱۲ مرداد ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۱-۱۷.
- ↑ «شرح وظایف وزارت دادگستری». وبگاه وزارت دادگستری. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۱-۱۷.
- ↑ https://dadgostari-es.eadl.ir/اخبار/آرشیو-اخبار/articleType/ArticleView/articleId/150253
- ↑ وبگاه وزارت دادگستری https://web.archive.org/web/20170202145053/http://www.justice.ir/home. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۱-۱۷.
- ↑ «آشنایی با مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک». وبگاه وزارت دادگستری. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «معرفی وزرای دادگستری». وبگاه وزارت دادگستری. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۱-۱۷.
- ↑ «جلسه ستادبرگزاری مراسم هفتم تیر در شهرستان شهریار تشکیل شد». خبر شهر. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۶.
- ↑ «رئیس کل جدید دادگستری استان قزوین معرفی شد». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۲۰۱۸-۰۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۶.