زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

اشراف (ارتفاع و احاطه)





اشراف در معانی ارتفاع داشتن، اطّلاع بر چیزی از بلندی، نزدیک شدن وقوع امری، نظارت و مراقبت آمده است.
اشراف به مفهوم نخست در باب‌های حج، جهاد، و صلح به کار رفته است و در مفهوم دوم در باب‌های حج، صلح و حدود و از اشراف به مفهوم سوم در باب‌های طهارت، وصیّت، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه، حدود و قصاص سخن گفته شده است.


۱ - جواز اشراف ساختمانی بر ساختمانی



جایز است ساختمانی بر ساختمانی دیگر اشراف داشته باشد.

۲ - اشراف ساختمان ذمی بر ساختمان مسلمان



اشراف ساختمانی که کافر ذمّی می‌سازد یا تجدید بنا می‌کند، بر منزل مسلمان جایز نیست.

۳ - اشراف ساختمان بر کعبه



به قول مشهور، اشراف ساختمان بر کعبه مکروه است.

۴ - اشراف بر خانه دیگری



اشراف بر خانه دیگری جهت نگاه کردن به ساکنان آن، حرام است.

۵ - تلبیه هنگام اشراف بر ابطح



مستحب است کسی که از مکّه محرم شده، هنگام اشراف بر ابطح صدا را به تلبیه بلند کند.

۶ - گشودن پنجره مشرف بر خانه همسایه



گشودن پنجره هر چند مستلزم اشراف بر خانه همسایه گردد، جایز است.

۷ - برگرداندن محتضر به قبله



در وجوب برگرداندن مشرف بر مرگ به سمت قبله اختلاف است. وجوب آن به مشهور نسبت داده شده است.

۸ - ذبح حیوان مشرف به هلاکت



برخی فقها در صحّت ذبح حیوان مشرف به هلاکت، استقرار حیات را شرط دانسته‌اند.

۹ - شرط خوردن حرام



در جواز نوشیدن یا خوردن حرام برای مضطر، اشراف بر مرگ شرط نیست، بلکه صرف بیم از آن کفایت می‌کند.

۱۰ - عدم فرق در قصاص بین مقتول بیمار و سالم



در قصاص جانی، تفاوتی میان مقتول سالم و بیمار نیست. بنابراین، اگر فرد کشته شده، بیمار مشرف بر مرگ هم باشد، قاتل او قصاص می‌شود.
البته اگر حالت اشراف به مرگ و زوال حیات مستقرّ وی بر اثر جنایت فرد دیگری جز قاتل باشد، قصاص بر جانی نخست، و دیه بر جانی دوم ثابت می‌شود.

۱۱ - پانویس


 
۱. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۶، ص۲۴۴-۲۴۹.    
۲. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۱، ص۲۸۴-۲۸۶.    
۳. نراقی، احمد، مستند الشیعة، ج۱۳، ص۳۱۱.    
۴. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام ج۲۶، ص۲۴۴-۲۴۹.    
۵. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۸، ص۲۸۲.    
۶. عاملی جبعی، زین الدین بن علی، مسالک الافهام، ج۴، ص۲۷۹.    
۷. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴، ص۶.    
۸. نراقی، احمد، مستند الشیعة، ج۳، ص۶۹.    
۹. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۶، ص۱۴۱.    
۱۰. عاملی، محمد بن مکی، الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه، ج۳، ص۲۴.    
۱۱. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۲، ص۵۸.    


۱۲ - منبع



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۵۳۵-۵۳۶.    


رده‌های این صفحه : احکام اموات | حج | فقه




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.