زمزمزمزم یکی از چاههای معروف مکه می باشد. ۱ - چاه زمزمزَمْزَم چاهى معروف کنار کعبه است. ۲ - کاربرد زمزم در فقهاز آن در باب طهارت و حج سخن گفته‌اند. ۳ - احکام زمزم در فقه۳.۱ - احکام زمزم در طهارت و حجنوشیدن آب زمزم،بویژه براى حج گزار پیش از سعیو نیز پس از طواف وداعمستحب است. به تصریح بسیارى از فقها، استنجا با دستى که در آن، انگشتر داراى نگینى از سنگ زمزم است، مکروه مى‌باشد. البته در نسخه بدل روایتِ مستند حکم یاد شده به جاى زمزم، زمرد آمده است؛ بدین جهت، برخى در حکم فوق اشکال کرده‌اند. [۷]
الوافی ج۶، ص۱۲۵.
تطهیر مخرج غایط با آنچه محترم است، مانند سنگ زمزم حرام مى‌باشد. ۳.۲ - دیدگاه امام خمینی۱- نوشیدن از آب زمزم مستحب است. بلکه مستحب است سیراب شدن از آن. پس بدرستی که باعث شفا است و برطرف‌کننده بیماری از او؛ و با آن حاجت‌ها روا و خواسته‌ها برآورده شود، و از مهم‌ترین درخواست‌ها طلب مغفرت از خدای نعالی و ورود به بهشت و نجات از آتش و هراس برزخ و قیامت است؛ و حمل آب زمزم و اهدای آن و درخواست آن مستحب است. به تحقیق از نبی اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) وارد شده است که آب زمزم هدیه می‌خواست درحالی‌که در مدینه بود. و روایت شده است که جماعتی از علما برای خواسته‌هایشان مثل تحصیل دانش و برآورده شدن حاجت و شفا درد و غیر این‌ها از آب زمزم نوشیده و به آن دست یافته‌اند. ۲- خوردن از آب زمزم از آداب و مستحبات در مکه معظمه است و بعد از خوردن این دعا را بخواند: اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نافِعاً وَ رِزْقاً واسِعاً وَ شِفاءً مِنْ کُلِّ داءٍ وَ سُقْمٍ. و نیز بگوید: بسْمِ اللَّهِ وَ بَاللَّهِ وَ الشُّکْرُ للَّه. ۳- مستحب است بعد از فراغ از نماز طواف و پیش از سعی به نزد چاه زمزم رفته و خودش آب بکشد اگر برایش ممکن باشد، و از آب آن بیاشامد و به سر و پشت و شکم خود بریزد، و بگوید درحالی‌که رو به کعبه است آنچه را که معاویة بن عمّار عن امام ابی عبد اللَّه الصادق (علیه‌السلام) روایت کرده است: اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نافِعاً، وَ رِزْقاً واسِعاً، وَ شِفاءً مِنْ کُلِّ داءٍ وَ سُقْمٍ . ۴- از مستحبّات اعمال مکّة مکرّمة است استقاء از زمزم، همان‌طور که در طواف عمره گذشت. ۵- در مناسک الحج بعد از بیان استحباب واردشدن در داخل کعبه، آمده است: و یستحبّ فی ذلک عدّة امور و هی: ... ۴- ان یعمل ما رواه معاویة بن عمّار عن الامام الصادق (علیه‌السلام) انّه قال: «اذا اردت الولد افض علیک دلواً من ماء زمزم، ثمّ ادخل البیت فاذا قمت علی باب البیت فخذ بحلقة الباب ثمّ قل: اَللَّهُمَّ اِنَّ البَیْتَ بَیْتُکَ، وَالعَبْدَ عَبْدُکَ، وَقَدْ قُلْتَ: (مَنْ دَخَلَهُ کانَ آمِناً) فَآمِنِّی مِنْ عَذَابِکَ وَاَجِرْنِی مِنْ سَخَطِکَ.» ۶- به هنگام وداع کعبه و خروج از آن مستحب است نزد زمزم آید و از آب بنوشد؛ و سرخویش نریزد. سپس بگوید: آئِبُونَ تَائِبُونَ عَابِدُونَ، لِرَبِّنَا حَامِدُونَ، اِلَی رَبِّنَا مُنْقَلِبُونَ، رَاغِبُونَ اِلَی رَبِّنَا رَاجِعُونَ اِنْ شَاءَ اللَّهُ.» ۴ - پانویس۵ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۲۶۷. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |