گویش گالشی

گویش گالشی نام گویشی از زبان زبان گیلکی است. این گویش در مناطق کوهپایه ای و کوهستانی جنوب و جنوب شرقی گیلان شامل نواحی رودبار، رستم‌آباد، سیاهکل و دیلمان، املش، رحیم آباد، اشکورات و همچنین در غرب مازندران مانند رامسر و تنکابن تکلم می‌گردد.

به گفته حسین احمدی گالش‌ها به احتمال قوی همان کادوسیان هستند که پیش از آریایی‌ها در این منطقه می‌زیستند و زبان ایشان به زبان پارتی نزدیک است. بر اساس دانشنامه ایرانیکا و پروفسور رادیگر اشمیت کادوسیان جزو اقوام ایرانی بودند. هم تفاوت‌های گویش و هم ویژگی‌های فرهنگی-اجتماعی، گیلک‌ها را به سه دسته تقسیم می‌کند: گیلک‌های رشتی و لاهیجانی، به ترتیب در بخش غربی و شرقی دشت، تفاوت‌های جزئی نشان می‌دهند، اما گالش‌های گیلک یا دیلمی در جنوب غربی کوه ها زبان کاملاً متفاوتی دارند و همچنین شیوه زندگی آنان در تقابل با شالیکاران گیلک در دشت است.

یکی از نکات جالبی که دربارهٔ گویش گالش‌ها وجود دارد این است که علیرغم وجود گویش‌های مختلف گیلکی که در شرق و غرب جلگه گیلان وجود دارد و هر دسته‌ای گیلکی را با لهجه مخصوص به خود صحبت می‌کنند، اما زبان گالشها شباهت بسیاری به هر دو گویش گیلکی دارد. گویشی از زبان گیلکی که گالش‌ها بدان سخن می‌گویند، دست نخورده‌تر و اصیل‌تر از گویشی است که سایر گیلک‌ها با آن سخن می‌گویند.