چراگاهچراگاه به زمین مناسب برای چریدن حیوانات علف خوار می گویند. ۱ - تعریف چراگاهچراگاه (مرتع): زمین آب و علف دار و مناسب براى چریدن حیوانات علف خوار. ۲ - کاربرد چراگاه در فقهاز آن در باب صلات و احیاء موات سخن رفته است. ۳ - تمام بودن نماز چوپاناز کسانى که نمازشان در سفر تمام و روزه شان درست است، چوپان ى است که براى چرانیدن حیوانات از چراگاهى به چراگاهى دیگر دائم در حرکت است. ۴ - انفال بودن چراگاههای طبیعیچراگاههاى طبیعى از انفال به شمار مى‌روند و احکام آن را دارند [۲]
مصباح الهدى ج۱۱، ص ۲۱۹.
آبادى احداث شده در زمین موات داراى حریم است. حریم آن محدوده‌اى از اطراف آبادى است که تأمین کنندۀ مصالح و نیازهاى آن است و کسى حق احیاى آن محدوده را ندارد . از جمله مصالح آبادى، چراگاههاى اطراف آن در حدّ نیاز است. مقدار آن بستگى به جمعیت محل و تعداد حیوانات آن دارد. ۵ - حکم قرق کردن چراگاههای طبیعیقُرُق کردن و در انحصار گرفتن چراگاه هاى طبیعى و جلوگیرى از استفادۀ دیگران از آن، جز براى امام علیه السّلام جایز نیست. چراگاه واقع در ملک خود از این حکم مستثنا است و فروختن یا اجاره دادن آن جایز است. [۷]
ریاض المسائل ج ۱۲، ص ۳۶۴.
[۸]
التنقیح الرائع ج ۴، ص ۱۰۱.
۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج ۳، ص ۱۷۲ |