زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

ریخته‌گری





ریخته گرى فرایند تولید قطعه‏‌هاى فلز ى از طریق ریختن فلزات مذاب در قالب می باشد.عنوان یاد شده به مناسبت در باب تجارت به کار رفته است.


۱ - احکام ریخته‌گری




۱.۱ - شغل ریخته‌گری طلا و نقره


ریخته گرى طلا و نقره و مانند آن از زیور آلات، از شغلهای مکروه شمرده شده است.
[۳] مفتاح الکرامة ج۹، ص ۷۰۷.


۱.۲ - حکم خاکه طلای مجهول المالک



۱.۲.۱ - علم به اعراض مالک


تملّک خاکه ریخته گرى که درون آن ذرات طلا و نقره متعلق به مشتریان وجود دارد، با علم به اعراض صاحبانش از آن، جایز است.

۱.۲.۲ - گمان به اعراض مالک


در فرض گمان داشتن به اعراض، نسبت به جواز تملک اشکال شده است. برخى، اکتفا به ظن را در صورتى که عرف و عادت بر خلاف آن نباشد، بعید ندانسته‏اند.
[۸] کفایة الأحکام ج۱، ص۵۰۶


۱.۲.۳ - شناخت مالکان نا معین


در غیر صورت علم یا ظن، با معلوم بودن صاحبان آنها، هرچند در میان افرادى معین، باید از آنان حلالیت بطلبد یا آن را به ایشان برگرداند و چنانچه حق هر کدام به طور دقیق مشخص نباشد، باید با آنها مصالحه کند و اگر مالک- حتى در میان افرادى معیّن- معلوم نباشد، باید آن مال را از طرف صاحبش صدقه دهد؛

۱.۲.۴ - پیدا شدن مالک بعد از صدقه


لیکن در اینکه اگر بعدها مالک آن پیدا شود و به صدقه رضایت ندهد، آیا صدقه دهنده ضامن است یا نه؟ اختلاف مى‏باشد.
[۱۱] کفایة الأحکام ج۱، ص۵۰۷.
[۱۲] الأنوار اللوامع ج۱۱، ص۳۸۳
و نیز دراینکه مصرف این نوع صدقه، مصرف صدقه‌های واجب است یا مستحب، اختلاف است.
[۱۴] غایة المراد ج۲، ص۷۳


۱.۳ - فروختن خاکه فلزات مخلوط


فروختن خاکه ریخته گرى فراهم آمده از دو یا چند فلز مختلف، همچون طلا، نقره و سرب، در برابر چند فلز مختلف از همان جنس یا سایر اجناس غیر از فلز، جایز است؛ لیکن در برابر یکى از آن اجناس جایز نیست، مگر در صورتى که مقدار آن یک جنس از مقدار همان جنس در خاکه فزون‏تر باشد. بنابر این، فروختن خاکه طلا و نقره در برابر طلا و نقره توأمان جایز است و در برابر طلا یا نقره به تنهایى در صورتى جایز است که طلا یا نقره‏اى که ثمن قرار گرفته، فزون‏تر از طلا یا نقره موجود در خاکه آن باشد تا ربا لازم نیاید.


۲ - پانویس


 
۱. الحدائق الناضرة ج۱۸، ص۲۲۴-۲۲۵.    
۲. جواهر الکلام ج۲۲، ص۷۹.    
۳. مفتاح الکرامة ج۹، ص ۷۰۷.
۴. جامع المقاصد ج۴، ص۱۸۸.    
۵. مسالک الأفهام ج۳، ص ۳۵۲.    
۶. الحدائق الناضرة ج۱۹، ص۳۱۱.    
۷. جواهر الکلام ج۲۴، ص ۵۰.    
۸. کفایة الأحکام ج۱، ص۵۰۶
۹. الروضة البهیة ج۳، ص۳۸۶.    
۱۰. الروضة البهیة ج۳، ص۳۸۶-۳۸۷.    
۱۱. کفایة الأحکام ج۱، ص۵۰۷.
۱۲. الأنوار اللوامع ج۱۱، ص۳۸۳
۱۳. جامع المقاصد ج۴، ص۱۸۸.    
۱۴. غایة المراد ج۲، ص۷۳
۱۵. مسالک الأفهام ج۳، ص۳۵۱.    
۱۶. مجمع الفائدة ج۸، ص۳۱۷.    
۱۷. جواهر الکلام ج۲۴، ص۴۹-۵۰.    


۳ - منبع


فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۲۱۵-۲۱۶.    


رده‌های این صفحه : ربا | فقه | معاملات




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.