درمانمداواي بیماری را درمان مي گويند. ۱ - معناي لغوي درماندرمان: مداوا کردن. ۲ - کاربرد درمان در فقهاز احکام آن در بابهاى طهارت، نکاح، اطعمه و اشربه، حدود و قصاص سخن گفته‌اند که در سه بخش ارائه مى‌شود. ۳ - احکام مرتبط با بيماردر صورتى که زندگى بیمار متوقف بر درمان باشد، بر او واجب است نسبت به درمان خود اقدام کند. [۱]
منهاج الصالحين (سيستانى) ج ۳ ، ص ۳۰۹.
[۲]
الفقه والمسائل الطبية، ص ۹- ۱۰.
در وجوب درمان بر کسى که کنترل بول و غائط خود را از دست داده (مسلوس و مبطون) اختلاف است. [۳]
العروة الوثقى ج ۱، ص ۴۶۳- ۴۶۴؛
[۴]
مصباح الهدى ج ۴، ص ۶۵.
رتق در زن، در صورت وجود آن قبل از عقد ازدواج، موجب ثبوت حق خیار فسخ عقد براى مرد است، در صورتى که درمان آن امکان پذير نباشد يا ممکن باشد ليکن زن از آن امتناع کند. بر زن نيز درمان آن واجب نيست؛ در نتيجه شوهر نمى‌تواند وى را بر آن اجبار کند. اگر کسى به ديگرى آسيبى برساند و آسیب ديده بر اثر کوتاهى در درمان خود بميرد، هرچند آسيب ديده به خاطر ترک درمان مقصر مى‌باشد، ليکن جانی ضامن است. ۴ - احکام مرتبط با پزشکبر پزشک حاذق در امر درمان، مداوا کردن بيماران واجب کفایی و دريافت اجرت در ازاى آن جایز است مداوا کردن دزد پس از قطع دست وى به بند آوردن خون موضع قطع شده، مستحب است درمان بيمارى که اميد بهبود وى نمى‌رود بر پزشک واجب نيست؛ از اين رو، خود دارى از ادامه درمان بیمار محتضر جایز است؛ ليکن کشتن وى از روى ترحم (آتانازى) حرام و مصداق قتل نفس و موجب قصاص و ثبوت دیه است [۱۰]
استفتائات پزشکى، ص ۳۹.
۵ - احکام وسايل درماندرمان کردن با برخى وسائل، مستحب، با برخى جایز، با برخى مکروه، و با برخى ديگر حرام است. ۶ - مستحبات درماندرمان و استشفا به قرآن، دعا، [۱۳]
التحفة السنية، ص ۳۴۴.
صدقه، آب زمزم، و نیم خورده مؤمن، [۱۷]
التحفة السنية، ص ۱۹۷ و ۳۱۳.
[۱۸]
کشف الغطاء ج ۲ ، ص ۴۲۲.
مستحب است.۷ - کارهاي جایز در درماندرمان و استشفا به تربت امام حسین عليه السلام - به خوردن و غير آن- و قبور ساير معصومان عليهم السلام و نيز قبور شهدا و عالمان دينى، انواع داروها و عسل، [۲۴]
زبدة البيان، ص ۸۰۸ .
[۲۵]
بحار الانوار ج ۶۶، ص ۲۸۸.
[۲۶]
مسالک الافهام (کاظمى) ج۴، ص ۱۶۰.
[۲۸]
زبدة البيان، ص ۶۴۵- ۶۴۶.
آب باران، آب ناودان کعبه، بول شتر و خورده طعام هاى کنار ريخته شده از سفره، جایز است. خوردن تربت معصومان، جز امام حسين عليهم السلام، به جهت استشفا جایز نيست، مگر آنکه با نوشيدنى‌اى مُجاز، مثل آب مخلوط و در آن مستهلک گردد. ۸ - کارهاي مکروه در درماندرمان و استشفا با آبهاى گرم معدنى مکروه است. ۹ - کارهاي حرام در درماندرمان و استشفا به وسيله محرمات، جز در حال ضرورت و‌انحصار درمان به آن، حرام است. ۹.۱ - حکم درمان به خمر و ساير مشروبات الکليدر جواز درمان به خمر و ساير مشروبات الکلی حتى در حال ضرورت اختلاف است. [۳۹]
استفتائات پزشکى، ص ۴۹.
۱۰ - پانويس۱۱ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام جلد۳، صفحه۵۹۷. رده‌های این صفحه : احکام پزشکی | فقه
|