تصویریکی از موارد اختلاف در احکام کشیدن تصویر و ساختن مجسمه است که از آن در باب تجارت و صلات بحث شده است. ۱ - معنای لغویتصویر یعنی صورت چیزى را کشیدن (نقاشى) و یا ساختن (مجسمّه‌سازى)و نقش (مجسّمه و عکس). ۲ - تصویر به معنای نخستاز تصویر به معناى نخست در باب تجارت، بخش مکاسب محرمه بحث شده است. ۲.۱ - حکم ساختن مجسمهساختن مجسّمه صورت موجودات داراى روح مانند حیوانات و انسان، حرام و گرفتن مزد براى ساختن آن باطل است. در حرمت نقاشی صورت موجودات ذی روح بلکه غیر ذى روح مانند درختان و نیز ساختن مجسمه آنها، اختلاف است؛ هرچند بسیارى از فقها نسبت به موجودات غیر ذى روح بویژه نقاشى آنها قائل به جواز هستند. ۳ - تصویر به معنای دوماز تصویر به معناى دوم در باب صلات و تجارت سخن گفته شده است. ۳.۱ - احکام تصویر در نمازدر اینکه تصویر یا صورت به این معنا مرادف با تمثال است یا آنکه صورت اختصاص به موجودات داراى روح دارد و تمثال اعم از آن مى‌باشد و یا برعکس، اختلاف است. نماز خواندن با لباس یا انگشترى که نقش دارد بنابر مشهور مکروه است. در اینکه کراهت محدود به تصاویر داراى روح است و یا شامل تصاویر غیر ذى روح نیز مى‌شود، اختلاف است. قول مقابل مشهور، قول برخى قدما به حرمت است. نمازگزاردن در مقابل تصویر ذى روح بنابر مشهور کراهت دارد. برخى قدما کراهت را به تصویر مجسّمه اختصاص داده‌اند.در اینکه کراهت، تنها به وجود تصویر در مقابل نمازگزار محدود مى‌شود یا صرف بودن آن در اتاق موجب کراهت خواهد بود، هرچند مقابل نمازگزار نباشد، اختلاف است. کراهت با تغییر صورت به‌گونه‌اى که عنوان تصویر موجود ذى روح بر آن صادق نباشد و یا پوشاندن آن، رفع مى‌گردد. برخى ایجاد تغییر در عضوى از اعضا مانند از بین بردن یک چشم یا یک دست را موجب زوال یا تخفیف کراهت دانسته‌اند. ۳.۲ - حکم داد وستد تصویردر جواز داد و ستد تصویر و نیز نگهدارى و استفاده آن، اختلاف است. [۲۴]
کتاب المکاسب، ج۱، ص۱۹۰.
معروف میان قدما حرمت اکتساب و تجارت با تصاویر است.۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۲، ص۵۰۷. |