زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

افساد





ضدّ اصلاح را افساد می‌گویند.


۱ - تعریف واژه افساد



افساد یا به مال تعلّق می‏گیرد یا به عمل. گاهی نیز بر محاربه و سلب امنیّت و آسایش جامعه اطلاق می‏گردد؛ بدین جهت به محارب، مفسد فی الارض (افساد کننده در زمین) گفته می‏شود.

۲ - افساد در مال



افسادی که به مال دیگری تعلّق می‏گیرد در بیشتر موارد موجب ضمان است.

۳ - انواع افساد در مال



این نوع افساد گاه با آسیب رساندن، یا تلف کردن مال دیگری تحقّق می‏یابد و گاه با انجام دادن عملی در مال که به سبب آن مالک از تصرّفات مطلوب درمال خود محروم می‏گردد، مانند حائل قرار دادن میان مالک و مال او، به گونه‏ای که مال از دسترس وی خارج گردد. در پاره‏ای موارد، محرومیّت از ناحیه حکم شارع مقدّس پدید می‏آید، مانند آنکه فردی انگور دیگری را به شراب تبدیل کند یا با ادرار در آب پاک، آن را نجس نماید و یا حیوان دیگری را که معمولاً از گوشت آن استفاده می‏شود، مانند گاو و گوسفند وطی کند. نتیجه این محرومیّت، عدم جواز خرید و فروش در صورت نخست، عدم جواز استفاده از آب در امور مشروط به طهارت در مورد دوم و لزوم سر بریدن، سوزاندن و دفن کردن حیوان موطوء در مثال سوم است.

۴ - افساد در عمل



افسادی که به عمل تعلّق می‏گیرد ـ خواه عمل عبادی، مانند نماز و روزه، یا معاملی، همچون بیع ـ با اخلال به شرایط و ارکان عمل محقّق می‏شود. چنین افسادی با ابطال یکی است. گاهی نیز افساد متعلّق به عمل، به معنای از بین بردن اجر و پاداش عمل است، مانند عُجب پس از عمل عبادی که پاداش و ثواب آن را از بین می‏برد.




۵ - پانویس


 
۱. کتاب البیع ج۲، ص۳۴۲-۳۴۴.    
۲. التنقیح ج۵، ص۴۲.    


۶ - منبع


فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۲۰-۶۲۱.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات فقهی | ضمان | فقه




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.