زمان تقریبی مطالعه: 13 دقیقه
 

نقش باران (قرآن)





نزول باران دارای آثار و برکات فراوانی است که در آیات قران به برخی از آن‌ها شااره شده است.


۱ - افزايش قدرت‌



نزول بارانهاى با برکت و مستمر، عامل تمکن و افزايش قدرت:
ويقوم استغفروا ربّكم ثمّ توبوا إليه يرسل السّمآء عليكم مّدرارا ويزدكم قوّة إلى‌ قوّتكم ....

۲ - پيدايش باغها



باران، عاملى مهم و مؤثر در پيدايش و رويش باغها:
۱. وهو الّذى أنزل من السّمآء مآء فأخرجنا به ... وجنَّت مّن أعناب والزّيتون والرّمّان ....
۲. وأنزلنا من السّماء ماء بقدر فأسكنَّه فى الأرض ...• فأنشأنا لكم به جنَّت مّن نّخيل وأعنب ....
۳. أمّن خلق السّموت و الأرض و أنزل لكم مّن السّماء ماء فأنبتنا به حدائِق ذات بهجة مّا كان لكم أن تنبتوا شجرها ....
۴. ونزّلنا من السّماء ماء مّبركا فأنبتنا به جنَّت وحبّ الحصيد• والنّخل باسقت لّها طلع نّضيد.
۵. وأنزلنا من المعصرت ماء ثجّاجا• و جنَّت ألفافا.
۶. أنّا صببنا الماء صبّا• و حدائِق غلبا.

۳ - پيدايش جنبندگان‌



باران، داراى نقشى مؤثر در پيدايش جنبندگان:
... وما أنزل اللّه من السّماء من مّاء فأحيا به الأرض بعد موتها وبثّ فيها من كلّ دابّة ....

۴ - پيدايش چشمه‌ها



پيدايش چشمه‌های آب در زمین، مرهون نزول باران از آسمان:
ألم تر أنّ اللّه أنزل من السّماء ماء فسلكه ينبيع فى الأرض ....

۵ - پيدايش حبوبات‌



رويش حبوبات، ثمره ريزش باران:
۱. وهو الّذى أنزل من السّمآء مآء فأخرجنا به نبات كلّ شى‌ء فأخرجنا منه خضرا نّخرج منه حبًّا مّتراكبا ....
۲. ونزّلنا من السّماء ماء مّبركا فأنبتنا به جنَّت وحبّ الحصيد.
۳. وأنزلنا من المعصرت ماء ثجّاجا• لّنخرج به حبّا و نباتا.
۴. أنّا صببنا الماء صبّا• ثمّ شققنا الأرض شقّا• فأنبتنا فيها حبّا.

۶ - پيدايش خوراكيها



•• نزول بارانهاى مناسب بر زمينهاى مستعد، موجب باروری و دو برابر شدن خوراكيها:
... كمثل جنّة بربوة أصابها وابل فاتت أكلها ضعفين فإن لّم يصبها وابل فطلٌّ ....
•• رويش خوراکیها، پيامد نزول باران به اراده خداوند:
۱. إنّما مثل الحيوة الدّنيا كمآء أنزلنه من السّمآء فاختلط به نبات الأرض ممّا يأكل النّاس والأنعم ....
۲. ... وأنزل من السّمآء مآء فأخرجنا به أزوجا مّن نّبات شتّى‌• كلوا ....
۳. وأنزلنا من السّماء ماء بقدر فأسكنَّه فى الأرض ...• فأنشأنا لكم به جنَّت مّن نّخيل وأعنب لّكم فيها فوكه كثيرة ومنها تأكلون‌• وشجرة تخرج من طور سيناء تنبت بالدّهن و صبغ لّلأكلين.
۴. أولم يروا أنّا نسوق الماء إلى الأرض الجرز فنخرج به زرعا تأكل منه أنعمهم وأنفسهم ....
۵. وءاية لّهم الأرض الميتة أحيينها وأخرجنا منها حبّا فمنه يأكلون.
۶. أنّا صببنا الماء صبّا• ثمّ شققنا الأرض شقّا• مّتعا لّكم ولأنعمكم.

۷ - پيدايش سفره‌هاى آبى‌



نزول باران، زمينه‌ساز پيدايش سفره‌هاى آب در زمین:
وأنزلنا من السّماء ماء بقدر فأسكنَّه فى الأرض ....
ألم تر أنّ اللّه أنزل من السّماء ماء فسلكه ينبيع فى الأرض ....

۸ - پيدايش سيلاب‌



به وجود آمدن سیلابها در پى نزول باران:
أنزل من السّمآء مآء فسالت أودية بقدرها فاحتمل السّيل زبدا رّابيا ....

۹ - پيدايش كشتزارها



پيدايش کشتزارها در گرو نزول باران:
هو الّذى أنزل من السّمآء مآء ...• ينبت لكم به الزّرع ....
ألم تر أنّ اللّه أنزل من السّماء ماء فسلكه ينبيع فى الأرض ثمّ يخرج به زرعا مّختلفا ألونه ....

۱۰ - پيدايش ميوه‌ها



باران، زمينه‌ساز به ثمر رسيدن درختان و پيدايش انواع میوه‌ها و محصولات:
۱. ... وأنزل من السّماء ماء فأخرج به من الثّمرت رزقا لّكم ....
۲. وهو الّذى أنزل من السّمآء مآء فأخرجنا به نبات كلّ شى‌ء فأخرجنا منه خضرا نّخرج منه حبًّا مّتراكبا ومن النّخل من طلعها قنوان دانية وجنَّت مّن أعناب والزّيتون والرّمّان مشتبها وغير متشبه انظروا إلى‌ ثمره إذا أثمر وينعه ....
۳. وهو الّذى يرسل‌الرّيح بشرا بين يدى رحمته حتّى‌ إذا أقلّت سحابا ثقالًا سقنه لبلد مّيّت فأنزلنا به المآء فأخرجنا به من كلّ الثّمرت ....
۴. ... وأنزل من السّمآء مآء فأخرج به من الثّمرت رزقا لّكم ....
۵. هو الّذى أنزل من السّمآء مآء لّكم ...• ينبت لكم به الزّرع والزّيتون والنّخيل والأعنب ومن كلّ الثّمرت ....
۶. وأنزلنا من السّماء ماء بقدر فأسكنَّه فى الأرض ...• فأنشأنا لكم به جنَّت مّن نّخيل وأعنب لّكم فيها فوكه كثيرة ومنها تأكلون.
۷. ألم تر أنّ اللّه أنزل من السّماء ماء فأخرجنا به ثمرت مّختلفا ألونها ....
۸. ونزّلنا من السّماء ماء مّبركا فأنبتنا به جنَّت‌ وحبّ الحصيد• والنّخل باسقت لّها طلع نّضيد.
۹. أنّا صببنا الماء صبّا ثمّ شققنا الأرض شقّا فأنبتنا فيها حبّا وعنبا وقضبا وزيتونا ونخلا وحدائِق غلبا وفكهة وأبّا.

۱۱ - تأمين آب آشاميدنى‌



باران، وسيله سيرابى و تأمين آب شرب:
۱. وأرسلنا الرّيح لوقح فأنزلنا من السّمآء مآء فأسقينكموه ....
۲. هو الّذى أنزل من السّمآء مآء لّكم مّنه شراب ....
۳. ... وأنزلنا من السّماء ماء طهورا• لّنحيى به بلدة مّيتا ونسقيه ممّا خلقنا أنعما وأناسىّ كثيرا.
۴. أفرءيتم الماء الّذى تشربون‌• ءأنتم أنزلتموه من المزن أم نحن المنزلون.

۱۲ - تأمين روزى‌



باران، نازل شده از آسمان، تأمين‌كننده روزی انسانها:
۱. ... وأنزل من السّماء ماء فأخرج به من الثّمرت رزقا لّكم ....
۲. ... وأنزل من السّمآء مآء فأخرج به من الثّمرت رزقا لّكم ....
۳. هو الّذى يريكم ءايته وينزّل لكم مّن السّماء رزقا ....
۴. ونزّلنا من السّماء ماء مّبركا فأنبتنا به جنَّت وحبّ الحصيد• والنّخل باسقت لّها طلع نّضيد• رّزقا لّلعباد ....
۵. وفى السّماء رزقكم ....

۱۳ - تأمين علوفه‌



تأمين علوفه براى حیوانات، از آثار نزول باران:
۱. إنّما مثل الحيوة الدّنيا كمآء أنزلنه من السّمآء فاختلط به نبات الأرض ممّا يأكل النّاس والأنعم ....
۲. هو الّذى أنزل من السّمآء مآء لّكم ... ومنه شجر فيه تسيمون.
۳. ... وأنزل من السّمآء مآء فأخرجنا به أزوجا مّن نّبات شتّى‌• كلوا وارعوا أنعمكم ....
۴. أو لم يروا أنّا نسوق الماء إلى الأرض الجرز فنخرج به زرعا تأكل منه أنعمهم ....
۵. أنّا صببنا الماء صبّا• وفكهة وأبّا• متاعا لكم و لأنعمكم.
از امیرمؤمنان (علیه‌السلام) نقل شده است: «أبّ» به معناى گياهان خودرو و چراگاه است.

۱۴ - تخفيف بر مجاهدان‌



نزول بارانِ آزاردهنده، مجوزى براى مجاهدان، جهت بر زمين نهادن اسلحه هنگام نماز خوف:
و اذا كنت فيهم فاقمت لهم الصلوة ... ولا جناح عليكم إن كان بكم أذىً مّن مّطر أو كنتم مّرضى‌ أن تضعوا أسلحتكم ....

۱۵ - تزيين زمين‌



نزول باران، عامل رويش گياهان و تزیین زمین:
إنّما مثل الحيوة الدّنيا كمآء أنزلنه من السّمآء فاختلط به نبات الأرض ممّا يأكل النّاس والأنعم حتّى‌ إذا أخذت الأرض زخْرفها وازّيّنت ....

۱۶ - حيات زمين‌



زنده شدن زمین، به وسيله باران نازل شده از سوى خداوند:
۱. ... وما أنزل اللّه من السّماء من مّاء فأحيا به الأرض بعد موتها ....
۲. وهو الّذى يرسل‌الرّيح بشرا بين يدى رحمته حتّى‌ إذا أقلّت سحابا ثقالًا سقنه لبلد مّيّت فأنزلنا به المآء فأخرجنا به من كلّ الثّمرت ....
۳. واللَّه أنزل من السّمآء مآء فأحيا به الأر ض بعد موتهآ ....
۴. ... وترى الأرض هامدة فإذا أنزلنا عليها الماء اهتزّت وربت وأنبتت من كلّ زوج بهيج‌• ذلك بأنّ اللّه هو الحقّ و أنّه يحى الموتى‌ و أنّه على‌ كلّ شى‌ء قدير.
۵. وهو الّذى أرسل الرّيح بشرا بين يدى رحمته وأنزلنا من السّماء ماء طهورا• لنحيى به بلدة ميتاً ....
۶. ولئن سألتهم مّن نّزّل من السّماء ماء فأحيا به الأرض من بعد موتها ليقولنّ اللّه ....
۷. و من ءايته يريكم البرق خوفا وطمعا وينزّل من السّماء ماء فيحيى به الأرض بعد موتها ...• فانظر إلى‌ ءاثر رحمت اللّه كيف يحى الأرض بعد موتها ....
۸. و اللّه الّذى أرسل الرّيح فتثير سحابا فسقنه إلى‌ بلد مّيّت فأحيينا به الأرض بعد موتها ....
۹. ومن ءايته أنّك ترى الأرض خشعة فإذا أنزلنا عليها الماء اهتزّت وربت إنّ الّذى أحياها لمحى الموتى‌ ....
۱۰. والّذى نزّل من السّماء ماء بقدر فأنشرنا به بلدة مّيتا ....
۱۱. ... وما أنزل اللّه من السّماء من رّزق فأحيا به الأرض بعد موتها ....
۱۲. ونزّلنا من السّماء ماء مّبركا ...• ... وأحيينا به بلدة مّيتا ....

۱۷ - رفع خشكسالى‌



رفع خشکسالی و آثار آن، از بركات نزول باران:
ثمّ يأتى من بعد ذلك سبع شداد يأكلن ما قدّمتم لهنّ إلّا قليلا مّمَّا تحصنون‌• ثمَّ يأتى من بعد ذلك عام فيه يغاث النّاس وفيه يعصرون.

۱۸ - رفع نااميدى‌



نزول باران، سبب برطرف شدن یأس و ناامیدی انسانها:
اللّه الّذى يرسل الرّيح فتثير سحابا فيبسطه فى السّماء كيف يشاء ويجعله كسفا فترى الودق يخرج من خلله فإذا أصاب به من يشاء من عباده إذا هم يستبشرون‌• وإن كانوا من قبل أن ينزّل عليهم مّن قبله لمبلسين.
وهو الّذى ينزّل الغيث من بعد ما قنطوا وينشر رحمته ....

۱۹ - رويش گياهان‌



•• باران، مايه رويش گیاهان در زمین:
۱. وهو الّذى أنزل من السّمآء مآء فأخرجنا به نبات كلّ شى‌ء ....
۲. إنّما مثل الحيوة الدّنيا كمآء أنزلنه من السّمآء فاختلط به نبات الأرض ....
۳. واضرب لهم مّثل الحيوة الدّنيا كمآء أنزلنه من السّمآء فاختلط به نبات الأرض ....
۴. ... وأنزل من السّمآء مآء فأخرجنا به أزوجا مّن نّبات شتّى‌.
۵. ألم تر أنّ اللّه أنزل من السّماء ماء فتصبح الأرض مخضرّة ....
۶. ... و أنزل لكم مّن السّماء ماء فأنبتنا به حدائِق ذات بهجة مّا كان لكم أن تنبتوا شجرها ....
۷. ... وأنزلنا من السّماء ماء فأنبتنا فيها من كلّ زوج كريم.
۸. ... كمثل غيث أعجب الكفّار نباته ....
۹. وأنزلنا من المعصرت ماء ثجّاجا• لّنخرج به حبّا و نباتا.
۱۰. أنّا صببنا الماء صبّا• وفكهة وأبّا.
•• رويش گياهان بهجت‌آور و نيكو در زمین خشكيده، از بركات نزول باران:
... وترى الأرض هامدة فإذا أنزلنا عليها الماء اهتزّت وربت وأنبتت من كلّ زوج بهيج.
ومن ءايته أنّك ترى الأرض خشعة فإذا أنزلنا عليها الماء اهتزّت وربت ....
•• رويش گياهان با رنگهای مختلف و متنوع، محصول نزول باران:
ألم تر أنّ اللّه أنزل من السّماء ماء فسلكه ينبيع فى الأرض ثمّ يخرج به زرعا مّختلفا ألونه ....

۲۰ - سرسبزى زمين‌



سرسبزى زمین، پيامد بارش باران:
وهو الّذى أنزل من السّمآء مآء فأخرجنا به نبات كلّ شى‌ء فأخرجنا منه خضرا ....
ألم تر أنّ اللّه أنزل من السّماء ماء فتصبح الأرض مخضرّة ....

۲۱ - شادمانى‌



نزول باران پس از مدّتها نومیدی از آن، باعث شادمانی برخورداران آن:
اللّه الّذى يرسل الرّيح فتثير سحابا فيبسطه فى السّماء كيف يشاء ويجعله كسفا فترى الودق يخرج من خلله فإذا أصاب به من يشاء من عباده إذا هم يستبشرون‌• وإن كانوا من قبل أن ينزّل عليهم مّن قبله لمبلسين.

۲۲ - طهارت‌



نزول باران، وسيله‌اى براى تحصيل طهارت:
إذ يغشّيكم النّعاس أمنة مّنه و ينزّل عليكم مّن السّمآء مآء لّيطهّركم به ويذهب عنكم رجز الشّيطن ....
وهو الّذى أرسل الرّيح بشرا بين يدى رحمته وأنزلنا من السّماء ماء طهورا.

۲۳ - فراوانى ميوه‌



نزول باران بعد از خشکسالی، سبب ازدياد و فراوانى میوه در سرزمين مصر:
ثمَّ يأتى من بعد ذلك عام فيه يغاث النّاس وفيه يعصرون.
برداشت بر اين اساس است كه جمله «و فيه يعصرون» اشاره به كثرت و فراوانى ميوه باشد.

۲۴ - پانویس


 
۱. هود/سوره۱۱، آیه۵۲.    
۲. انعام/سوره۶، آیه۹۹.    
۳. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۸.    
۴. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۹.    
۵. نمل/سوره۲۷، آیه۶۰.    
۶. ق/سوره۵۰، آیه۹.    
۷. ق/سوره۵۰، آیه۱۰.    
۸. نبأ/سوره۷۸، آیه۱۴.    
۹. نبأ/سوره۷۸، آیه۱۶.    
۱۰. عبس/سوره۸۰، آیه۲۵.    
۱۱. عبس/سوره۸۰، آیه۳۰.    
۱۲. بقره/سوره۲، آیه۱۶۴.    
۱۳. زمر/سوره۳۹، آیه۲۱.    
۱۴. انعام/سوره۶، آیه۹۹.    
۱۵. ق/سوره۵۰، آیه۹.    
۱۶. نبأ/سوره۷۸، آیه۱۴.    
۱۷. نبأ/سوره۷۸، آیه۱۵.    
۱۸. عبس/سوره۸۰، آیات۲۵-۲۷.    
۱۹. بقره/سوره۲، آیه۲۶۵.    
۲۰. یونس/سوره۱۰، آیه۲۴.    
۲۱. طه/سوره۲۰، آیه۵۳.    
۲۲. طه/سوره۲۰، آیه۵۴.    
۲۳. مؤمنون/سوره۲۳، آیات۱۸-۲۰.    
۲۴. سجده/سوره۳۲، آیه۲۷.    
۲۵. یس/سوره۳۶، آیه۳۳.    
۲۶. عبس/سوره۸۰، آیه۲۵.    
۲۷. عبس/سوره۸۰، آیه۲۶.    
۲۸. عبس/سوره۸۰، آیه۳۲.    
۲۹. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۸.    
۳۰. زمر/سوره۳۹، آیه۲۱.    
۳۱. رعد/سوره۱۳، آیه۱۷.    
۳۲. نحل/سوره۱۶، آیه۱۰.    
۳۳. نحل/سوره۱۶، آیه۱۱.    
۳۴. زمر/سوره۳۹، آیه۲۱.    
۳۵. بقره/سوره۲، آیه۲۲.    
۳۶. انعام/سوره۶، آیه۹۹.    
۳۷. اعراف/سوره۷، آیه۵۷.    
۳۸. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۲.    
۳۹. نحل/سوره۱۶، آیه۱۰.    
۴۰. نحل/سوره۱۶، آیه۱۱.    
۴۱. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۸.    
۴۲. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۹.    
۴۳. فاطر/سوره۳۵، آیه۲۷.    
۴۴. ق/سوره۵۰، آیه۹.    
۴۵. ق/سوره۵۰، آیه۱۰.    
۴۶. عبس/سوره۸۰، آیات۲۵-۳۱.    
۴۷. حجر/سوره۱۵، آیه۲۲.    
۴۸. نحل/سوره۱۶، آیه۱۰.    
۴۹. فرقان/سوره۲۵، آیه۴۸.    
۵۰. فرقان/سوره۲۵، آیه۴۹.    
۵۱. واقعه/سوره۵۶، آیه۶۸.    
۵۲. واقعه/سوره۵۶، آیه۶۹.    
۵۳. بقره/سوره۲، آیه۲۲.    
۵۴. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۲.    
۵۵. غافر/سوره۴۰، آیه۱۳.    
۵۶. ق/سوره۵۰، آیات۹-۱۱.    
۵۷. ذاریات/سوره۵۱، آیه۲۲.    
۵۸. یونس/سوره۱۰، آیه۲۴.    
۵۹. نحل/سوره۱۶، آیه۱۰.    
۶۰. طه/سوره۲۰، آیه۵۳.    
۶۱. طه/سوره۲۰، آیه۵۴.    
۶۲. سجده/سوره۳۲، آیه۲۷.    
۶۳. عبس/سوره۸۰، آیه۲۵.    
۶۴. عبس/سوره۸۰، آیه۳۱.    
۶۵. عبس/سوره۸۰، آیه۳۲.    
۶۶. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۸، ص ۱۱۶.    
۶۷. نساء/سوره۴، آیه۱۰۲.    
۶۸. یونس/سوره۱۰، آیه۲۴.    
۶۹. بقره/سوره۲، آیه۱۶۴.    
۷۰. اعراف/سوره۷، آیه۵۷.    
۷۱. نحل/سوره۱۶، آیه۶۵.    
۷۲. حج/سوره۲۲، آیه۵.    
۷۳. حج/سوره۲۲، آیه۶.    
۷۴. فرقان/سوره۲۵، آیه۴۸.    
۷۵. فرقان/سوره۲۵، آیه۴۹.    
۷۶. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۶۳.    
۷۷. روم/سوره۳۰، آیه۲۴.    
۷۸. روم/سوره۳۰، آیه۵۰.    
۷۹. فاطر/سوره۳۵، آیه۹.    
۸۰. فصلت/سوره۴۱، آیه۳۹.    
۸۱. زخرف/سوره۴۳، آیه۱۱.    
۸۲. جاثیه/سوره۴۵، آیه۵.    
۸۳. ق/سوره۵۰، آیه۹.    
۸۴. ق/سوره۵۰، آیه۱۱.    
۸۵. یوسف/سوره۱۲، آیه۴۸.    
۸۶. یوسف/سوره۱۲، آیه۴۹.    
۸۷. روم/سوره۳۰، آیه۴۸.    
۸۸. روم/سوره۳۰، آیه۴۹.    
۸۹. شوری/سوره۴۲، آیه۲۸.    
۹۰. انعام/سوره۶، آیه۹۹.    
۹۱. یونس/سوره۱۰، آیه۲۴.    
۹۲. کهف/سوره۱۸، آیه۴۵.    
۹۳. طه/سوره۲۰، آیه۵۳.    
۹۴. حج/سوره۲۲، آیه۶۳.    
۹۵. نمل/سوره۲۷، آیه۶۰.    
۹۶. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۰.    
۹۷. حدید/سوره۵۷، آیه۲۰.    
۹۸. نبأ/سوره۷۸، آیه۱۴.    
۹۹. نبأ/سوره۷۸، آیه۱۵.    
۱۰۰. عبس/سوره۸۰، آیه۲۵.    
۱۰۱. عبس/سوره۸۰، آیه۳۱.    
۱۰۲. حج/سوره۲۲، آیه۵.    
۱۰۳. فصلت/سوره۴۱، آیه۳۹.    
۱۰۴. زمر/سوره۳۹، آیه۲۱.    
۱۰۵. انعام/سوره۶، آیه۹۹.    
۱۰۶. حج/سوره۲۲، آیه۶۳.    
۱۰۷. روم/سوره۳۰، آیه۴۸.    
۱۰۸. روم/سوره۳۰، آیه۴۹.    
۱۰۹. انفال/سوره۸، آیه۱۱.    
۱۱۰. فرقان/سوره۲۵، آیه۴۸.    
۱۱۱. یوسف/سوره۱۲، آیه۴۹.    
۱۱۲. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج۶، ص ۴۴۵.    


۲۵ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۸۲، برگرفته از مقاله «نقش باران ».    


رده‌های این صفحه : باران | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.