زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

خرگوش





خرگوش، جانورى معروف است . دهخدا در توصیف آن می‌نویسد: «گویند ماده او را مانند زنان حیض آید»
[۱] دهخدا، لغتنامه.



۱ - کاربرد خرگوش در فقه



از آن در بابهاى طهارت، صلات، حج، تجارت، صید و ذباحه و اطعمه و اشربه سخن گفته‌اند.

۲ - حرمت گوش خرگوش



خرگوش از مسخ شدگان و حرام گوشتان است.
نظر امام خمینی این است که «یحرم الارنب‌ و ان لم یکن من السباع.» پس به نظر ایشان «خرگوش حرام گوشت است» هرچند که از سباع نیست.

۳ - طهارت یانجاست خرگوش



در نجاست و طهارت خرگوش اختلاف است. متأخران قائل به طهارت آنند؛ لیکن ادرار و مدفوع آن نجس است.
امام خمینی در کتاب الطهارة در تعلیل پاک بودن خرگوش می‌نویسد: «بل قد یشعر بعض الروایات بقبول الارنب التذکیة، کمکاتبة محمّد بن عبدالجبّار قال: کتبت الی ابی محمّد (علیه‌السّلام) اساله هل یصلّی فی قلنسوة علیها وبر ما لایؤکل لحمه، او تکّة حریر محض، او تکّة من وبر الارانب؟ فکتب: «لاتحلّ الصلاة فی الحریر المحض، و ان کان الوبر ذکیاً حلّت الصلاة فیه ان شاء اللَّه.» و من المعلوم انّ التذکیة لا تقع علی نجس العین.» البته احوط اجتناب از روباه و خرگوش و وزغ و عقرب و موش، بل مطلق مسوخات است گرچه اقوی طهارت همه آن‌ها است. و در صورت مس خرگوش، مسح خاک یا دیوار مستحب است. و اگر خرگوش در چاه آب بیفتد و بمیرد، براى تطهیر آن بنابر مشهور چهل‌ دلو آب کشیده مى‌شود. در اینکه کشیدن آب واجب است یا مستحب، اختلاف است .

۴ - پوست خرگوش



نماز گزاردن با پوست و کرک حیوانات حرام گوشت، از قبیل خرگوش صحیح نیست، همچنین بنابر قول مشهور با لباس آمیخته به کرک آن؛ بلکه بر عدم صحّت ادعاى اجماع شده است
[۱۵] مستمسک العروة ۵،ص ۳۲.
لیکن استفاده از پوست یا کرک خرگوش در غیر نماز بنابر قول به طهارت و قابلیت آن براى تذکیه جایز است.
البته در اینکه جواز آن مشروط به دباغی است یا نه اختلاف است

۵ - کفاره شکار خرگوش


.
کفاره شکار خرگوش در حال احرام یک گوسفند است.

۶ - خرید و فروش خرگوش



در جواز خرید و فروش مسخ شدگان همچون خرگوش اختلاف است؛ چنان که تذکیه پذیرى خرگوش بنابر قول به طهارت آن، اختلافى است. عدم قابلیت مسخ شدگان براى تذکیه به مشهور نسبت داده شده است.

۷ - پانویس


 
۱. دهخدا، لغتنامه.
۲. المقنع ص ۴۱۹    
۳. من لایحضره الفقیه ۳،ص ۳۳۶.    
۴. جواهر الکلام ج ۳۶، ص ۲۹۶.    
۵. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۱۶۷، کتاب الاطعمة و الاشربة، القول فی الحیوان، مسالة ۵.    
۶. موسوعة الامام الخمینی، ج۳۹، استفتائات امام خمینی، ج۸، ص۵۴، سؤال ۹۰۸۱.    
۷. مدارک الاحکام ج ۲، ص ۲۸۶- ۲۸۷.    
۸. جواهر الکلام ج ۵، ص ۲۷۳.    
۹. حرعاملی، محمد، وسائل الشیعه، ج۴، ص۳۷۷، کتاب الصلاه.... بیروت، آل البیت لاحیاء التراث، ۱۴۲۴ ه ق.    
۱۰. موسوعة الامام الخمینی، ج۸، کتاب الطهارة، ج۳، ص۲۴۴.    
۱۱. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۴، العروة الوثقی مع تعالیق الامام الخمینی، ج۱، ص۵۰، کتاب الطهارة، فصل النجاسات اثنتا عشرة، الثانی عشر، مسالة ۱.    
۱۲. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۴، العروة الوثقی مع تعالیق الامام الخمینی، ج۱، ص۱۰۴، کتاب الطهارة، فصل فی المطهرات، الثامن عشر، مسالة ۵.    
۱۳. جواهر الکلام ج ۱، ص ۲۳۳- ۲۳۴.    
۱۴. جواهرالکلام ج۸، ص۱۰۲-۱۰۳    
۱۵. مستمسک العروة ۵،ص ۳۲.
۱۶. جواهر الکلام ج ۲۲،ص ۳۵.    
۱۷. جواهر الکلام ج ۸، ص ۷۳.    
۱۸. جواهر الکلام ج۲۰،ص۲۰۹- ۲۱۰.    
۱۹. مختلف الشیعة ج ۵، ص ۹- ۱۰.    
۲۰. جواهر الکلام ج۳۶، ص ۱۹۶- ۱۹۷.    


۸ - منبع



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج‌۳، ص۴۴۶    
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)    ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.