چریدنچریدن در چراگاه برای حیوان علف خوار است. از احکام آن در بابهای زکات، حج، رهن و نکاح سخن رفته است. ۱ - معنای چریدنچریدن علف خوردن جانوران علف خوار در چراگاه می‌باشد. ۲ - احکام چریدن در زکاتشرط تعلّق زکات به انعام ثلاث (شتر، گاو و گوسفند) چریدن آنها به مدت یک سال کامل در چراگاه است. از چنین حیوانی به «سائمه» تعبیر میشود. به قول مشهور متأخران، ملاک سائمه بودن حیوان، عرف است و در صورتی که یک یا دو روز علف دست چین بخورد باز هم سائمه محسوب میشود. در مقابل، برخی تصریح کردهاند که خوردن علف به مقدار کم- حتی یک روز- نیز موجب از بین رفتن وصف سائمه خواهد بود؛ لیکن برخی دیگر تا مدت یک ماه را نیز مضر ندانسته و بعضی دیگر در مسئله تردید کردهاند. [۳]
مستمسک العروة ج۹، ص۹۰-۹۱.
در صدق عنوان سائمه بر حیوانی که در زمین ملکی میچرد، اختلاف است. پرداخت مال در قبال استفاده از چراگاههای عمومی مانع از صدق سائمه بودن حیوان نمیگردد. [۵]
مستند العروة (الزکاة) ص۲۱۰-۲۱۱.
پرداخت زکات مادیانی که در طول سال در چراگاه میچرد، مستحب است. مقدار زکات آن برای هر رأس از نوع تازی دو دینار و از نوع غیر تازی یک دینار است. ۳ - احکام چریدن در حجکندن گیاه حرم بر محرم حرام است؛ لیکن وی میتواند مرکب خود را در حرم رها کند تا در علف زارهای آن بچرد. کفاره کشتن یکی از پرندگان قطا (مرغ سنگ خوار)، کبک و دراج (مرغ رنگین تاج) در حال احرام، برّه نری است که از شیر گرفته شده است و میچرد. ۴ - احکام چریدن در رهنتصرف در رهن جایز نیست مگر برای نگهداری و اصلاح آن، مانند چرانیدن حیوان. [۹]
توضیح المسائل مراجع ج۲، ص۴۱۵.
۵ - احکام چریدن در نکاحفراهم کردن نیازمندیهای حیوانات مملوک انسان بر مالک آنها واجب است. از جهت خوراک، کافی است که حیوان را برای چریدن در علف زار رها کند. ۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۱۷۵-۱۷۶. |