فرقانیکی از اسامی قرآن ، فرقان است. ۱ - تعریف«فرقان» یکی از اسامی و صفات قرآن است که در آیه نخست سوره فرقان آمده است: (تبارک الذی نزل الفرقان علی عبده لیکون للعالمین نذیرا)؛ «بزرگ (و خجسته) است کسی که بر بنده خود فرقان ( کتاب جداسازنده حق از باطل ) را نازل فرمود تا برای جهانیان هشداردهنده‌ای باشد». ظاهرا منظور از «الفرقان» در آیه ۱۸۵ سوره بقره و آیه ۴۳ سوره آل عمران نیز «قرآن» است. «فرقان» از «فرق» به معنای «هرچه که با آن حق از باطل جدا شود» مشتق شده است. ۲ - وجه تسمیهدر نامیدن قرآن به «فرقان» وجوهی گفته‌اند؛ نظریه معروف آن است که چون قرآن؛ فارق میان حق و باطل است و آن دو را از هم مشخص می‌سازد «فرقان» نامیده شده است. آرای دیگر در این زمینه به شرح ذیل است: ۱. چون قرآن در طول ۲۳ سال به صورت پراکنده به تدریج نازل شده است؛ ۲. چون از دیگر معجزات، جدا و بر صفحه و پهنه روزگار باقی است؛ ۳. قرآن فارق و جداکننده حلال از حرام ، راست از دروغ ، صالح از طالح ، صواب از خطا، مؤمن از کافر ، راه هدایت از ضلالت و راه بهشت از دوزخ است؛ ۴. چون قطعات، سوره‌ها و آیات قرآن جدای از هم نازل شد؛ ۵. برای این که قرآن از مقام الوهیت صادر و بر قلب خاتم انبیا نازل شده است. [۳]
سخاوی، علی بن محمد، ۵۵۸-۶۴۳ق، جمال القراء و کمال الاقراء، ج۱، ص(۱۶۵-۱۶۹).
[۶]
زرقانی، محمد عبد العظیم، ۱۹۴۸- م، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۶.
[۷]
ابو الفتوح رازی، حسین بن علی، ۴۷۰؟ -۵۵۴؟ ق، هفده گفتاردرعلوم قرآن، ص۲۷.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «فرقان (قرآن)». |