فرقان

«فرقان» یکی از اسامی و صفات قرآن است که در آیه نخست سوره فرقان آمده است: «تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا»؛ بزرگ (و خجسته) است کسی که بر بنده خود فرقان (کتاب جداسازنده حق از باطل) را نازل فرمود تا برای جهانیان هشداردهنده‌ای باشد.

ظاهراً منظور از «الفرقان» در آیه ۱۸۵ سوره بقره و آیه ۴۳ سوره آل‌ عمران نیز «قرآن» است. «فرقان» از «فرق» به معنای «هر چه که با آن حق از باطل جدا شود» مشتق شده است.

فرقان و قرآن

در نامیدن قرآن به «فرقان» وجوهی گفته‌اند؛ نظریه معروف آن است که چون قرآن، فارق میان حق و باطل است و آن دو را از هم مشخص می‌سازد «فرقان» نامیده شده است. آرای دیگر در این زمینه به‌ شرح ذیل است:

1. چون قرآن در طول ۲۳ سال به صورت پراکنده به تدریج نازل شده است. (سوره اسراء/۱۰۶)
2. چون از دیگر معجزات، جدا و بر صفحه و پهنه روزگار باقی است.
3. قرآن فارق و جداکننده حلال از حرام، راست از دروغ، صالح از طالح، صواب از خطا، مؤمن از کافر، راه هدایت از ضلالت و راه بهشت از دوزخ است.
4. چون قطعات، سوره‌ها و آیات قرآن جدای از هم نازل شد.
5. برای این‌که قرآن از مقام الوهیت صادر و بر قلب خاتم انبیا نازل شده است.

منابع

• ویکی علوم اسلامی (اصطلاح نامه علوم قرآنی، بخش اسامی و صفات قرآن).