جاهجاه به معنای مقام و منزلت اجتماعى بوده که این عنوان به مناسبت در باب تقلید، صلات، نکاح و صدقات به کار رفته است. ۱ - به دور بودن از جاه طلبی شرط مرجع نقلیدامام خمینی در کتاب تحریرالوسیله در بیان شرایطی که مرجع تقلید باید از آن‌ها برخوردار باشد می‌نویسد: «یجب ان یکون المرجع للتقلید عالماً مجتهداً عادلًا ورعاً فی دین اللَّه، بل غیر مُکبّ علی الدنیا، و لا حریصاً علیها و علی تحصیلها - جاهاً و مالاً - علی الاحوط. و فی الحدیث: من کان من الفقهاء صائناً لنفسه، حافظاً لدینه، مخالفاً لهواه، مطیعاً لامر مولاه، فللعوامّ ان یقلّدوه.» [۱]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۳، المقدمة، مسالة۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
مرجع تقلید باید عالم، مجتهد، عادل و با ورع در دین خدا باشد. بلکه احتیاط (واجب) این است که به دنیا روی نیاورده و حریص بر دنیا و تحصیل مال و جاه آن نباشد. و در حدیث است: فقیهی که خویشتن‌دار، حافظ دین، مخالف هوای نفس و مطیع امر مولایش باشد عوام حق تقلید از او را خواهند داشت.۲ - حکم عبادت جاه طلبانهامام خمینی درباره شرط بودن اخلاص در عبادات می‌فرماید: «در نیّت، اخلاص (خالص بودن آن از هدف‌های غیر خدایی) معتبر است، بنابراین هرگاه چیزی که با اخلاص منافات دارد ضمیمه نیّت شود، عمل (نماز) باطل می‌شود، مخصوصاً ریا که درهرحال باطل‌کننده است؛ چه در ابتدای عمل باشد یا در اثنای آن، در واجبات باشد یا در مستحبات آن، و همچنین است اگر ریا در اوصافی باشد که با عمل متحد است، مانند در مسجد یا به جماعت بودن نماز و مانند آن. و ریای بعد از عمل حرام است، اگرچه باطل کننده عمل نیست، مثل آنکه به‌خاطر علاقه و میل به اغراض دنیوی، مانند مدح و ثنای مردم یا (به‌دست‌آوردن) جاه و مال، عبادتی را که انجام داده، برای مردم تعریف کند، و درباره ریاکار، از پیغمبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) روایت شده که فرمود: ریاکار در روز قیامت به چهار اسم صدا زده می‌شود: ای فاجر، ای کافر، ای حیله‌باز و‌ای زیانکار! اعمالت نابود و اجرت باطل گردید و امروز خلاصی نداری، اجرت را از کسی که برایش عمل انجام دادی طلب کن.» [۲]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۶۴، کتاب الصلاة، القول فی النیة، مسالة۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
۳ - زوجه و جاهدر خصوص زوجه صاحب جاه که متعارف براى وى داشتن خدمتکار است، خادم جزء نفقه او به شمار مى‌رود که زوج باید آن را فراهم کند. . ۴ - بذل جاهبذل جاه براى کسى که مى‌تواند به سبب آن گره اى از کار مؤمنی بگشاید و حاجت او را برآورد مستحب است. ۵ - پانویس۶ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، جلد۳، صفحه۴۱. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |