استیلآلیاژی فولادی که مقاوم در برابر زنگ زدن و خوردگی را استیل گویند. معاصران از آن در باب صید و ذباحه سخن گفتهاند. ۱ - بریدن، شرط ذبح شرعیدر ذبح، واجب است بریدن تمام چهار عضو: «حلقوم» و آن مجرای دخول و خروج نفس است و «مری» و آن مجرای طعام و آشامیدنی است و جای آن زیر حلقوم است و دو «ودج» و آنها دو رگ کلفتی (شاهرگ) هستند که حلقوم یا مری را احاطه نمودهاند و گاهی بر این چهار عضو، اوداج (رگهای) اربعه اطلاق میشود و لازم است که آنها قطع و جدا شوند، پس شکافتن آنها بدون آنکه قطع و جدا شوند، کفایت نمیکند. ۱.۱ - محل بریدنجای بریدن در گلو زیر استخوانهای فکّ پایین است بهطوریکه رگهای چهارگانه بریده شود و لازم است که از زیر غدهای که در زبان اهل این زمان جوزه گفته میشود، بریده شود و خود آن غده در طرف سر قرار بگیرد نه در طرف جثه و بدن. و این بنابراین است که ادعا میشود که حلقوم یا اعضای چهارگانه به آن غده اتصال دارد بهطوری که اگر تمام آن غده طرف سر نرود و ذبح در زیر آن قرار نگیرد تمام رگها بریده نمیشوند. و این امری است که اهل خبره آن را میدانند، پس اگر چنین باشد یا علم به بریدن تمام آنها بدون آن حاصل نشود، لازم است که مراعات شود، چنان که لازم است که مقداری از رگهای چهارگانه در طرف سر بماند تا معلوم شود که آنها از آنچه بعد از سر قرار دارد بریده و جدا شدهاند. ۲ - ذبح با استیلذبح با استیل بنابر اختلاف مبنا بین فقها، احکام مختلفی پیدا کرده است که اشاره میشود. ۲.۱ - قول به شرط بودن آهن در ذبحدر صورت اختیار، ذبح با غیر آهن جایز نیست؛ پس اگر با غیر آهن – درصورتیکه دسترسی به آهن باشد - ذبح شود، اگرچه از معادن ذوب شدنی باشد مانند برنج و مس و طلا و نقره و غیر اینها، حلال نمیباشد. پس استیل اگر مصداق فلز آهنی به شمار رود، ذبح با آن صحیح است، لیکن اگر از جنس آهن بودن آن معلوم نباشد، ذبح با آن صحیح نیست. ۲.۲ - قول به شرط نبودن آهن در ذبحبرخی معاصران، از جنس آهن بودن آلت ذبح را شرط ندانسته و ذبح با هر فلز بُرنده و تیز را صحیح دانستهاند. در این صورت ذبح با استیل هر چند مصداق آهن نباشد، صحیح خواهد بود. [۴]
توضیح المسائل مراجع ج۲، ص۵۷۳ ـ۵۷۴ (م۲۵۹۴).
[۵]
توضیح المسائل مراجع ج۲، ص۵۷۷.
۲.۳ - ذبح با استیل در حال اضطراردرصورتیکه «آهن نباشد و با تاخیر ذبح، ترس مردن ذبیحه باشد یا اضطرار به آن پیدا کند، با هر چیزی که اعضای ذبح را جدا میکند، ذبح آن جایز است و لو اینکه قلم یا پوست نی یا سنگ تیز یا شیشه یا غیر اینها باشد. البته در وقوع تذکیه با دندان و ناخن در صورت ضرورت، اشکال است؛ اگرچه عدم وقوع تذکیه به آنها درحالیکه متّصل به محل خودشان باشند، خالی از رجحان نیست. و احتیاط (مستحب) آن است که در صورت انفصال آنها هم اجتناب شود اگرچه وقوع آن در این صورت خالی از قرب نمیباشد.» ۳ - پانویس
۴ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۵۰۴. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |