اخراجاخراج به معنای بیرون كردن می باشد و در فقه هم اخراج واجب و هم مستحب و هم حرام مورد بحث قرار گرفته است . ۱ - تعریف اصطلاحی اخراجاخراج به معناى دفع چیزى از درون به بیرون است. از این رو، اخراج هر چیزى متناسب با آن است. ۲ - کاربرد فقهیاز این عنوان در باب‌هایى مانند طهارت، زکات، خمس، طلاق و کفارات سخن رفته است. ۳ - احكام اخراجاخراج، بر حسب موارد آن، داراى احکام ذیل است: ۳.۱ - اخراج واجباخراج زکات ، زکات فطره و خمس با تحقّق شرایط هر یك، واجب است. اخراج زکات و زکات فطره به جدا كردن آن از مال و كنار گذاشتن یا به دست مستحق رساندن، محقّق مى‌شود. در خمس، تنها با رساندن به مستحق آن، محقق مى‌شود و بر عدم وجوب كنار گذاشتن مقدار خمس از مال، ادّعاى اجماع شده است. [۴]
مستمسك العروة،ج ۹، ص ۵۵۶.
بیرون كردن جنین زنده از رحم مرده، واجب است. [۵]
مستمسك العروة،ج ۴، ص ۲۵۳.
۳.۲ - اخراج حراماز منزل بیرون كردن زنى كه طلاق رجعی داده شده، بر شوهر ،حرام است. در حرمت خون گرفتن، به حجامت و غیر آن براى محرم ، در صورتى كه ضرورت نداشته باشد، اختلاف است. اخراج میت مسلمان از قبر، حرام است . ۳.۳ - اخراج مستحباخراج زکات فطره ،از خود و خانواده، بر فقیر ،مستحب است. ۳.۴ - اخراج مكروهبیرون كشیدن شمشیر از نیام در مسجد و نیز خون گرفتن به حجامت و مانند آن براى روزه دار در صورتى كه موجب ضعف وى گردد، مکروه است. ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، جلد۱، صفحه۳۳۹-۳۴۰. |