اجتناباجتناب: به معنای دورى گزیدن است.اجتناب از عناوین کلّى است که در همه ی فقه، کاربرد دارد و در این جا، به اجمال، به مباحث آن اشاره مى‌شود. ۱ - اسباب وجوب اجتناب۱) نجاست: اجتناب از ناپاک‌ها مانند ادرار، مدفوع و خون و نیز آنچه بر اثر ملاقات با آن‌ها نجس شده، مانند آب نجس شده به خون ،واجب است؛ بدین معنا که نمى توان از‌آن‌ها در آنچه مشروط به طهارت است مانند خوردن ، آشامیدن و وضو گرفتن استفاده کرد. ۲) خبائث:اجتناب از خوردن آنچه که خبیث شمرده مى‌شود، واجب است. ۳) شبهه: بنا بر قول مشهور،اجتناب از اطراف شبهه ی محصوره مانند اشتباه شدن یک ظرف نجس بین ده ظرف، واجب است. ۴) ضرر:اجتناب از آنچه که نزد عقلا براى انسان، ضرر قابل توجّه دارد، واجب است. ۵) گناه:اجتناب از همه ی گناهان، واجب است. ۶) نفرت: بنا بر تعریف خبیث ( آنچه طبع انسان سالم از آن نفرت دارد)، اجتناب از خوردن آنچه منفور طبع سالم است مانند آب بینی و فضله ی پرندگان، واجب است. بر زن واجب است از آنچه موجب نفرت شوهر از وى مى‌شود مانند خوردن پیاز، سیر واز بوى بد بدن و دهان، اجتناب ورزد. ۲ - موارداستحباب اجتناب۱)اجتناب از داد و ستد ۲)اجتناب ازاجراى حدّ ۳)اجتناب ازاعلام گمشده ۴)اجتناب از سرودن شعر ۵)اجتناب ازبلند کردن صدا در مسجد ۶)اجتناب از پوست حیوان حرام گوشتى که تذکیه پذیر است ، پس از تذکیه و پیش از دباغی آن، مستحب است. ۳ - پانویس۴ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص ۲۶۴. |