زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

کنیزان جوان (قرآن)





فراهم آوردن ازدواج‌ هاى سهل و آسان در جامعه، راه جلوگیرى از مفاسد جنسی است‌.


۱ - ازدواج با کنیزان جوان



کنیزان جوان مؤمن و پاکدامن، شایسته برای ازدواج:
•«ومن لم یستطع منکم طولا ان ینکح المحصنـت المؤمنـت فمن ما ملکت‌ایمـنکم من فتیـتکم المؤمنـت... محصنـت غیر مسـفحـت...:و آن كس از شما كه توان مالى ندارد تا با زن‌ هاى آزاد [[|مؤمن]] ازدواج نماید پس، از بردگان ملكى از دختران جوان با ایمانتان به زنى بگیرد. و خداوند به ایمان شما داناتر است، همه از یكدیگرید (همه به وسیله پیوند ایمانى اعضاء یك پیكرید) پس با آنها به اذن صاحبان شان ازدواج نمایید، و مهرهایشان را به طور پسندیده به آنان بپردازید، در حالى كه آنان پاكدامن باشند نه اهل زنا و نه دوست‌گیران پنهانى. پس هر گاه این زنان (كنیزان) ازدواج نمودند، اگر كار زشت (زنا) انجام دادند بر آنها نصف آن كیفرى است كه بر زنان آزاد است. این (تجویز ازدواج با برده) براى كسى از شما است كه از مشقت (عزوبت) و ضرر (زنا) بترسد، و صبر كردن براى شما بهتر است، و خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است.»
این آیه، شرائط ازدواج با كنیزان‌ را بیان مى ‌كند، نخست مى ‌گوید كسانى كه قدرت ندارند كه با زنان آزاد، ازدواج كنند مى ‌توانند با كنیزانى ازدواج نمایند كه مهر و سایر مخارج آنها معمولا سبك تر و سهل‌ تر است.البته منظور از ازدواج با كنیزان این نیست كه صاحب كنیز با كنیز ازدواج كند، بلكه با شرائط خاصى كه در كتب فقهى ذكر شده مى ‌تواند همانند همسر با او رفتار نماید، بنا بر این منظور ازدواج افراد غیر مالک با كنیز است.ضمنا از تعبیر به" مؤمنات" استفاده مى ‌شود كه باید حتما كنیز مسلمان باشد تا بتوان با او ازدواج كرد و بنا بر این با كنیزان اهل کتاب ازدواج صحیح نیست.جالب اینكه قرآن در این آیه از كنیزان تعبیر به" فتیات" كرده است كه جمع" فتاة" مى ‌باشد و معمولا این تعبیر آمیخته با احترام خاصى در مورد زنان است و غالبا در مورد دختران جوان به كار مى ‌رود.وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِیمانِكُمْ‌ این جمله مى ‌گوید شما براى تشخیص ایمان آنها مامور به ظاهر اظهارات آنان هستید، و اما در باره باطن و اسرار درونى آنان" خداوند به ایمان و عقیده شما آگاه تر است".بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ‌ از آنجا كه بعضى در مورد ازدواج با كنیزان کراهت داشتند، قرآن مى‌ گوید شما همه از یك پدر و مادر به وجود آمده ‌اید" و بعضى از بعض دیگرید" بنا بر این نباید از ازدواج با كنیزان كه از نظر انسانى با شما هیچ گونه تفاوتى ندارند و از نظر ارزش معنوى، ارزش آنها مانند دیگران بسته به تقوی و پرهیزگارى آنان است، كراهت داشته باشید، كه همه اعضاء یك پیكر محسوب مى‌ شوید.فَانْكِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَ‌ ولى" این ازدواج باید به اجازه مالك، صورت گیرد" و بدون اجازه او باطل است و تعبیر از مالك به اهل اشاره به این است كه نباید آنها با كنیزان خود همچون یك متاع رفتار كنند بلكه باید همچون سرپرست یك خانواده نسبت به- فرزندان و اهل خود، رفتارى كاملا انسانى داشته باشند.وَ آتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ‌ از این جمله استفاده مى‌ شود كه باید مهر متناسب و شایسته ‌اى براى آنها قرار داد، و آن را به خود آنان داد، یعنى" مالك مهر" خود كنیزان خواهند بود، اگر چه جمعى از مفسران معتقدند كه آیه محذوفى دارد و در اصل" آتوا مالكهن اجورهن":" مهر آنها را به مالكان آنها بپردازید" بوده است، ولى این تفسیر با ظاهر آیه موافق نیست اگر چه بعضى از روایات آن را تایید مى‌ كند. ضمنا از ظاهر آیه استفاده مى‌ شود كه بردگان نیز مى ‌توانند مالك اموالى گردند كه از طرق مشروع به آن دست یافته ‌اند.و از تعبیر" بالمعروف" (بطور شایسته) بر مى ‌آید كه نباید در تعیین مهر آنها، ظلم و ستمى بر آنان شود بلكه حق واقعى آنها طبق معمول باید ادا گردد.

۲ - پانویس


 
۱. نساء/سوره۴، آیه۲۵.    
۲. تفسیر نمونه، آیت الله ناصر مکارم شیرازی، ج۳، ص۳۸۶.    
۳. ترجمه تفسیر المیزان، سید محمد حسین طباطبائی، ج۴، ص۴۳۹.    


۳ - منبع


فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «کنیزان جوان».    



رده‌های این صفحه : جوانی | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.