عرقعرق، مایع تولید شده از غدد زیر پوست هنگام افزایش دمای بدن می باشد. ۱ - کاربرد فقهیاز احکام آن در باب طهارت سخن گفته‌اند. ۲ - احکام۳ - پاکی و ناپاکی عرقعرق بدن مسلمان و نیز حیواناتِ پاک، پاک است. لیکن عرق بدن حیوانات نجس همچون سگ و خوک و نیز کافر بنابر قول به نجاست او نجس است. [۲]
نزهة الناظر، ج۱، ص۱۸.
[۳]
العروة الوثقی، ج۱، ص۱۳۸.
۴ - عرق جنب از حرامآیا عرق کسی که از راه حرام، همچون زنا جنب شده نجس است یا پاک؟ مسئله اختلافی است. قول به نجاست به مشهور قدما و قول به طهارت به مشهور متأخران نسبت داده شده است. [۵]
کتاب الطهارة، شیخ انصاری، ج۵، ص۱۹۵ ۱۹۸.
در ثبوت حکم یاد شده تفاوتی میان مرد و زن و نیز میان راههای حرام از قبیل زنا، لواط ، آمیزش با حیوان یا انسان مرده و استمنا و این‌که پس از دخول، انزال صورت گرفته باشد یا نه، نیست، لیکن در این‌که حکم یاد شده در فرض آمیزش با همسر در حال حیض یا روزه و نیز در صورت ظهار جاری است یا نه، اختلاف می‌باشد. [۷]
کتاب الطهارة، شیخ انصاری، ج۵، ص۱۹۹.
[۸]
العروة الوثقی، ج۱، ص۱۴۶.
بنابر قول به نجاست عرق جنب از حرام، عرقی که هنگام غسل کردن از جنب خارج می‌شود نیز تا قبل از پایان غسل ، محکوم به نجاست است. از این رو، برخی گفته‌اند: چنین فردی باید با آب سرد غسل کند و در صورت عدم امکان و ناگزیر از غسل با آب گرم ، غسل ارتماسی کند، بدین گونه که هنگام بیرون آمدن از آب ، نیت غسل کند و یا در زیر آب بدنش را به نیّت غسل حرکت دهد. [۹]
العروة الوثقی، ج۱، ص۱۴۶.
۵ - عرق حیوان نجاست خواردر نجاست عرق شتر نجاست خوار اختلاف است. قول به نجاست به مشهور قدما و قول به طهارت به مشهور متأخران نسبت داده شده است. [۱۲]
مصباح الهدی، ج۱، ص۴۴۱.
لیکن عرق سایرحیوانات نجاست خوار پاک می‌باشد. [۱۳]
کتاب الطهارة، شیخ انصاری، ج۵، ص۲۰۱ ۲۰۲.
برخی در قولی شاذ و نادر قائل به نجاست آن شده‌اند. [۱۵]
نزهة الناظر، ج۱، ص۱۹.
برخی نیز احتیاط را در اجتناب از عرق هرحیوان نجاست خوار دانسته‌اند. [۱۶]
العروة الوثقی، ج۱، ص۱۴۹.
۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، آیت‌الله محمود هاشمی‌شاهرودی، ج۵، ص۳۷۰، برگرفته از مقاله «عرق». |