زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

سال 315 هجری قمری





در سال سیصد و پانزده هجری قمری، رویدادها و وقایع نظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: هراس و دلهره مردم بغداد بر اثر پیروزی قرمطیان بر نیروهای خلیفه و شورش سپاهیان بغداد به‌دلیل عقب افتادن جیره و مواجبشان، درگیری بین خلیفه و قرمطیان در عراق و پیروزی قرمطیان و تصرف برخی از شهرها، پیروزی عبدالرحمن ناصر بر قیام بنی حفصون، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور مانند ابوالقاسم عبدالله بن خاقان و ... .


۱ - رویدادها



• بر اثر پیروزی‌های قرمطیان بر سپاهیان خلیفه و شروع به دزدی و غارت توسط عیاران، هراس و دلهره بر بغداد حاکم می‌شود. نازوک رئیس شرطه بغداد مقررات منع رفت و آمد شبانه را وضع می‌کند و امنیت را به شهر بازمی‌گرداند. خلیفه سردار مونس مظفر را (که قبلا به‌عنوان امیر مرزها گماشته بود) برای جنگ با قرمطیان فرامی‌خواند.
• سپاهیان بغداد به دلیل عقب افتادن جیره و مواجبشان شورش می‌کنند و کاخ «ثریا» را غارت کرده، حیوانات وحشی موجود در آن را سر می‌برند. سردار مونس نزد آنان رفته، پرداخت مواجبشان را تضمین می‌کند.
• یاقوتِ حاجب امیر منطقه فارس می‌شود و تا زمان تسلط علی بن بویه بر آن در سال ۳۲۲ق همچنان امیر آن خطه باقی می‌ماند.

۲ - وقایع نظامی



• ایتالیا: دریادار صابر الفتی به سواحل جنوبی ایتالیا حمله کرده، غنایم بسیاری به چنگ می‌آورد.
• قرمطیان: ابوطاهر قرمطی وارد کوفه می‌شود و آن‌جا را غارت می‌کند. خلیفه، یوسف بن ابی الساج را (که از ری فراخوانده بود) برای نبرد با قرمطیان اعزام می‌کند. ابوطاهر قرمطی او را شکست داده، او و دیگر اسیران را می‌کشد.
قرمطیان متوجه بصره می‌شوند و امیر آن، محمد بن علی فارقی از خلیفه کمک می‌خواهد. خلیفه، سردار مونس مظفر را در راس سپاهی به یاری محمد می‌فرستد. قرمطیان سپاه او را باز پس می‌رانند و بر شهر انبار مسلط می‌شوند. خلیفه سپاه دیگری به فرماندهی حاجبِ خود نصر اعزام می‌کند. قرمطیان بر این سپاه نیز پیروز می‌شوند و آنان را پراکنده می‌کنند.
•‌اندلس: عبدالرحمان ناصر برای محاصره دژ «ببشتر» بازمی‌گردد و آن‌جا را محاصره می‌کند. حفص بن عمر بن حفصون تسلیم می‌شود و امان می‌خواهد. عبدالرحمان او را عفو می‌کند و قیام بنی حفصون را سرکوب می‌کند. آن‌گاه عبدالرحمان پس از محاصره طلیطله بر مردم آن پیروز می‌شود و دژهای آن را ویران می‌کند.
• ری: اسفار بن شیرویه دیلمی از فرمان اربابش نصر بن احمد سامانی سر باز زده، بر جرجان چیره می‌شود. نصر برای پیکار با او، حرکت می‌کند. اسفار در قبال پرداخت مالی به نصر، با او مصالحه می‌کند.
• اعراب به سواد (مزارع اطراف) کوفه هجوم برده، آن‌جا را غارت می‌کنند و آن‌گاه وارد حیره می‌شوند و کشتار و چپاول می‌کنند، تا آن‌که سپاهیان خلیفه، آنان را از آن شهر بیرون می‌رانند.
• رومیان به‌مرزها حمله می‌کنند، وارد شهر «سمیساط» می‌شوند و هنگام نماز در مسجد جامع، ناقوس‌ها را به‌صدا در می‌آورند. خلیفه سپاهی به فرماندهی مونس مظفر برای پیکار با آنان گسیل می‌کند. مونس بر آنان پیروز می‌شود و از شهر بیرونشان می‌کند. رومیان سپاه بزرگی به فرماندهی دامستوک فراهم کرده، به «دبیل» در ارمنیه حمله کرده، آن‌جا را محاصره می‌کنند و وارد آن‌جا شده، به کشتار و اسیر گرفتن مشغول می‌شوند. فرمانده سپاه بر اثر اصابت تیری کشته می‌شود و سپاه روم پس از جنگی که بسیاری از آنان در آن اسیر می‌شوند، عقب می‌نشیند.

۳ - درگذشتگان



ابن جصّاص
ابن سمینه یحیی بن یحیی
ابن طیفور عبیدالله بن احمد
اخفش اصغر
حامیم متنبی
یونس حرّانی

۴ - منبع



عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۱۹۴-۱۹۵.






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.