زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

ریخته گری





فرایند تولید قطعه‏های فلزی از طریق ریختن فلزات مذاب در قالب را ریخته گری می‌گویند که ازعنوان یاد شده به مناسبت در باب تجارت به کار رفته است.


۱ - ریخته گری طلاو نقره



ریخته گری طلا و نقره و مانند آن از زیور آلات، از شغلهای مکروه شمرده شده است.
[۳] مفتاح الکرامة ج۹، ص۷۰۷.



۲ - تملک خاک ریخته گری



تملّک خاکه ریخته گری که درون آن ذرات طلا و نقره متعلق به مشتریان وجود دارد، با علم به اعراض صاحبانش از آن، جایز است.
[۵] مسالک لأفهام ج۳، ص۳۵۲.

در فرض گمان داشتن به اعراض، نسبت به جواز تملک اشکال شده است.
برخی، اکتفا به ظن را در صورتی که عرف و عادت بر خلاف آن نباشد، بعید ندانسته‏اند.
[۸] کفایة الأحکام ج۱، ص۵۰۶.

در غیر صورت علم یا ظن، با معلوم بودن صاحبان آنها، هرچند در میان افرادی معین، باید از آنان حلالیت بطلبد یا آن را به ایشان برگرداند و چنانچه حق هر کدام به طور دقیق مشخص نباشد، باید با آنها مصالحه کند و اگر مالک ـ حتی در میان افرادی معیّن ـ معلوم نباشد، باید آن مال را از طرف صاحبش صدقه دهد؛
لیکن در اینکه اگر بعدها مالک آن پیدا شود و به صدقه رضایت ندهد، آیا صدقه دهنده ضامن است یا نه؟ اختلاف می‏باشد.
[۱۱] کفایة الاحکام ج۱، ص۵۰۷.
[۱۲] الانوار اللوامع ج۱۱، ص۳۸۳.
و نیز در اینکه مصرف این نوع صدقه، مصرف صدقه‏های واجب است یا مستحب، اختلاف است.
[۱۴] غایة المراد ج۲، ص۷۳.


۳ - فروختن خاکه ریخته گری قراهم آمده از دو یا چند فلز



فروختن خاکه ریخته گری فراهم آمده از دو یا چند فلز مختلف، همچون طلا، نقره و سرب، در برابر چند فلز مختلف از همان جنس یا سایر اجناس غیر از فلز، جایز است؛ لیکن در برابر یکی از آن اجناس جایز نیست، مگر در صورتی که مقدار آن یک جنس از مقدار همان جنس در خاکه فزون‏تر باشد. بنابر این، فروختن خاکه طلا و نقره در برابر طلا و نقره توأمان جایز است و در برابر طلا یا نقره به تنهایی در صورتی جایز است که طلا یا نقره‏ای که ثمن قرار گرفته، فزون‏تر از طلا یا نقره موجود در خاکه آن باشد تا ربا لازم نیاید.


۴ - پانویس


 
۱. الحدائق الناضرة ج۱۸، ص۲۲۴.    
۲. جواهر الکلام ج۲۲، ص۷۹.    
۳. مفتاح الکرامة ج۹، ص۷۰۷.
۴. جامع المقاصد ج۴، ص۱۸۸.    
۵. مسالک لأفهام ج۳، ص۳۵۲.
۶. الحدائق الناضرة ج۱۹، ص۳۱۱.    
۷. جواهر الکلام ج۲۴، ص۵۰.    
۸. کفایة الأحکام ج۱، ص۵۰۶.
۹. الروضة البهیة ج۳، ص۳۸۶.    
۱۰. الرضة البهیة ج۳، ص۳۸۶-۳۸۷.    
۱۱. کفایة الاحکام ج۱، ص۵۰۷.
۱۲. الانوار اللوامع ج۱۱، ص۳۸۳.
۱۳. جامع المقاصد ج۴، ص۱۸۸.    
۱۴. غایة المراد ج۲، ص۷۳.
۱۵. مسالک الأفهام ج۳، ص۳۵۱.    
۱۶. مجمع الفائدة ج۸، ص۳۱۷.    
۱۷. جواهر الکلام ج۲۴، ص۴۹-۵۰.    


۵ - منبع


فرهنگ فقه مطبق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۴، ص۲۱۵-۲۱۶.    


رده‌های این صفحه : ربا | فقه | معاملات




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.