رواقبناى مسقف جلو خانه که دو فضا رابه هم مرتبط مى‌کند را رِواق گویند. از احکام مرتبط با آن در باب طهارت سخن گفته‌اند. ۱ - الحاق رواقهای حرم معصومان به حرم در حکمتطهیر حرم معصومان علیهم السّلام در صورت نجس شدن، همچون مسجد واجب است. برخى، رواقهای حرم را نیز، بنابر احتیاط واجب به مسجد ملحق کرده‌اند. [۱]
جامع المسائل (بهجت) ج۱، ص۴۶.
۲ - مکث جنب و حائض و نفسا در رواقهای حرمدر الحاق رواقهاى حرم معصومان علیهم السّلام به حرم و اطراف ضریح در حرمت مکث جُنُب، حائض و نفسا در آنها اختلاف است. [۳]
صراط النجاة (شیخ انصارى)، ص۲۶۳-۲۶۴.
۳ - عبور جنب و حائض و نفسا از حرمعبور افراد یاد شده از مساجد جز مسجد الحرام و مسجد النّبی صلّى اللَّه علیه و آله جایز و از آن دو حرام است. برخى، احتیاط واجب را در اجتناب از داخل شدن، حتى به صورت عبورى در حرم معصومان علیهم السّلام و رواقهاى حرم ایشان دانسته‌اند. [۴]
توضیح المسائل مراجع ج۱، ص۲۱۳.
۴ - احکام رواق از دیدگاه امام خمینیدر ابواب مختلف فقه، رواق موضوع احکام قرار گرفته است. ۴.۱ - طهارتاز جمله احکام جنب این است که بر او «حرام است داخل شدن در مسجدالحرام و مسجدالنبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) اگرچه به طور عبور باشد.» [۵]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۰، کتاب الطهارة، القول فی احکام الجنب، منها یحرم.
همچنین حرام است «توقف در سایر مساجد، بلکه دخول در آنها به هر نحوی که باشد، مگر آن‌که به نحو عبور از مسجد باشد به اینکه از دری وارد شده و از درب دیگر خارج شود و یا برای برداشتن چیزی از این مساجد داخل شود که در این صورت اشکالی ندارد. و بنابر احتیاط (واجب) مشاهد مشرفه (حرم شریف امامان علیهم‌السلام) ملحق به مساجد است و احتیاط بیشتر آن است که مشاهد مشرفه ملحق به مسجدالحرام و مسجدالنبی باشد، چنان که در مشاهد مشرفه بنابر احتیاط رواق ملحق به داخل حرم می‌باشد.» [۶]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۰، کتاب الطهارة، القول فی احکام الجنب، منها یحرم.
و همچنین است در مورد حائض و نفساء.۴.۲ - نمازمسافری که قصد اقامت نکرده، در چهار جا، بین قصر و تمام مخیّر است که عبارتند از: مسجدالحرام، مسجدالنبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، مسجد کوفه، و حائر حسینی - علی مشرّفه السلام - و تمام خواندن افضل است.... و در این مساجد بین پشت‌بام و صحن و جاهای پایین آنها، مانند بیت الطشت در مسجد کوفه فرقی نیست. و بنابر اقوی تمام روضه شریفه جزء حائر حسینی (علیه‌السلام) محسوب می‌شود، بنابراین از طرف بالای سرتا شبکه‌های متّصل به رواق و از طرف پا تا درب متّصل به رواق و از پشت سر تا حد مسجد، جزء حرم است و خالی از قوّت نیست که مسجد و رواق شریف هم جزء حرم شمرده شود (و مسافر در آنجاها هم مخیّر باشد) ولی ترک احتیاط به اینکه در این دو مورد قصر خوانده شود سزاوار نیست. [۹]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۲۷۷، کتاب الصلاة، القول فی احکام المسافر، مسالة۸.
۴.۳ - حدودآنچه که در حرز نیست سارقش قطع نمی‌شود، مانند دزدی در کاروان‌سراها و حمام‌ها و خانه‌هایی که درب‌های آنها به روی عموم یا گروهی، باز است و مانند مساجد و مدرسه‌ها و زیارتگاه‌های مشرفه و مؤسسات عمومی و خلاصه هرجایی که برای عموم یا گروهی اذن داده شده است.... و آیا دزد پرده کعبه قطع می‌شود؟ بعضی گفته‌اند: بلی. ولی اقوی عدم آن است. و همچنین است دزد آنچه که در زیارتگاه‌های مشرفه از حرم مطهر یا رواق و صحن است. ۵ - پانویس۶ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۱۵۳. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |