تیمم بر خاک (قرآن)احکام خدا، ترخیص دارد ولى تعطیل ندارد؛ اگر آب نبود، باید تیمم كرد. ۱ - تیمم بر خاک هنگام اضطرار یا عذرلزوم تیمم بر خاک پاک، هنگام نبود آب، یا معذور بودن از استعمال آن برای وضو و غسل: • «یـایها الذین ءامنوا لا تقربوا الصلوة... ولا جنبـا الا عابری سبیل حتی تغتسلوا وان کنتم مرضی او علی سفر او جاء احد منکم من الغائط او لـمستم النساء فلم تجدوا ماء فتیمموا صعیدا طیبـا فامسحوا بوجوهکم وایدیکم...؛ اى كسانى كه ایمان آوردهاید، در حالى كه مستید به نماز نزدیك نشوید تا آن گاه كه (مستى زایل شود و) بدانید چه مىگویید؛ و نیز در حال جنابت (به نماز نزدیك نگردید) تا غسل كنید مگر در حال مسافرت (كه آب نیابید) و نیز در حال جنابت به مسجد نزدیك نشوید تا وقتى كه غسل كنید مگر آنكه رهگذر باشید، و اگر مریض یا در سفر بودید در حالى كه یكى از شما از قضاى حاجت آمده یا با زنان همبستر شده و آبى نیافتید (یا از استعمالش معذور بودید) پس خاك پاكیزهاى بجویید و (پس از زدن دو دست بر آن) صورتها و دستهایتان را مسح كنید، كه به راستى خداوند بخشنده و بسیار آمرزنده است.» «صعید» به معنای وجه الارض است» که شامل خاک میشود. • «یـایها الذین ءامنوا اذا قمتم الی الصلوة فاغسلوا...؛ وان کنتم جنبـا فاطهروا وان کنتم مرضی او علی سفر اوجاء احد منکم من الغائط او لـمستم النساء فلم تجدوا ماء فتیمموا صعیدا طیبـا فامسحوا بوجوهکم وایدیکم منه...؛ اى كسانى كه ایمان آوردهاید، چون براى نماز برخیزید (و وضو نداشتید) پس صورتها و دستهایتان را تا آرنج بشویید، و بر سرتان و روى پاهاتان تا برآمدگى روى هر دو پا مسح كنید، و اگر جنب بودید شستشو نمایید (غسل كنید)، و اگر بیمار یا در سفر بودید و حال آنكه یكى از شما از قضاى حاجت آمده یا با زنان همبستر شده و آبى نیافتید، پس به سراغ خاكى پاك روید و از آن خاك (پس از آنكه كف هر دو دست بر آن زدید) به صورت و دستهایتان بكشید (تیمم كنید). خداوند هرگز نمىخواهد براى شما مشقت درست كند و لكن مىخواهد شما را پاك نماید و نعمت خود را بر شما تمام سازد، شاید سپاس گزارید.» ۲ - تیمم سبب تحصیل طهارتتیمم بر خاک، سبب تحصیل طهارت لازم برای اقامه نماز، در صورت نبود آب یا معذور بودن از استعمال آن: • «یـایها الذین ءامنوا لا تقربوا الصلوة... ولا جنبـا الا عابری سبیل حتی تغتسلوا وان کنتم مرضی او علی سفر او جاء احد منکم من الغائط او لـمستم النساء فلم تجدوا ماء فتیمموا صعیدا طیبـا فامسحوا بوجوهکم وایدیکم...؛ اى كسانى كه ایمان آوردهاید، در حالى كه مستید به نماز نزدیك نشوید تا آن گاه كه (مستى زایل شود و) بدانید چه مىگویید؛ و نیز در حال جنابت (به نماز نزدیك نگردید) تا غسل كنید مگر در حال مسافرت (كه آب نیابید) و نیز در حال جنابت به مسجد نزدیك نشوید تا وقتى كه غسل كنید مگر آنكه رهگذر باشید، و اگر مریض یا در سفر بودید در حالى كه یكى از شما از قضاى حاجت آمده یا با زنان همبستر شده و آبى نیافتید (یا از استعمالش معذور بودید) پس خاك پاكیزهاى بجویید و (پس از زدن دو دست بر آن) صورتها و دستهایتان را مسح كنید، كه به راستى خداوند بخشنده و بسیار آمرزنده است.» • «یـایها الذین ءامنوا اذا قمتم الی الصلوة فاغسلوا...؛ وان کنتم جنبـا فاطهروا وان کنتم مرضی او علی سفر اوجاء احد منکم من الغائط او لـمستم النساء فلم تجدوا ماء فتیمموا صعیدا طیبـا فامسحوا بوجوهکم وایدیکم منه...؛ اى كسانى كه ایمان آوردهاید، چون براى نماز برخیزید (و وضو نداشتید) پس صورتها و دستهایتان را تا آرنج بشویید، و بر سرتان و روى پاهاتان تا برآمدگى روى هر دو پا مسح كنید، و اگر جنب بودید شستشو نمایید (غسل كنید)، و اگر بیمار یا در سفر بودید و حال آنكه یكى از شما از قضاى حاجت آمده یا با زنان همبستر شده و آبى نیافتید، پس به سراغ خاكى پاك روید و از آن خاك (پس از آنكه كف هر دو دست بر آن زدید) به صورت و دستهایتان بكشید (تیمم كنید). خداوند هرگز نمىخواهد براى شما مشقت درست كند و لكن مىخواهد شما را پاك نماید و نعمت خود را بر شما تمام سازد، شاید سپاس گزارید.» ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تیمم بر خاک». |