احرامیجامه نادوخته که حاجیان در شروع احرام بر تن می‌کنند آن را اِحرامی گویند. فهرست مندرجات۱.۱ - شرایط ۱.۲ - زمان پوشیدن ۱.۳ - کیفیت پوشیدن ۱.۳.۱ - نیت ۱.۳.۲ - ترتیب و کیفیت پوشیدن ۲ - لباس احرام زن ۳ - احکام جامه احرام ۳.۱ - نجس شدن لباس احرام ۳.۲ - تعویض لباس احرام ۳.۳ - پوشیدن لباس دوخته از روی اضطرار ۳.۴ - درآوردن لباس احرام ۳.۵ - پوشیدن چندین لباس احرام ۳.۶ - نپوشیدن جامه احرام از روی عمد ۳.۷ - گره زدن لباس احرام ۴ - مستحبات احرامی ۵ - مکروهات احرامی ۶ - پانویس ۷ - منبع ۱ - لباس احرام برای مردامام خمینی در مناسک حج درباره شرایط و آداب و احکام جامه احرام آورده است: ۱.۱ - شرایط«شرط است در این دو جامه که نماز در آن‌ها صحیح باشد، پس کفایت نمی‌کند جامه حریر و غیر ماکول و جامه‌ای که نجس باشد به نجاستی که در نماز عفو از آن نشده باشد.» همچنین «لازم است جامه‌ای را که لنگ قرار می‌دهد نازک نباشد به طوری که بدن‌نما باشد، و احتیاط مستحب آن است که رداء هم بدن‌نما نباشد.» ۱.۲ - زمان پوشیدناحتیاط واجب آن است که این دو جامه را قبل از نیت احرام و لبیک گفتن بپوشد و اگر بعد از لبیک پوشید احتیاط آن است که لبیک را دوباره بگوید. ۱.۳ - کیفیت پوشیدنترتیب و چگونگی و نیت هنگام پوشیدن لباس احرام نیز در فقه بحث شده است. ۱.۳.۱ - نیتدر پوشیدن جامه احرام احتیاط واجب آن است که نیت کند و قصد امر الهی و اطاعت او کند، و احتیاط مستحب آن است که در کندن جامه دوخته هم نیت و قصد اطاعت کند. ۱.۳.۲ - ترتیب و کیفیت پوشیدندر پوشیدن دو جامه احرام ترتیب خاصی معتبر نیست، بلکه به هر ترتیبی بپوشد مانع ندارد، فقط باید یکی را لنگ قرار دهد به هر کیفیتی که می‌خواهد، و یکی را رداء قرار دهد به هر کیفیتی که می‌خواهد، و احتیاط مستحب آن است که رداء شانه‌ها را بپوشاند. لازم نیست که لنگ، ناف و زانو را بپوشاند، و کفایت می‌کند که به نحو متعارف باشد، ولی مستحب است که ناف و زانو را بپوشاند. احتیاط واجب آن است که در حال اختیار اکتفا نکند به یک جامه بلند که مقداری از آن را لنگ کند و مقداری را رداء قرار دهد، بلکه باید دو جامه جدا باشند. ۲ - لباس احرام زنامام خمینی در مناسک حج می‌فرمایند: «دو جامه‌ای که ذکر شد که باید محرم بپوشد مخصوص به مرد است، ولی زن می‌تواند در لباس خودش به هر نحو هست مُحرم شود، چه دوخته باشد یا نباشد.» و «احتیاط واجب آن است که لباس احرام زن حریر خالص نباشد، بلکه احتیاط آن است که تا آخر احرام حریر نپوشد.» ۳ - احکام جامه احراملباس احرام احکام دیگری هم دارد که در پی می‌آید. ۳.۱ - نجس شدن لباس احرام«احتیاط واجب آن است که هر وقت در بین اعمال یا غیر آن در احوال احرام این دو جامه نجس شود تطهیر یا تبدیل نماید، و احوط مبادرت به تطهیر بدن است در حال احرام اگر نجس شود.» و «اگر تطهیر نکند جامه احرام یا بدن را کفاره ندارد.» ۳.۲ - تعویض لباس احرامافضل آن است که مُحرم اگر جامه احرام را عوض کرده وقتی که وارد مکه می‌شود برای طواف همان جامه‌ای را که در آن مُحرم شده است بپوشد، بلکه موافق احتیاط استحبابی است. ۳.۳ - پوشیدن لباس دوخته از روی اضطراراگر مُحرم اضطرار پیدا کند به پوشیدن قبا یا پیراهن برای سردی هوا یا غیر آن می‌تواند قبا و پیراهن بپوشد، لکن باید قبا را پایین و بالا کند و به دوش بیندازد، و دست از آستین آن بیرون نیاورد، و احوط آن است که پشت و رو نیز بکند، و پیراهن را نیز باید به دوش بیندازد و نپوشد، اگر اضطرار رفع نمی‌شود مگر به پوشیدن قبا و پیراهن می‌تواند بپوشد. ۳.۴ - درآوردن لباس احراملازم نیست جامه احرام را همیشه در بر داشته باشد، بلکه جایز است آن‌ها را عوض کند و برای شستن بیرون بیاورد و برای حمام رفتن آن‌ها را بکند، بلکه جایز است برای حاجت هر دو را بیرون بیاورد و لخت شود. ۳.۵ - پوشیدن چندین لباس احرامشخص مُحرم می‌تواند از دو جامه احرام بیشتر بپوشد، مثل دو سه رداء و دو سه لنگ برای حفظ از سرما یا غرض دیگر. ۳.۶ - نپوشیدن جامه احرام از روی عمداگر لباس احرام را عمداً نپوشد یا لباس دوخته در حالی که می‌خواهد مُحرم شود بپوشد معصیت کرده است، ولی به احرام او ضرر نمی‌رساند و احرامش صحیح است، و اگر از روی عذر باشد معصیت هم نکرده و احرامش صحیح است. ۳.۷ - گره زدن لباس احرامگره زدن لباس احرام اشکال ندارد ولی احتیاط واجب آن است که آن را که لنگ قرار داده به گردن گره نزند، و اگر از روی جهل یا نسیان گره زد احتیاط آن است که فوراً باز کند، ولی به احرامش ضرر نمی‌رساند و چیزی هم بر او نیست، و سنگ در جامه احرام گذاشتن و با نخ بستن نیز جایز است. ۴ - مستحبات احرامیفراخ بودن، سفید بودن، بلند بودن، تا ساق بودن و پنبه‌ای (خالص) بودن از مستحبات احَرامی است. ۵ - مکروهات احرامیچرک بودن، سیاه و رنگی (غیر از سبز) بودن، راه راه بودن (رنگی بودن برای مردان) و از پارچه با تار و پود ابریشم بودن از مکروهات احرامی است. [۱۷]
حریری، فرهنگ اصطلاحات حج، ص۱۰.
۶ - پانویس۷ - منبع• تونه‌ای، مجتبی، فرهنگنامه حج، ص۹۰. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. |