زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه
 

آیه حجاب





آیه حجاب به آیه ۳۱ سوره نور ، درباره وجوب پوشش بر زنان اطلاق می‌شود.


۱ - منظور از آیه حجاب



آیه ۳۱ سوره نور را "آیه حجاب" می‌گویند؛ زیرا خداوند در آن، پوشش را بر زنان واجب کرده است:
(وقل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن ویحفظن فروجهن ولا یبدین زینتهن الا ما ظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن…)؛ "و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را(از هر نامحرمی) فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که طبعا از آن پیداست و باید روسری خود را بر سینه خویش(فرو) اندازند ".

۲ - ضرورت حجاب



در آیه ۵۹ سوره احزاب نیز به ضرورت حجاب تصریح شده است؛ با این تفاوت که آن جا "جلابیب" (جمع جلباب) و در این آیه "خمر" (جمع خمار) آمده است. "خمار" یعنی مقنعه و روسری و "جلباب" یعنی لباس بلند و گشاد است.

۳ - حکم حجاب مورد استفاده از آیه



یکی از احکام مذکور در آیه ۳۱ سوره نور، حکم حجاب است: (ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن). از این جمله استفاده می‌شود که زنان، پیش از نزول آیه ، دامنه روسری خود را به گونه‌ای به شانه‌ها یا پشت سرمی افکندند که گردن و کمی از سینه آن‌ها نمایان می‌شد. قرآن دستور می‌دهد روسری خود را بر گریبان خود بیفکنند تا هم گردن و هم سینه پوشیده شود.

۴ - مراد از زینت



در تفسیر "زینت" (ولا یبدین زینتهن الا ما ظهر منها) گفته شده است: زینت اعم از زیور است؛ زیرا هم به طلاجات و جواهرات و هم به آرایش‌های متصل به بدن مانند سرمه و خضاب و آرایش‌های دیگر گفته می‌شود.

۵ - اقوال درباره زینت



درباره زینت سه قول نقل شده است:
۱. مراد از زینت آشکار، جامه‌ها (جامه‌های رو) و مراد از زینت نهان، پای برنجن و گوشواره و دستبند است؛
۲. زینت ظاهر، سرمه و انگشتر و خضاب دست است؛ یعنی زینت‌هایی که در چهره و دو دست تا مچ واقع می‌شود؛
۳. زینت آشکار، خود چهره و دو دست تا مچ است.

۶ - دیدگاهی درباره آیه ۵۳ سوره احزاب



برخی آیه ۵۳ سوره احزاب را آیه حجاب نامیده‌اند: (یا ایها الذین آمنوا لا تدخلوا بیوت النبی الا ان یؤذن لکم الی طعام غیر ناظرین اناه ولکن اذا دعیتم فادخلوا فاذا طعمتم فانتشروا ولا مستانسین لحدیث ان ذلکم کان یؤذی النبی فیستحیی منکم والله لا یستحیی من الحق واذا سالتموهن متاعا فاسالوهن من وراء حجاب ذلکم اطهر لقلوبکم وقلوبهن وما کان لکم ان تؤذوا رسول الله ولا ان تنکحوا ازواجه من بعده ابدا ان ذلکم کان عند الله عظیما)؛ "ای کسانی که ایمان آورده‌اید داخل اتاقهای پیامبر مشوید مگر آنکه برای(خوردن) طعامی به شما اجازه داده شود(آن هم) بی آنکه در انتظار پخته شدن آن باشید ولی هنگامی که دعوت شدید داخل گردید و وقتی غذا خوردید پراکنده شوید بی آنکه سرگرم سخنی گردید این رفتار شما پیامبر را می‌رنجاند ولی از شما شرم می‌دارد و حال آنکه خدا از حق گویی شرم نمی‌کند و چون از زنان(پیامبر) چیزی خواست ید از پشت پرده از آنان بخواهید این برای دلهای شما و دلهای آنان پاکیزه تر است و شما حق ندارید رسول خدا را برنجانید و مطلقا(نباید) زنانش را پس از مرگ او به نکاح خود درآورید چرا که این کار نزد خدا همواره گناهی بزرگ است ".
[۶] سبحانی، جعفر، الایمان و الکفر فی الکتاب و السنة، ج۱، ص۲۴۷.
[۷] منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ج۱۵، ص۱۱۱-۱۱۲.


۷ - کیفیت استدلال به آیه حجاب




۷.۱ - وجوب پوشش زن از نامحرم


آیه «وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ ... وَ لا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ ...» در باب نکاح بر وجوب پوشش زن از نامحرم مورد استناد قرار گرفته است.

۷.۲ - مقدار پوشش واجب زن از نامحرم


این آیه شریفه در بیان مقدار پوشش واجب زن که پوشیدن تمام بدن جز صورت و دست‌ها تا مچ مى‌باشد، مورد استناد قرار گرفته است.
[۱۳] مستند العروة (النکاح) ج۱، ص۵۴-۵۶.


۸ - پانویس


 
۱. نور/سوره۲۴، آیه۳۱.    
۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۹.    
۳. نور/سوره۲۴، آیه۳۱.    
۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۳.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۴، ص۴۴۰.    
۶. سبحانی، جعفر، الایمان و الکفر فی الکتاب و السنة، ج۱، ص۲۴۷.
۷. منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ج۱۵، ص۱۱۱-۱۱۲.
۸. زرقانی، محمد عبد العظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۰۸.    
۹. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۲۷.    
۱۰. مائده/سوره۲۴، آیه۳۱.    
۱۱. الحدائق الناضرة ج۲۳، ص۵۳.    
۱۲. الحدائق الناضرة ج۲۳، ص۶۲.    
۱۳. مستند العروة (النکاح) ج۱، ص۵۴-۵۶.


۹ - منبع



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیه حجاب».    
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۱۸۹.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.