موزامبیک

از دانشنامه‌ی اسلامی
موزامبیک در جهان

República de Moçambique جمهوری موزامبیک

موزامبیک کشوری است در جنوب آفریقا. پایتخت آن ماپوتو است. این کشور از شمال با تانزانیا ، از شمال غرب با مالاوی و زامبیا ، از غرب با زیمبابوه و از جنوب غرب با سوازیلند و آفریقای جنوبی همسایه است. در شرق این کشور اقیانوس هند قرار دارد.

تاریخ

گاهشمار رویدادها موزامبیک در قرن شانزدهم میلادی مستعمره پرتغال پرتغال شد. در سال ۱۹۷۵ این کشور استقلالش را به دست آورد. جمهوری موزامبیک کشوری در جنوب شرقی آفریقا است که طی سال‌های گذشته از قوانین استعماری ، جنگ‌های داخلی و قحطی آسیب زیادی دیده است. در فاصله سال‌های ۱۹۷۷ تا ۱۹۹۲ درگیری‌های داخلی در این کشور باعث کشته شدن نزدیک به یک میلیون نفر از مردم این کشور شد . در این مدت قحطی نیز گریبان مردم را گرفت. پس از مصالحه و برقراری آرامش در کشور در سال ۱۹۹۲ اندکی وضعیت اقتصادی بهبود پیدا کرد و سرمایه‌گذاران خارجی برای سرمایه‌گذاری در این کشور ترغیب شدند اما همچنان بسیاری از مردم این کشور در فقر به سر می‌برند.

سیاست

رئیس جمهور در این کشور رئیس حکومت است و با رای مردم برای دوره‌ای پنج ساله انتخاب می‌شود. رئیس دولت نخست وزیر است که رئیس جمهور او را تعیین می‌کند. مجلس قانونگذاری این کشور 250 کرسی دارد که نمایندگان آن با رای مستقیم مردم برای دوره‌ای پنج ساله انتخاب می‌شوند.در حال حاضر رئیس جمهور از حزب انقلابی فری لیمو جانشین چیسانو گردیده است.

موقعیت جغرایایی

مموقعیکشور موزامبیک در جنوب شرقی قاره افریقا و در مجاورت اقیانوس هند واقع شده و از شمال به کشور تانزانیا ، از جنوب به افریقای جنوبی سوازیلند و از غرب به مالاوی ، زامبیا و زیمبابوه محدود است . این کشور حدود چهار صد سال مستعمره پرتغال بودکه جزء مستعمرات ماوراءبحار پرتغال محسوب می گردید .وسعت موزامبیک 801590 کیلومتر مربع است . براساس تحقیقات بعمل آمده ، وجه تسمیه کشور موزامبیک از اسم یکی از رهبران بزرگ اسلامی که در جزیره موزامبیک ساکن بوده گرفته شده است ، که این شخص سلطان موسی السمبیک نام داشته و عدم توانائی پرتغالی ها در تلفظ صحیح این اسم ویا شاید در اثر کثرت استعمال آن طی سالیان متمادی آن را به مرور به موسمبیک و در نهایت به موزامبیک تغییر داده است . پایتخت آن بندر ماپوتو است که بزرگترین شهر این کشور محسوب می گردد و قبلا لورنسو ماکیز نامیده می شد . کلمه ماپوتو در اصل از اسم مونوتاپا امپراطور سابق سرزمین های زامبزیا یعنی زیمبابوه ، زامبیا و موزامبیک مشتق شده و در زبان بانتو ها یعنی سرزمین مردان آزاده و یا سرزمین انقلاب و آزادی و همچنین به معنی سرزمینی که با انقلاب آزاد شده است می باشد . کشور موزامبیک به دلیل دسترسی به آبهای اقیانوس هند و موقعیت جغرافیائی که در مجاورت تنگه موزامبیک و در مسیر کشتی های نفتکش قرار گرفته دارای اهمیت استراژتیک فراوانی است ، به طوری که آن را دروازه آفریقای جنوب شرقی نامیده اند . گرچه موزامبیک دارای معادن ذغال سنگ ، بوکسیت ، آهن ، مس و نمک می باشد و همچنین گاز طبیعی و منابع هیدرولیکی فراوانی را داراست ولی به علت عدم بهره برداری کافی ، نقش تعیین کننده آن بیشتر از نظر موقعیت جغرافیایی است تا از نظر منابع معدنی ، علاوه بر آن بندر ماپوتو که بزرگترین شهر این کشور نیز محسوب می گردد پایتخت موزامبیک است و همچنین بنادر بیرا و ناکالا از جمله بنادر مهم اقتصادی هستند که دارای اهمیت استراتژیک می باشند.

اقتصاد

تولید ناخالص داخلی این کشور 17.82 میلیارد دلار است. 9 میلیون و 600 هزار نفر نیروی کار این کشور را تشکیل می‌دهند که 81 درصد آنها در بخش کار می‌کنند. نرخ بیکاری در این کشور 21 درصد است و 70 درصد از مردم این کشور زیر خط فقر زندگی می‌کنند. در سال 2007 نرخ تورم در موزامبیک 8 درصد بود. محصولات صادراتی آن شامل آلومینیوم، میگو، بادام هندی، پنبه، شکر، مرکبات و الوار است که به کشورهای هلند (59.7 درصد)، آفریقای جنوبی (15.2 درصد) و زیمبابوه (3.2 درصد) صادر می‌شود. محصولات وارداتی آن شامل ماشین‌آلات و تجهیزات، وسایل نقلیه، سخت، مواد شیمیایی، آهن‌آلات، مواد غذایی و منسوجات است که از کشورهای آفریقای جنوبی (36.3 درصد)، هلند (15.6 درصد) و پرتغال (3.3 درصد) وارد می‌شود. موزامبیک کشوری است که به سبب مجاورت با اقیانوس هند و نزدیکی به خط استوا ؛ از آب و هوای گرم و مرطوب برخوردار است و دارای خاک حاصلخیز و زمین های پست و هموارمی باشد که برای تولید هر نوع محصول مساعد است .محصولاتی چون ذرت ، برنج ، بادام ، سیب زمینی ، کنف انواع سبزیجات و صیفی ، کتان ، نیشکر و لوبیا در پهنه موزامبیک قابل تولید و بهره برداری است . در بخش ماهیگیری و صید آبزیان و فعالیتهای شیلاتی در مقایسه با تولید و اقتصاد ملی ، موزامبیک از اهمیت خاصی برخوردار است . بخش شیلات نقش مهمی را در اقتصاد ملی ایفا می نماید .اهمیت این بخش در کسب ارز خارجی بواسطه صید و صدور ماهی و میگو می باشد ،بخش شیلات امروز بیش از 40% درآمد حاصل از صادرات کشوررا به خود اختصاص داده است .

کارخانجات

کارخانجاتی که در حال حاضر در موزامبیک فعالیت دارند عبارتند از : کارخانه سیمان کارخانه سیگار کارخانه کاغذ و تخته سه لا کارخانه مونتاژ رادیو و چند کارخانه کوچک مانند کبریت سازی ، صابون سازی ، نساجی نیز در این کشور مشغول فعاالیت می باشند . این کشور فاقد صنایع سنگین می باشد صادرات اصلی کشور موزامبیک عبارتند از : میگو – بادام هندی – پنبه – شکر – چای - حبوبات – الوار چوب – ذغال – ذغال سنگ – انواع سنگهای معدنی – مغز و روغن نارگیل – صنایع دستی چوبی و عاج فیل- منسوجات – بادام زمینی – روغن بادام واردات مهم این کشور عبارتند از : مواد غذائی – مواد شیمیائی – فلزات – نفت خام – فراورده های نفتی – تجهیزات برقی – ماشین آلات صنعتی ، کشاورزی و راه سازی – اتومبیل . شرکای مهم تجاری موزامبیک از نظر واردات از آن کشور ها عبارتند از : فرانسه – پرتغال – آلمان – سوئد – ایتالیا – انگلیس – سوئیس – هلند – بلژیک – لوکزامبورگ – آمریکا – ژاپن – کانادا – روسیه – رومانی – چین – بلغارستان – افریقای جنوبی – زیمبابوه و بوتسوانا . همچنین طرفهای تجاری عمده این کشور از نظر صادرات به آن کشور ها عبارتند از : انگلیس – ایتالیا – افریقای جنوبی – فرانسه – روسیه – پرتغال – ژاپن – سوئد – امریکا – آلمان و اسپانیا .معادن ذخایر معدنی موزامبیک را می توان به چهار گروه تقسیم بندی کرد . 1- منابع سوختی و انرژی زای غیر نفتی 2- منابع مواد فلزي 3- مواد غیر آهنی 4 - نفت و گاز طبيعي تا کنون دو حوزه نفت و گاز در موزامبیک شناخته شده است . الف : حوزه رووما در شمال کشور با وسعت حدود 29 هزار کیلومتر مربع در خشکی و 12 هزار کیلومتر مربع از مناطق دریائی استان کابو دلگادو . ب : حوزه موزامبیکن ، که حوزه وسیعی از مناطق مرکزی و جنوب کشور را در بر می گیرد و مجموع مساحت آن در خشکی و دریا بیش از 290 هزار کیلومتر مربع می باشد . در سالهای اخیر توسط شرکتهای خارجی مجموعا 54 حلقه چاه عمیق حفاری و منحنی های لرزه 75 هزار کیلومتر مربع از حوزه مزبور رسم گردیده . معادن دیگر موزامبیک عبارتند از : - معدن مس در استان مانیسا (Manica) معدن سیلیکات آلمینیوم ( نپتونیت ) در ماپوتو (Maputo) - معدن مرمر در کابودلیادو (Cabo Delgado) معدن ذغال سنگ در استان تته (Tete) - معدن گرانیت در کوآمبا (Cuamba) معدن طلا در پنو لو نگز (Peunolongs) - معدن بوکسیت در مانیکا (Manica)

جمعیت موزانبیک

جمعیت این کشور ۲۱,۲۸۴,۷۰۱ نفر با میانگین سنی ۱۷.۴ سال است. امید به زندگی برای زنان موزامبیکی ۴۰.۴۴ سال و برای مردان ۴۱.۶۲ سال است. بر اساس آمارهای سال ۲۰۰۳ میلادی ۱۲.۲ درصد از مردم این کشور به بیماری ایدز مبتلا هستند. ۲۳.۸ درصد از مردم مسیحی کاتولیک و ۱۷.۸ درصد مسلمان هستند.

زبان وخط

زبان رسمی کشور موزامبیک ، پرتغالی بوده و این در حالی است که درصد بالائی از جمعیت این کشور از نعمت سواد محروم و حتی با زبان پرتغالی نیز آشنائی ندارند . به موازات پیشرفت روابط سیاسی و گسترش رابطه اقتصادی و فرهنگی موزامبیک با کشور های غربی و جهان ، بر اهمیت آموزش زبان انگلیسی در این کشور پرتغالی زبان افزوده شد . علاوه بر زبان پرتغالی و انگلیسی ، عموم مردم موزامبیک به زبانهای قبیله ای خود تکلم می کنند که مشهور ترین آنها عبارتند از : ماکوآ ، تسونگا ، سینا ، شونا ، سواحلی ، چوپی ، چیوا ، یائو ، ماکونده و سایر زبانهای دیگر قبیله ای ، که ازمیان آنها زبانهای ماکوآ و سواحلی از جمله زبانهائی هستند که مسلمانان به آنها تکلم می نمایند .خطوط کلیه زبانهای فوق با الفبای لاتینی و از چپ براست نوشته می شود ، زبان سواحلی به صورت الفباء عربی و از راست به چپ کتابت می گردد . مکاتبات اداری به صورت زبان و خط انگلیسی و پرتغالی می باشد .

اقتصاد

شرایط موزامبیک پس از معاهده صلح برای سرمایه گذاری در بخشهای مختلف اقتصادی بسرعت آماده گردید ، و امتیازات و شاخصهای اقتصادی در هر ماه افزایش محسوس و قابل توجهی را نشان داده است. از آنجائیکه محصولات تولیدی درموزامبیک بسیار متنوع و گاهی در نوع خود کم نظیر هستند . رمایه گذاران آشنا با این منطقه همواره فعالیت در زمینه تولید و بهره برداری از میگو و دیگر ذخایر دریایی را مد نظر قرار داده اند . علاوه بر آن بادام هندی ، پنبه ، نیشکر ، نارگیل و مشتقات آن چوب و مواد معدنی بسیار گوناگون از جمله مواردی هستند که سرمایه گذاری خارجی را می طلبند . زمینه های اصلی اقتصادی که تا کنون سرمایه گذاران خارجی را جلب و جذب نموده عبارتند از : - مناطق استراتژیکی که نقش مهمی را در شبکه حمل و نقل و مخابرات ایفاء می کنند . - امکانات بالقوه کشاورزی – منابع سرشار آبی – انرژی – منابع معدنی – توریسم و هتل داری – توسعه امکانات زیر بنائی روستایی – صید ماهی . معادن

معادن

ذخایر معدنی موزامبیک را می توان به چهار گروه تقسیم بندی کرد . 1- منابع سوختی و انرژی زای غیر نفتی 2- منابع مواد فلزي 3- مواد غیر آهنی 4 - نفت و گاز طبيعي تا کنون دو حوزه نفت و گاز در موزامبیک شناخته شده است . الف : حوزه رووما در شمال کشور با وسعت حدود 29 هزار کیلومتر مربع در خشکی و 12 هزار کیلومتر مربع از مناطق دریائی استان کابو دلگادو . ب : حوزه موزامبیکن ، که حوزه وسیعی از مناطق مرکزی و جنوب کشور را در بر می گیرد و مجموع مساحت آن در خشکی و دریا بیش از 290 هزار کیلومتر مربع می باشد . در سالهای اخیر توسط شرکتهای خارجی مجموعا 54 حلقه چاه عمیق حفاری و منحنی های لرزه 75 هزار کیلومتر مربع از حوزه مزبور رسم گردیده . معادن دیگر موزامبیک عبارتند از : - معدن مس در استان مانیسا (Manica) معدن سیلیکات آلمینیوم ( نپتونیت ) در ماپوتو (Maputo) - معدن مرمر در کابودلیادو (Cabo Delgado) معدن ذغال سنگ در استان تته (Tete) - معدن گرانیت در کوآمبا (Cuamba) معدن طلا در پنو لو نگز (Peunolongs) - معدن بوکسیت در مانیکا (Manica)

ارتباطات

در این کشور ۶۷۰۰۰ خط تلفن ثابت و ۲۳۳۹۰۰۰ خط تلفن همراه وجود دارد. موزامبیک ۱۵۲۳۱ میزبان اینترنتی و ۱۷۸۰۰۰ کار بر دارد. • دامنه اینترنتی: mz. • واحد پول: متیکال • پیش شماره: ۲۵۸ ورود اسلام به گویانا نیز مانند کشور همسایه اش، سورینام، با انتقال عده زیادی از برده های آفریقایی که برخی از آنان مسلمان بودند، رخ داده است. مسلمانان این منطقه نیز مانند کشورهای دیگر تحت ستم اربابان اروپایی واقع شده، مجبور به رها ساختن فرهنگ و دین خود شدند. انگلستان پس از لغو قوانین برده داری در سال 1834، اقدام به انتقال کارگران هند به این کشور نمود. عده ای از این کارگران مسلمان بودند. برای آنکه مسلمانان مذکور در مدت قراردادشان از دین خود دست بکشند، تحت فشار و ظلمهای بیشماری قرار گرفتند، ولی آنها با راه انداختن جمعیتهای زیرزمینی به حفاظت از هویت فرهنگی خود پرداختند. تا سال 1860، از نکاح اسلامی مسلمانان ممانعت بعمل می آمد و از آنها خواسته می شد در کلیسا ازدواج کنند. از آن تاریخ به بعد، رفتار انگلیسها نسبت به مسسلمانان نرمتر شد. به آنها اجازه دادند مسجد داشته باشند و جمعیتهای مورد نظر خود را تاسیس کنند. انجمنهای متعدد مسلمانان در سال 1936 میلادی به هم پیوسته، جمعیتی به نام «جمعیت عالی اسلامی » را تاسیس نمودند. هواداران هندی و آفریقایی این جمعیت در انتخابات سال 1961م هر یک از حزب جداگانه ای حمایت کردند; به این ترتیب، به دو جناح منشعب شدند. پس از انشعاب مذکور، جمعیتهای جدید و مستقلی ظهور یافت. مهمترین آنها «مجلس عالی اخوت اسلامی »، «اتحادیه جوانان مسلمان » و «مرکز اسلامی » است. ولی امروزه جماعات محلی در واقع شعباتی از «صدر اسلامی » محسوب می شوند. تعداد چنین شعباتی در حال حاضر 120 می باشد. هر شعبه در محل یک مسجد مشغول فعالیت و اداره کلاسهای آموزش قرآن است. این کشور دارای 130 مسجد است که بزرگترین آنها «مسجد کوئین استان » در پایتخت این کشور یعنی «جورج تاون » می باشد. مسلمانان در پارلمان و هیات وزیران گویانا حضور دارند. آنها در احوالات شخصی، خانواده و حقوق مربوط به ارث، مطابق احکام اسلامی عمل می کنند. در گویانا 130 هزار نفر مسلمان زندگی می کنند. نسبت جمعیت مسلمانان به کل جمعیت کشور17% می باشد.

منبع

موزامبیک، سایت رحماء.

کشورهای اسلامی
آسیا * ایران * ترکیه * سوریه * عراق * عربستان * فلسطین * یمن * آذربایجان * اردن * ازبکستان * افغانستان * امارات متحده عربی * بحرین * برونئی * بنگلادش * تاجیکستان * عمان * قرقیزستان * قطر * لبنان * مالزی * پاکستان * کویت * مالدیو * قزاقستان * ترکمنستان
آفریقا * تونس * اتیوپی * الجزایر * تانزانیا * ساحل عاج * سنگال * سودان * سومالی * لیبی * مالی * مصر * موریتانی * موزامبیک * نیجر * نیجریه * چاد * کامرون * گابن * گامبیا * گینه * سیرالئون * کومور * جیبوتی * بورکینافاسو * گینه بیسائو * کنگو * جمهوری غنا * جمهوری عربی صحرا * توگو
سایر قاره ها * آلبانی (اروپا) * بوسنی هرزه گوین (اروپا) *سورینام (آمریکا)