جهیزیه
جهیزیه به اسباب و اثاثیه‌ای گفته می‌شود که عروس برای زندگی مشترک به خانه شوهر می‌برد و در ملکیت زن باقی می‌ماند. با این حال بنابر فقه شیعه، بر مرد واجب است که اثاث مورد نیاز زندگی را برای همسرش فراهم کند و تأمین آن بر زن واجب نیست.
مفهوم جهیزیه
جهیزیه به اسباب، لباس و اثاثیه‌ای گفته می‌شود که عروس با خود به خانۀ داماد می‌برد. در حالت کلی جهیزیه می‌تواند شامل پول، جنس یا ملک باشد، اما در برخی از جوامع، جهیزیه بیشتر شامل اسباب و لوازم خانه است. در روایات شیعه نقل شده است که پیامبر بخشی از مهریه حضرت زهرا را به ابوبکر و عمار یاسر داد تا وسائل اولیه زندگی امام علی و فاطمه را خریداری کنند.
از جهیزیه در ابواب فقهی نکاح، طلاق، و خمس سخن گفته شده است.
احکام جهیزیه
بر مرد واجب است اثاث مورد نیاز زندگی را برای همسرش فراهم کند و تأمین آن بر زن واجب نیست.
هرگاه زن و شوهر در ملکیت اثاث منزل با یکدیگر اختلاف کنند، قول کسی که برای ادعای خود شاهد می‌آورد پذیرفته می‌شود و با عدم وجود شاهد، بنابر نظر مشهور، اثاث زنانه برای زن و وسایل مردانه برای مرد و لوازم مشترک، بین آن دو تقسیم می‌شود.
جهیزیه اگر در شأن زن باشد خمس ندارد.
پانویس
- ↑ معین، فرهنگ معین، ۱۳۶۰ش، ص۱۲۵۷.
- ↑ کتیرایی، از خشت تا خشت، ۱۳۴۵ش، ص۴.
- ↑ شیخ طوسی، الأمالی، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۹۳.
- ↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۳۰، ص۱۱۹-۱۲۰.
- ↑ بروجردی، المستند فی شرح العروة الوثقی، ۱۴۲۱ق، ص۳۳۰؛ مکارم شیرازی، انوار الفقاهه، ۱۴۱۶ق، ص۴۸۳.
- ↑ مغنیه، الفقه علی المذاهب الخمسة، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۵۶.
- ↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۴۰، ص۴۹۳-۴۹۴.
- ↑ امام خمینی، تحریرالوسیله، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۵۹.
منابع
- بروجردی، مرتضی، المستند فی شرح عروة الوثقی، تقریرات درس آیت الله خوئی، قم، موسسة احیاء آثار الامام الاخوئی، ۱۴۲۱ق.
- توضیح المسائل مراجع، به کوشش سید محمد حسن بنی هاشمی، قم، دفتر نشر اسلامی، ۱۳۷۵ش.
- خمینی، روح الله، تحریر الوسیله، قم، دارالعلم،۱۳۷۹ش.
- شیخ طوسی، محمد بن حسن، الأمالی، ترجمه صادق حسن‌زاده، قم، نشر اندیشه هادی، ۱۳۸۸ش.
- کتیرایی،محمود، از خشت تا خشت، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی. تهران ۱۳۴۵ش.
- مغنیه، محمدجواد، الفقه علی المذاهب الخمسة، بیروت، دارالتیار الجدید،۱۴۲۱ق.
- نجفی، محمد بن حسن باقر، ترجمه محمد قوچانی، بیروت،دار احیا تراث العربی، ۱۳۶۲ش.