سجاد (لقب)
سَجّاد به معنای بسیار سجده‌کننده، از مشهورترین القاب امام زین‌العابدین(ع) است. امام چهارم شیعیان را به‌دلیل عبادت زیاد، نهایت دلدادگی به خدا و زیادی سجده‌هایش «سجاد» می‌نامیدند.
بر اساس روایتی از امام محمد باقر(ع) در کتاب عِلل الشرایع، امام سجاد(ع) پس از این موارد سجده می‌کرد: یادآوری نعمتی از نعمت‌های خدا، خواندن آیه‌ای که در آن سجده بود، وقتی خدا بدی را از او دفع می‌کرد، وقتی خدا مکر مکر‌کننده‌ای را از او دور می‌کرد، پس از نماز و هنگامی که توفیق می‌یافت بین دو فرد آشتی دهد. به گفته سید نعمت‌الله جزائری از علمای شیعه قرن یازدهم و دوازدهم قمری به همین دلیل به سیدالساجدین (سَروَر سجده‌کنندگان) ملقب شده است.
اِبن‌حَمّاد شاعر شیعه قرن چهارم قمری درباره عبادت و سجده‌های امام سجاد(ع) این‌گونه سروده است:
| و راهب أهل البیت کان و لم یزل | یلقب بالسجاد حسن تعبد | |
| یقضی بطول الصوم طول نهاره | منیبا و یفنی لیله بتهجّد | |
| فأین به من علمه و وفائه | و أین به من نسکه و تعبّد |
ترجمه: زاهد و پارسای اهل‌بیت بود و او را به دلیل عبادات نیکویش سجاد نامیدند. تمام روزها را با استغفار به خدا، روزه‌دار بود و شب‌ها را به تهجد می‌گذارند. چه کسی در دانش و وفای به عهد مانند او است؟ و کجا کسی را در پرستش و نیایش مثل او می‌توان یافت؟
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، قم، علامه، ۱۳۷۹ق.
- جزایری، سید نعمت‌الله، ریاض الابرار، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی، ۱۴۲۷ق.
- خنجی، فضل‌الله روزبهان، وسیلة الخادم إلی المخدوم در شرح صلوات چهارده معصوم علیهم السلام، قم، انصاریان، ۱۳۷۵ش.
- صدوق، محمد بن علی، علل الشرایع، نجف، المکتبة الحیدریة، ۱۳۸۵ق.
- قرشی، باقرشریف، حیاة الامام زین العابدین، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۰۹ق.
- «»، صفحه محمد المشرفاوی در پینترس، تاریخ بازدید: ۲۶ خرداد ۱۴۰۱ش.