ممالک سوری-هیتی
ممالک سوری-هیتی تعدادی از ایالت‌های کوچک مستقل بودند که پس از سقوط امپراتوری هیتی در حدود سال ۱۱۸۰ قبل از میلاد به وجود آمدند.
| خاور نزدیک باستان |
|---|
| مناطق و ایالات |
| میان‌رودان • سومریان • اکد • آشوریه • تمدن بابل • امپراتوری آشوری نو • امپراتوری بابل نو • مصر • مصر باستان |
| دوره‌های باستان‌شناسی |
| گاه‌شناسی • عصر برنز • فروپاشی عصر برنز • عصر آهن |
| زبان‌ها |
| زبان اکدی • زبان آرامی • آشورشناسی • خط میخی • زبان عیلامی • عبری توراتی • زبان هیتی • زبان هوری • زبان فنیقی • زبان سومری • زبان اورارتویی |
| ادبیات |
| ادبیات اکدی • متون هیتی • ادبیات سومری |
| اسطوره شناسی |
| اساطیر بابلی • اساطیر هیتی • اساطیر بین‌النهرین • اساطیر مصر |
| مباحث دیگر |
| قانون آشوری • نجوم بابلی • قانون بابلی • ریاضیات بابلیان • قانون به خط میخی |
ممالک سوری-هیتی به صورت تعدادی واحد سیاسی در عصر آهن در بخش‌های جنوب شرقی ترکیه امروزی و بخش‌های شمال غربی سوریه امروزی بودند که زبان رایج برخی از آن‌ها لووی و برخی دیگر آرامی بود. به این گروه از مملکت‌ها، ممالک هیتی نو (در ادبیات قدیمی‌تر) و لووی-آرامی (در آثار علمی جدیدتر) هم گفته می‌شود. در قدیم به این ناحیه، «سرزمین هاتی و آرام» گفته می‌شد.
پیدایش
این مملکت‌ها پس از فروپاشی پادشاهی جدید هیتی در سده ۱۲ پیش از میلاد به وجود آمدند و تا زمان تسلط امپراتوری آشور بر آن‌ها که در قرن هشتم قبل از میلاد رخ داد، پابرجا بودند.
تاریخ‌نگاران، بر اساس چندین معیار فرهنگی مشابه و مشترک بین هر دو جامعه شمالی (لوویایی) و جنوبی (آرامی) وجود داشت آن‌ها را با هم گروه‌بندی کرده‌اند. تبادل فرهنگی بین آن جوامع به عنوان یک پدیده منطقه‌ای خاص دیده می‌شود، به ویژه با توجه به تمایزات زبانی مهم بین دو زبان اصلی منطقه‌ایو زبان لووی متعلق به گروه آناتولی از زبان‌های هند و اروپایی بود و آرامی متعلق به گروه سامی غربی از زبان‌های سامی.
این مملکت‌های کوچک از سه واحد سیاسی پیشین سرچمشه گرفتند: یکی شاهزاده‌نشین کارکمیش، که در اصل قلمرو هوری‌ها بود اما توسط هیتی‌ها فتح شده بود؛ دیگری بخشی از قلمرو کیزوواتنا که دارای جمعیت آمیخته لووی-هوری بود؛ و سوم، بخشی از شاهزاده‌نشین تارهونتاشا که عمدتاً لووی بود.
مرکز اصلی هیتی‌ها در اطراف خاتوشا به دلیل ظهور پادشاهی فریگی کاملاً از میان رفت.
منابع
- [۱]
- Amadasi-Guzzo, Maria Giulia (2019). "What Do We Know about the Borders and Exchanges between Aram and Phoenicia in the 9th–8th Centuries B.C.E. in Anatolia and Syria?". Aramaean Borders: Defining Aramaean Territories in the 10th–8th Centuries B.C.E. Leiden-Boston: Brill. pp. 149–171. ISBN 9789004398535.
- Bagg, Ariel M. (2019). "At the Limits of Historical Geography: Reconstructing Aramaean Territories in the West According to the Neo-Assyrian Written Sources". Aramaean Borders: Defining Aramaean Territories in the 10th–8th Centuries B.C.E. Leiden-Boston: Brill. pp. 1–25. ISBN 9789004398535.
پیوند به بیرون
- ↑ Hawkins 1982, p. 372-441.
- ↑ Hawkins 1995c, p. 87-101.
- ↑ Sader 2010, p. 273-300.
- ↑ Sader 2014, p. 11–36.
- ↑ Sader 2016, p. 61-76.
- ↑ Osborne 2020.