زبان هوری
زبان هوری نامی قراردادی است که به زبان هوریها -که در ۲۳۰۰ (پیش از میلاد) به میانرودان داده شدند و تا ۱۰۰۰ (پیش از میلاد) ناپدید شدند- گفته می‌شود. هوری زبان پادشاهی میتانی در شمال میانرودان بود. انگاشته می‌شود که خاستگاه این زبان زیستگاه‌های هوریان در شمال سوریه، شمال عراق و جنوب شرقی ترکیه کنونی بوده باشد.
| هوری | |
|---|---|
| زبان بومی در | میتانی |
| منطقه | بین‌النهرین |
| دوره | ۲۳۰۰–۱۰۰۰ قبل از میلاد |
هورواورارتویی
| |
| کدهای زبان | |
| ایزو ۳–۶۳۹ | xhu |
فهرست لینگوییست | xhu |
| گلاتولوگ | hurr1240 |
خویشاوندان زبانی
این زبان یک زبان پیوندی است که همراه با زبان اورارتویی خانواده زبانی هورواورارتویی را می‌سازند. برخی پژوهشگران بر این باورند که هوری همانندی‌هایی با زبان‌های قفقازی شمال شرقی دارد و بنابراین این زبان را در خانواده زبان‌های آلارودی جامی‌دهند.
نوشتن
هوریها خط میخی اکدی را نزدیک به ۲۰۰۰ پیش از میلاد برای نوشتن زبانشان پذیرفتند. نوشته‌های هوری یافت‌شده تاکنون اندکند. هوریها همچنین گرایش به سود بردن از خط نمادین سومری داشتند که تلفظ هوری آن واژگان امروز آشکار نیست. از اینرو آگاهی از زبان هوری هنوز کامل نیست.
ادب هوری
نوشته‌های به زبان هوری تاکنون در خاتوشا، اوگاریت و شاپینووا یافت شده‌اند. یکی از بلندترین نامه‌های عمارنه نامه‌ای است که توشرات‌تا پادشاه میتانی به آمنهوتپ سوم فرعون مصر باستان نوشته‌است. کهنترین نشانه از موسیقی در نوشته‌های هوری یافته شده در اوگاریت دیده شده‌است.
زبان هوری بر زبان سامی‌ای که در قطنه در شمال سوریه کنونی و بر زبان هیتی به ویژه در لهجه شاپینووایی آن اثرگذارد.
انگاره‌هایی دربارهٔ زبان هوری
برخی پژوهشگران بر این باورند که زبان هوری در زبان سوبارتویی و به عنوان زیرلایه این زبان تحلیل رفته‌است.
منابع
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Hurrian". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی؛ http://en.wikipedia.org/wiki/Hurrian_language, Hurrian language؛(نسخه ۳ ژانویه ۲۰۰۷)
- مرتضی راوندی: تاریخ اجتماعی ایران. (جلد ۱) ۱۳۵۴
- کمرون، جرج. ایران در سپیده دم تاریخ. ترجمه حسن انوشه. تهران، مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۷۹