فهرست نبردهای شاهنشاهی هخامنشی
این مقاله فهرستی از جنگ‌ها و نبردهای شاهنشاهی هخامنشی با دولت‌های همسایه می‌باشد.
فهرست
| سال | نام نبرد | مکان | شاهنشاه هخامنشی | مخالفان | پادشاه دشمن | نتیجه |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ۵۵۲ تا ۵۴۹ پیش از میلاد | خیزش پارس‌ها | سرزمین پارس و سرزمین ماد | کوروش بزرگ | پادشاهی ماد | ایشتوویگو | پیروزی |
| ۵۴۷ پیش از میلاد | فتح لیدیه | لیدیه | کوروش بزرگ | پادشاهی لیدیه | کرزوس | پیروزی |
| ۵۴۰–۵۳۹ پیش از میلاد | فتح بابل | بابل | کوروش بزرگ | امپراتوری بابل | نبونعید | پیروزی |
| ۵۲۹–۵۳۷ پیش از میلاد | حمله به سکاها | سرزمین سکاها | کوروش بزرگ | امپراتوری سکاها | تهم‌رییش | شکست |
| مه ۵۲۵ پیش از میلاد | فتح مصر | پلوزیوم، مصر | کمبوجیه دوم | امپراتوری مصر | پسامتیخ سوم | پیروزی |
| ۵۱۸ پیش از میلاد | شورش ساتراپی‌ها | تمام قلمرو هخامنشیان | داریوش بزرگ | ملل تابع هخامنشیان | حاکمان محلی | پیروزی |
| ۵۱۸ پیش از میلاد | حمله به هند | دره سند | داریوش بزرگ | ماهاجاناپاداها | پیروزی | |
| ۵۱۳ پیش از میلاد | لشکرکشی داریوش به سکاها | بالکان، اوکراین، شمال دریای سیاه | داریوش بزرگ | سکاها | ایدانتیرسوس | پیروزی |
| ۴۹۹–۴۹۳ پیش از میلاد | شورش ایونیان | آسیای کوچک، قبرس | داریوش بزرگ | دولت-شهرهای یونان | مگاباتس | پیروزی |
| ۴۹۲–۴۹۰ پیش از میلاد | نخستین تهاجم ایرانیان به یونان | تراکیه، مقدونیه، سیکلدیز، آتن | داریوش بزرگ | دولت-شهرهای یونان | میلتیاد | پیروزی |
| آگوست یا سپتامبر، ۴۹۰ پیش از میلاد | نبرد ماراتون | ماراتن، آتن باستان، یونان باستان | داریوش بزرگ | دولت-شهرهای یونان | میلتیاد | شکست نسبی |
| اوت یا سپتامبر ۴۸۰ پیش از میلاد | نبرد ترموپیل | تنگه ترموپیل، یونان | خشایارشا | دولت-شهرهای یونان | پیروزی | |
| ۴۸۰ پیش از میلاد | نبرد آرتمیزیوم | خلیج آرتمیزیوم | خشایارشا | دولت-شهرهای یونان | تمیستوکلس | پیروزی |
| سپتامبر ۴۸۰ پیش از میلاد | نبرد سالامیس | تنگه سالامیس | خشایارشا | دولت-شهرهای یونان | تمیستوکلس | شکست |
| اوت ۴۷۹ پیش از میلاد | نبرد پلاته | پلاته | خشایارشا | دولت-شهرهای یونان | شکست | |
| ۲۷ اوت ۴۷۹ پیش از میلاد | نبرد میکال | میکال، ایونیا | خشایارشا | دولت-شهرهای یونان | شکست | |
| ۴۶۹ یا ۴۶۶ پیش از میلاد | نبرد یوریمدون | رود یوریمدون | خشایارشا | دولت-شهرهای یونان، اتحادیه دلوس | تیفراتس | شکست |
| ۴۳۱–۴۰۴ پیش از میلاد | جنگ پلوپونز | رود یوریمدون | اردشیر یکم | آتن و متحدان، اتحادیه دلوس | پیروزی | |
| ۴۰۱ پیش از میلاد | نبرد کوناکسا | ساحل رود فرات | اردشیر دوم | اسپارت، کوروش کوچک | پیروزی | |
| ۳۹۵–۳۸۷ پیش از میلاد | نبردهای کورنتیان | یونان، دریای اژه | اردشیر دوم | اسپارت، اتحادیه پلوپونزی | آگسیلائوس دوم | پیروزی |
| ۳۸۰ پیش از میلاد | حملهٔ به کادوسیان | آتورپاتکان، تالش | اردشیر دوم | کادوسیان | نامعلوم | پیروزی |
| ۳۶۶–۳۶۰ پیش از میلاد | شورش بزرگ ساتراپ‌ها | آناتولی | اردشیر دوم | ساتراپ‌های شورشی | آریوبرزن وادفرداد داتامش اروند یکم | پیروزی |
| ۳۵۱ پیش از میلاد | شورش قبرس و فنیقیه | قبرس، فنیقیه، صیدا | اردشیر سوم | شورشیان مدیترانه | پیروزی | |
| ۳۴۳ پیش از میلاد | نبرد پلوزیوم | پلوزیوم | اردشیر سوم | شورشیان مصر | نکتانبوس دوم | پیروزی |
| حملهٔ اسکندر به ایران (۳۵۵–۳۲۸ پیش از میلاد) | ||||||
| بهار ۳۳۴ پیش از میلاد | نبرد گرانیک | رود گرانیک | داریوش سوم | مقدونیه باستان | اسکندر مقدونی | شکست |
| نوامبر ۵, ۳۳۳ پیش از میلاد | نبرد ایسوس | ایسوس | داریوش سوم | مقدونیه باستان | اسکندر مقدونی | شکست |
| ۱ اکتبر ۳۳۱ پیش از میلاد | نبرد گوگمل | گوگمل | داریوش سوم | مقدونیه باستان | اسکندر مقدونی | شکست |
گاه‌شمار
| گاه‌شمار تاریخ شاهنشاهی هخامنشی | |
|---|---|
| شکل‌گیری و دوره آغازین | |
| |
| گسترش و تاسیس شاهنشاهی | |
| |
| دوره شکوفایی | |
| |
| دوره نابسامانی | |
| |
| دوره تجدید قدرت | |
| |
| دوره زوال و فروپاشی | |
| |
| منبع | |
"CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1". ENCYCLOPÆDIA IRANICA (به انگلیسی). Archived from the original on 19 Mar 2022. |
نگارخانه
اسیر شدن فرعون مصر به دست شاهنشاه ایران طی نبرد پلوزیوم و فتح مصر
سنگ نگاره به بند کشیدن پادشاهان شورشی به دست داریوش بزرگ در کتیبه بیستون
جستارهای وابسته
- حمله اسکندر مقدونی به ایران
- نبردهای کوروش بزرگ
- شاهنشاهی هخامنشی
- گاه‌شمار هخامنشیان
- ارتش هخامنشیان
- ابزارهای جنگی هخامنشیان
- فیل‌های جنگی ایرانی
- گارد جاویدان (هخامنشی)
- نیروی دریایی هخامنشی
یادداشت‌ها
- ↑ درباره شیوه مرگ کوروش بزرگ در منابع اختلاف نظر وجود دارد. برای مطالعه بیشتر مرگ کوروش بزرگ را ببینید.
پانویس
- ↑ بریان، امپراتوری هخامنشی، ۵۰–۴۹.
- ↑ هینتس، داریوش و ایرانیان، ۹۸.
- ↑ هینتس، داریوش و ایرانیان، ۱۰۴.
- ↑ داندامایف، تاریخ سیاسی هخامنشیان، ۸۹.
- ↑ بیانی، تاریخ ایران باستان، ۱۰۹.
- ↑ هینتس، داریوش و ایرانیان، ۱۲۷.
- ↑ زرین‌کوب، تاریخ مردم ایران، پیش از اسلام، ۱۴۴.
- ↑ André-Salvini, Béatrice (2005). Forgotten Empire: The World of Ancient Persia (به انگلیسی). University of California Press. ISBN 978-0-520-24731-4.
- ↑ DNa - Livius (به انگلیسی).
- ↑ Boardman 1982, p. 67.
- ↑ Herodotus VI, 30
- ↑ Briant, Pierre (2002). From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire (به انگلیسی). Eisenbrauns. p. 158. ISBN 978-1-57506-120-7.
- ↑ پیرنیا، حسن. تاریخ ایران باستان. تهران: انتشارات افسون، ۱۳۸۰.ISBN 964-92947-7-5
- ↑ بردیا (۲۰۱۸-۰۵-۰۵). «واقعیت نبرد ترموپیل چیست؟». تاریخ پارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۸.
- ↑ تاریخ ایران باستان نوشته حسن پیرنیا مشیرالدوله - جلد اول
- ↑ "CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1". ENCYCLOPÆDIA IRANICA (به انگلیسی). Archived from the original on 19 March 2022. Retrieved 19 March 2022.
- ↑ Holland, pp. 358–359
- ↑ یادکرد-ویکی|پیوند =https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Battle_of_the_Eurymedon&redirect=no&oldid=624045459%7Cعنوان = Battle of the Eurymedon|زبان =انگلیسی|بازیابی =۱۶ نوامبر ۲۰۱۴
- ↑ تاریخ تمدن، ویل دورانت.
- ↑ تاریخ تمدن، ویل دورانت.
- ↑ آناباسیس، کتاب اول، فصل هشتم
- ↑ Fine, The Ancient Greeks, 556–9
- ↑ Syme, Ronald (1988). "The Cadusii in History and in Fiction". The Journal of Hellenic Studies. Retrieved 2015-06-30.
- ↑ زرین کوب، ص ۱۹۸
- ↑ "Artaxerxes III Ochus (358 BC to 338 BC)". Retrieved March 2, 2008.
- ↑ رضایی، تاریخ ده هزار ساله ایران، ۲۴۴.
- ↑ قوزانلو، تاریخ نظامی ایران (جلد اول)، ۱۵۰.
- ↑ بهمنی، هنگامه تاریخ، ۱۱۳.
- ↑ زنجانی، تاریخ تمدن ایران باستان (جلد اول)، ۲۵۳.
- ↑ حسن پیرنیا، تاریخ ایران باستان، 1140.
- ↑ "ACHAEMENID DYNASTY – Encyclopaedia Iranica". www.iranicaonline.org. Archived from the original on 2011-04-29. Retrieved 2019-04-05.
- ↑ هینتس، والتر (۱۳۸۷). داریوش و ایرانیان. ترجمهٔ پرویز رجبی. تهران: نشر ماهی. ص. ۸۷. شابک ۹۷۸۹۶۴۹۹۷۱۲۰۹.
- ↑ دربارهٔ شیوه مرگ کوروش بزرگ در منابع اختلاف نظر وجود دارد. برای اطلاعات بیشتر مقاله مرگ کوروش بزرگ را مطالعه نمایید.
منابع
- "CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1". ENCYCLOPÆDIA IRANICA (به انگلیسی). Archived from the original on 19 March 2022. Retrieved 19 March 2022.
