حساب کاربری
​
تغیر مسیر یافته از - سردردهای میگرنی
زمان تقریبی مطالعه: 28 دقیقه
لینک کوتاه

میگرن

میگرن (به فرانسوی: Migraine) اختلالی است که ابتدا به صورت سردرد بروز می‌کند. از ویژگی‌های آن سردردهای ملایم یا شدید پی‌درپی است و غالباً با علائمی در دستگاه عصبی خودگردان همراه است. این واژه از زبان یونانی ἡμικρανία (hemikrania) گرفته شده‌است.

میگرن
سردردهای میگرن می‌تواند باعث ضعف و ناتوانی گردد.
تخصصعصب‌شناسی ویرایش این در ویکی‌داده
فراوانی12.6%
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰G43
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام346
اُمیم۱۵۷۳۰۰
دادگان بیماری‌ها8207 (Migraine)
31876 (سرخرگ قاعده‌ای)
4693 (FHM)
مدلاین پلاس000709
ئی‌مدیسینneuro/۲۱۸ neuro/517 emerg/230 neuro/529
پیشنت پلاسمیگرن
سمپD008881
[ویرایش در ویکی‌داده]

معمولاً سردرد بر نیمی از سر تأثیر می‌گذارد و ماهیتی ضربان‌دار دارد و از ۲ تا ۷۲ ساعت ادامه دارد. علائم همراه با آن می‌تواند شامل حالت تهوع، استفراغ، نورهراسی (فوتوفوبیا به معنای افزایش حساسیت به نور) و پرشنوایی (هایپر اکوزیس به معنای افزایش حساسیت به صدا) باشد. درد به‌طور کلی با بالا رفتن فعالیت بدنی افزایش می‌یابد. بیش از یک سوم افراد مبتلا به سردردهای میگرنی آئورا یا نشانه‌های پیش‌درآمدی را دریافت می‌کنند: نوعی اختلالات گذرای دیداری، حسی، زبانی یا حرکتی که نشان می‌دهند سردرد به زودی شروع خواهد شد.

این باور وجود دارد که دلایل بروز میگرن ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی است. حدود دو سوم افراد مبتلا، سردردها را از خانواده به ارث می‌برند. نوسان سطح هورمون می‌تواند در بروز آن نقش داشته باشد. میگرن در زمان بلوغ، در پسرها کمی بیشتر از دخترها است، اما در حالت کلی، میان زنان حدود دو تا سه برابر بیشتر از مردان است. سردردهای میگرنی معمولاً در دوره بارداری کاهش می‌یابند. سازوکار دقیق میگرن ناشناخته است؛ البته این باور وجود دارد که میگرن به دلیل نوعی اختلال در رگ‌های خونی و عصبی باشد. نظریهٔ اولیه مربوط به افزایش قابلیت تحرک قشر مخ و کنترل ناهنجار یاخته‌های عصبی درد در عصب سه قلوی ساقه مغز می‌باشد.

اولین توصیهٔ درمانی برای این نوع از سردردها، استفاده از مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن است، همچنین برای تهوع و پیشگیری از حمله، استفاده از آنتی امتیک توصیه می‌شود. داروهای تخصصی‌تر میگرن شامل تریپتان‌ها یا ارگوتامین‌ها هستند که آنها را می‌توان برای کسانی توصیه کرد که مسکّن‌های ساده بر آنها تأثیر ندارند. در سراسر جهان بیش از ۱۰٪ از مردم در برخی از برهه‌های زندگی دچار میگرن شده‌اند.

فهرست

  • ۱ نشانه‌ها و علائم
    • ۱.۱ مرحلهٔ پیش‌نشانه
    • ۱.۲ مرحلهٔ پیش‌درآمدی (آئورا)
    • ۱.۳ مرحلهٔ درد
    • ۱.۴ پس‌اثر
  • ۲ عامل بیماری
    • ۲.۱ عامل ژنتیکی
    • ۲.۲ محرک‌ها
    • ۲.۳ جنبه‌های فیزیولوژیکی
    • ۲.۴ جنبه‌های تغذیه‌ای
    • ۲.۵ جنبه‌های محیطی
  • ۳ پاتوفیزیولوژی
    • ۳.۱ آئورا
    • ۳.۲ درد
  • ۴ تشخیص بیماری
    • ۴.۱ دسته‌بندی
    • ۴.۲ میگرن شکمی
    • ۴.۳ تشخیص افتراقی
  • ۵ پیشگیری
    • ۵.۱ دارو
    • ۵.۲ درمان گیاهی
    • ۵.۳ درمان‌های جایگزین
    • ۵.۴ ابزارها و جراحی
    • ۵.۵ سبک زندگی
  • ۶ مدیریت
    • ۶.۱ مسکن‌ها
    • ۶.۲ تریپتان‌ها
    • ۶.۳ ارگوتامین‌ها
    • ۶.۴ سایرین
  • ۷ پیش‌آگهی
  • ۸ چه کسانی برای سردردهای میگرنی نباید بوتاکس تزریق کنند؟
  • ۹ میزان همه‌گیری
  • ۱۰ تاریخچه
  • ۱۱ جامعه و فرهنگ
  • ۱۲ تحقیقات
  • ۱۳ پانویس
    • ۱۳.۱ منایع
  • ۱۴ پیوند به بیرون

نشانه‌ها و علائم

میگرن نوعاً با سردردهای شدید خودمحدود و پی‌درپی ظاهر می‌شود که با علائم دستگاه عصبی خودگردان در ارتباط است. حدود ۱۵–۳۰٪ افراد مبتلا به میگرن تجربهٔ درک نشانه‌های پیش‌درآمدی (آئورا) را دارند و کسانی که این علائم پیش‌درآمدی میگرن را دریافت می‌کنند نسبت به کسانی که فاقد این علائم هستند بیشتر مبتلا به میگرن می‌شوند. شدت درد، طول مدت سردرد و تناوب حمله‌ها در افراد مختلف، متفاوت است. میگرنی که بیش از ۷۲ ساعت طول بکشد را در اصطلاح «وضعیت میگرنی» می‌نامند. برای میگرن چهار مرحله را می‌توان در نظر گرفت، البته افراد مبتلا به میگرن الزاماً همهٔ این مراحل را تجربه نمی‌کنند:

  1. پیش‌نشانه، که چند روز یا چند ساعت قبل از سردرد بروز پیدا می‌کند.
  2. علائم پیش‌درآمدی (آئورا)، که بلافاصله قبل از بروز سردرد ظاهر می‌شوند.
  3. مرحلهٔ درد، که به آن مرحلهٔ سردرد نیز گفته می‌شود.
  4. پس‌اثر، عوارض پس از پایان حملهٔ میگرنی.

مرحلهٔ پیش‌نشانه

پیش‌نشانه یا علائم اخطاردهنده در حدود ۶۰٪ از کسانی که مبتلا به میگرن هستند، دیده می‌شود. این علائم دو ساعت تا دو روز قبل از شروع درد یا آئورا در فرد بروز پیدا می‌کنند. ممکن است این نشانه‌ها شامل طیف گسترده‌ای از پدیده‌ها باشد از جمله: تغییر خلق‌وخو، زودرنجی، افسردگی یا سرخوشی، خستگی، ولع مصرف مواد غذایی خاص، سفتی عضلات (به‌خصوص عضلات گردن)، یبوست یا اسهال، و حساسیت به بو یا صدا. این مسئله می‌تواند در افراد مبتلا به میگرن همراه با علائم پیش‌درآمدی یا بدون این علائم بروز کند.

مرحلهٔ پیش‌درآمدی (آئورا)

آئورا پدیدهٔ عصب شناختی کانونی و گذرایی است که قبل یا در طول سردرد اتفاق می‌افتد. این پدیده به تدریج در طی چند دقیقه ظاهر می‌شود و به‌طور کلی کمتر از ۶۰ دقیقه طول می‌کشد. این علائم می‌توانند ماهیتی دیداری، حسی یا حرکتی داشته باشد و بسیاری از افراد، بیش از یکی از آنها را تجربه می‌کنند. عوارض آئورای دیداری رایج‌ترین آن‌هاست و تا ۹۹٪ موارد می‌تواند اتفاق بیفتد و در بیش از نیمی از موارد، با اثرات حسی یا حرکتی همراه نیست. اختلالات دیداری غالباً شامل اسکاتوم (قسمتی از تغییر موضعی در میدان دید که چشمک می‌زند) است. این علائم معمولاً در نزدیک کانون بینایی آغاز می‌شوند و سپس به صورت خط‌های کج‌ومعوجی که در شکل دیوار قلعه نشان داده شده‌است، به اطراف گسترش می‌یابند. معمولاً این خطوط، سیاه و سفید هستند اما برخی از افراد، خط‌های رنگی هم مشاهده می‌کنند. برخی افراد قسمتی از میدان دید خود را از دست می‌دهند که به نابینایی یک سویه معروف است درحالی‌که برخی در این شرایط، تجربهٔ تاری دید دارند.

علائم پیش‌درآمدی حسی، دومین نوع متداول این علائم است که حدود ۳۰–۴۰٪ افراد مبتلا به آئورا آن را تجربه می‌کنند. در این نوع از آئورا غالباً در یک طرف دست یا بازو خواب‌رفتگی احساس می‌شود و به بخش‌هایی از بینی و دهان که در همان سمت قرار دارند، گسترش می‌یابد. معمولاً بعد از اینکه احساس خارش با از بین رفتن حس عمقی رفع شد، احساس بی‌حسی بروز می‌کند. سایر علائم مرحلهٔ پیش‌درآمد می‌تواند شامل اختلالات زبانی یا گفتاری، احساس چرخش دنیا و در موارد نادری مشکلات حرکتی باشد. علائم حرکتی نشان می‌دهند که میگرن از نوع نیمه‌فلج‌کننده است، و این ضعف غالباً برخلاف سایر نشانه‌های پیش‌درآمدی بیش از یک ساعت طول می‌کشد. به‌ندرت اتفاق می‌افتد که نشانهٔ پیش‌درآمدی با سردرد همراه نباشد که آن را «میگرن خاموش» گویند.

مرحلهٔ درد

سردرد میگرنی، دردی است که در یک طرف سر و به صورت ضربان دار آغاز شده و از دردی ملایم به دردی شدید تبدیل می‌شود. این درد به تدریج آغاز می‌شود و با افزایش فعالیت جسمی شدت می‌گیرد. البته در بیش از ۴۰٪ موارد، این درد می‌تواند در هر دو طرف سر باشد و معمولاً با گردن‌درد همراه است. دردی که در دو طرف سر وجود دارد بیشتر در افرادی رایج است که میگرن بدون علائم پیش‌درآمدی دارند. چندان رایج نیست که در ابتدا درد از پشت یا بالای سر آغاز شود. در بزرگسالان این درد معمولاً ۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشد و در جوانان این زمان، معمولاً کمتر از یک ساعت خواهد بود. تناوب حمله‌ها متفاوت است، از چند بار در طول مدت زندگی گرفته تا چندین بار در هفته، یا متوسط یک بار در ماه.

این درد معمولاً با حالت تهوع، استفراغ، حساسیت به نور، حساسیت به صدا، حساسیت به بو، خستگی و زودرنجی همراه است. در میگرن بازیلار، میگرنی که همراه با علائم عصبی مربوط به ساقه مغزی یا با نشانه‌های عصب‌شناختی در هر دو طرف بدن است، عوارض شایع شامل احساس چرخیدن دنیا، سردرگمی و گیجی می‌باشد.تهوع این عوارض تقریباً در ۹۰٪ افراد اتفاق می‌افتد و استفراغ در حدود یک سوم افراد مبتلا دیده شده‌است، بنابراین بسیاری از این افراد به دنبال جایی تاریک و خلوت هستند. علائم دیگر می‌تواند شامل تاری دید، گرفتگی بینی، اسهال، تکرر ادرار، رنگ‌پریدگی، یا عرق کردن باشد. همچنین تورم یا حساسیت پوست سر و همچنین سفت شدن گردن نیز می‌تواند اتفاق بیفتد. در افراد سالخورده این علائم کمتر دیده می‌شوند.

پس‌اثر

ممکن است بعد از آنکه سردرد اصلی تمام شد، عوارض میگرن برای چند روز باقی بماند؛ که به آن پس‌اثر میگرنی گویند. بسیاری گزارش کرده‌اند که در ناحیه‌ای که میگرن بروز کرده بود احساس درد شدیدی داشته‌اند، و برخی نیز گفته‌اند که بعد از تمام شدن سردرد برای چند روز در فکر کردن مشکل دارند. ممکن است بیمار احساس خستگی یا «خماری» سردرد، مشکلات شناختی، عوارض گوارشی، تغییر خلق‌وخو، و ضعف داشته باشد. . طبق یک گزارش «برخی از افراد، بعد از حمله احساس طراوت و سرخوشی دارند، درحالی‌که عده‌ای دیگر گفته‌اند که احساس افسردگی و کسالت می‌کنند.»

عامل بیماری

مهم‌ترین عامل بیماری میگرن، ناشناخته است با این حال اعتقاد بر این است که عوامل محیطی و ژنتیکی در بیماری میگرن نقش داشته باشند. در دو سوم موارد، این بیماری در خانواده‌ها وجود دارد و به ندرت به خاطر نقص تک ژن اتفاق می‌افتند. . برخی از بیماری‌های روانی همچون بسیاری از رویدادهای زیستی یا محرک‌ها با این بیماری در ارتباط هستند که از این دسته می‌توان به افسردگی، اضطراب و اختلال دو قطبی اشاره کرد.

عامل ژنتیکی

مطالعهٔ دوقلوها نشان می‌دهد که تأثیر ژنتیکی ۳۴ تا ۵۱٪ در احتمال ابتلا به میگرن مؤثر می‌باشد. این رابطهٔ ژنتیکی در میگرن‌هایی که دارای آئورا هستند نسبت به میگرن‌هایی که آئورا ندارند قوی‌تر می‌باشد. برخی از گونه‌های ویژهٔ ژن‌ها، خطر ابتلا به این بیماری را به میزان کم تا متوسط افزایش می‌دهند.اختلالات ژنتیکی که باعث به وجود آمدن میگرن می‌شوند، اندک هستند. یکی از این گونه‌ها به عنوان «میگرن نیم فلج خانوادگی» شناخته شده‌است، که نوعی میگرن با آئورا می‌باشد، و از طریق کروموزوم غیرجنسی غالب به ارث می‌رسد. این اختلالات با انواع کدگذاری ژنی برای پروتئین‌هایی که کار انتقال یون را بر عهده دارند، در ارتباط می‌باشند.

محرک‌ها

میگرن‌ها ممکن است توسط محرک‌ها به‌وجود آیند، که برخی از افراد در تعداد اندکی از موارد از آن‌ها به عنوان عامل مؤثر نام می‌برند و برخی دیگر در اکثر موارد. از بسیاری از عوامل با عنوان محرک یاد می‌شود، با این حال شدت و اهمیت این روابط مشخص نیست. یک محرک می‌تواند بیش از ۲۴ ساعت قبل از شروع علائم بیماری خود را نشان دهد.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد امواج ناشی از بسیاری از وسایل الکترونیکی ازجمله مایکروفر، موبایل، تبلت و لپ‌تاپ می‌توانند محرک این بیماری و حتی موجب تشدید سردرد در این بیماران شوند.

جنبه‌های فیزیولوژیکی

از میان محرک‌های رایج گزارش شده می‌توان به استرس، گرسنگی، و خستگی (همه این موارد به‌طور یکسان در به‌وجود آوردن سردرد تنشی مؤثر می‌باشند) اشاره کرد.بروز میگرن با اختلال اضطراب پس از سانحه در ارتباط بوده و همچنین احتمال وقوع سردردهای میگرنی در دوران قاعدگی بیشتر است. تأثیرات هورمونی دیگری، نظیر نخستین عادت زنانگی، استفاده از قرص‌های ضدبارداری خوراکی، قاعدگی، پیش‌یائسگی، و یائسگی، همچنین در این بیماری نقش دارند. . این تأثیرات هورمونی به نظر می‌رسد در به‌وجود آوردن میگرن بدون آئورا نقش بیشتری داشته باشند. معمولاً میگرن‌ها در طول دوره سه‌ماههٔ دوم و سوم بارداری یا پس از یائسگی به‌وجود نمی‌آیند.

جنبه‌های تغذیه‌ای

بررسی محرک‌های تغذیه‌ای ثابت کرده‌اند که شواهد این بیماری، بیشتر مبتنی بر ارزیابی‌های فردی است و از این رو برای اثبات یا رد هر گونه محرک خاص، محکم نمی‌باشند. در خصوص مواد خاص هم به نظر نمی‌رسد شواهدی برای تأثیر تیرامین در میگرن وجود داشته باشد و این در حالی است که مونوسدیم گلوتامات (MSG) به عنوان یک محرک تغذیه‌ای در این بیماری مکرراً گزارش می‌شود. و شواهد از اثبات این امر به‌طور پیوسته عاجز بوده‌اند.

جنبه‌های محیطی

بررسی محرک‌های بالقوهٔ محیط‌های درونی و بیرونی نشان داد که شواهد کلی برای اثبات تأثیر این محرک‌ها ضعیف هستند، با این حال پیشنهاد بر این است که افرادی که دچار میگرن هستند اقدامات پیشگیرانه‌ای را در خصوص کیفیت هوا و نور محیط‌های درونی انجام دهند. همچنین عواملی نظیر رژیم غذایی نامناسب، اضافه وزن، بوها و حتی تشعشع وسایل الکترونیکی ارتباطی نظیر تلفن‌های همراه، رایانه‌های همراه و استفادهٔ بیش از اندازه از صفحه‌نمایش‌های قدیمی موسوم به CRT نیز تأثیر زیادی بر بروز سردردها دارد.

پاتوفیزیولوژی
Animation of cortical spreading depression

اعتقاد بر این است که میگرن نوعی اختلال عصبی-آوندی است و شواهد، حاکی از آن است که سازوکار این بیماری از درون مغز شروع شده و به رگ‌های خونی پخش می‌شود. برخی از محققان احساس می‌کنند که ساز و کارهای عصبی، نقش بزرگ‌تری را بر عهده دارند، این در حالی است که برخی دیگر احساس می‌کنند که رگ‌های خونی نقش اصلی را بر عهده دارند. دیگر محققان اعتقاد دارند که هر دو این عوامل احتمالاً در این بیماری نقش مهمی داشته باشند. گمان می‌رود که سطوح بالای انتقال‌دهندگان عصبی سروتونین، که همچنین با نام هیدروکسی تریپتوفان ۵ شناخته می‌شوند، در این بیماری دخیل باشند.

آئورا

افسردگی گسترشی قشری یا افسردگی گسترشی لئو که به انفجارهای فعالیت‌های عصبی اطلاق می‌شود و پس از آن عصب‌ها برای مدتی غیرفعال می‌شوند، در افراد مبتلا به میگرن به همراه آئورا دیده شده‌است. برای دلیل رویداد این فعالیت‌ها توضیحاتی وجود دارد که از میان آن‌ها می‌توان به فعال شدن گیرندگان NMDA که موجب وارد شدن کلسیم به درون مغز می‌شوند، اشاره کرد. پش از انفجار فعالیت عصبی، جریان خون به قشر مغز در ناحیهٔ متأثر، به مدت ۲ تا ۶ ساعت کاهش می‌یابد. اعتقاد بر این است که زمانی که قطبش‌زدایی از ناحیهٔ زیرین مغز به پایین حرکت می‌کند، عصب‌هایی که در سر و گردن درد را احساس می‌کنند، تحریک می‌شوند.

درد

سازوکار دقیق سردرد که در طول میگرن اتفاق می‌افتد ناشناخته باقی‌مانده‌است. . برخی از شواهد اثبات می‌کنند که ساختارهای دستگاه عصبی مرکزی (نظیر ساقه مغز و مغز میانجی) نقش اصلی را بر عهده دارند. این در حالی است که آمارهای دیگر، نقش فعالیت‌های محیطی (مانند اعصاب حسی که رگ‌های خونی سر و گردن را احاطه کرده‌اند) را اثبات می‌کنند. رگ‌های احتمالی که در این جریان دخیل هستند شامل سرخرگ‌های سخت‌شامه، سرخرگ‌های نرم‌شامه و سرخرگ‌های برون‌جمجمه‌ای نظیر سرخرگ‌های پوست سر می‌باشند. محققان بر این باورند که به‌ویژه اتساع عروق برون‌جمجمه‌ای نقش مهمی را در بروز درد برعهده داشته باشد.

تشخیص بیماری

تشخیص بیماری میگرن از روی علائم و نشانه‌های آن امکان‌پذیر است. آزمایش‌های تصویربرداری گاهی اوقات برای دخیل ندانستن دلایل دیگر سردردها انجام می‌گیرند. محققان بر این باورند که بر روی بسیاری از افرادی که از این بیماری رنج می‌برند، آزمایش تشخیص بیماری صورت نگرفته‌است. طبق اعلام جامعه بین‌المللی سردرد، تشخیص بیماری میگرن بدون آئورا، می‌تواند از طریق دارا بودن «۱، ۲، ۳، ۴، ۵ معیار» انجام گیرد:

  • اگر بیمار دچار پنج حمله سردرد یا بیشتر شود. برای تشخیص میگرن با آئورا، دو حمله کافی است.
  • اگر مدت حمله سردرد بین ۴ ساعت تا سه روز به طول بینجامد.
  • اگر دو معیار پایین یا بیشتر در بیمار ظاهر شوند:
    • سردرد یک‌طرفه (که نصف سر را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد)
    • ضربان سر
    • درد متوسط و شدید
    • تشدید سردرد یا سردردی که مانع انجام فعالیت‌های بدنی روزانه شود.
  • اگر یکی از موارد پایین یا هر دو آنها در بیمار ظاهر شوند:
    • احساس تهوع و/یا استفراغ
    • حساسیت به نور (نورهراسی) و صدا (پرشنوایی)

اگر فردی دو مورد از موارد روبرو مانند نورهراسی، احساس تهوع، یا ناتوانی در انجام کار یا مطالعه برای مدت یک روز در وی ظاهر شود، آنگاه لزوم انجام آزمایش تشخیص بیماری بیشتر می‌شود. در افرادی که چهار مورد از پنج مورد ذکر شده را دارند شامل سردرد ضربانی، ادامه سردرد برای ۴ تا ۷۲ ساعت، درد در یک طرف سر، احساس تهوع، یا علائمی که زندگی فرد را مختل می‌کنند، احتمال میگرن تشخیص داده شدن ناراحتی ۹۲٪ می‌باشد. افرادی که کمتر از سه مورد از موارد بالا در آنها ظاهر می‌شود احتمال تشخیص این ناراحتی به عنوان میگرن ۱۷٪ است.

دسته‌بندی

برای نخستین بار میگرن‌ها در سال ۱۹۸۸ به‌طور مفصل دسته‌بندی شدند. جامعه بین‌المللی سردرد اخیراً دسته‌بندی جدید میگرن را در سال ۲۰۰۴ ارائه داد. بر اساس این دسته‌بندی، میگرن‌ها به همراه سردردهای تنشی و سردردهای خوشه‌ای از اصلی‌ترین نوع سردردها به‌شمار می‌آیند. میگرن‌ها به هفت زیردسته تقسیم می‌شوند (که برخی از آن‌ها شامل زیربخش‌های بیشتری می‌شوند):

  • میگرن بدون آئورا، یا «میگرن معمولی»، که شامل میگرن‌های بدون آئورا می‌شود.
  • میگرن با آئورا، یا «میگرن کلاسیک»، که معمولاً شامل میگرن با آئورا می‌شود. کمتر اتفاق می‌افتد که آئورا با سردردهای غیرمیگرنی همراه شود. دو گونهٔ دیگر میگرن‌های با آئورا با عنوان میگرن نیم‌فلج خانوادگی و میگرن نیم‌فلج دوره‌ای شناخته می‌شوند، که در این‌گونه میگرن‌ها فرد علاوه بر میگرن دچار آئورا و ضعف حرکتی نیز می‌شود. اگر یکی از خویشاوندان نزدیک، دچار این بیماری شده باشد، بیماری با عنوان «خانوادگی»، در غیر این صورت از آن با عنوان «دوره‌ای» یاد می‌شود. از انواع دیگر این میگرن، می‌توان به میگرن پایه جمجمه‌ای اشاره داشت، که در آن مشکل گفتاری، سرگیجه، وزوز گوش و دیگر علائم مرتبط با ساقه مغز همراه سردرد و آئورا ظاهر می‌شوند؛ اما ضعف حرکتی در این نوع وجود ندارد. محققان بر این باورند که این نوع میگرن، در نتیجهٔ گرفتگی سرخرگ قاعده‌ای یا سرخرگی که خون را به ساقهٔ مغز می‌رساند، ایجاد می‌شود.
  • سندرم‌های دوره‌ای دوران کودکی که عموماً نشانه‌های اولیه میگرن می‌باشند، شامل استفراغ دوره‌ای (دوره‌های شدید استفراغ دوره‌ای)، میگرن شکمی (درد شکمی، که معمولاً به همراه احساس تهوع اتفاق می‌افتد)، و تشنج خوش‌خیم سرگیجه دوران کودکی (حمله‌های دوره‌ای سرگیجه) می‌شوند.
  • میگرن چشمی که شامل سردردهای میگرن به همراه اختلال بینایی یا حتی کوری موقت یک چشم می‌شود.
  • عوارض میگرن نشان‌دهنده سردردهای میگرن و/یا آئوراهایی هستند که به‌طور غیرمعمول طولانی یا رایج می‌باشند، یا اینکه با یک حمله صرع یا ضایعه مغزی همراه هستند.
  • میگرن احتمالی نشان‌دهنده بیماری‌هایی است که ویژگی‌هایی نظیر میگرن را دارند، اما برای تشخیص قاطع این نوع بیماری‌ها به عنوان میگرن شواهد کافی وجود ندارد (که البته ملزم به استفاده هم‌زمان بیش از حد دارو است).
  • میگرن مزمن نوع عارضه میگرنی است و یکی از معیارهای تشخیص آن سردرد میگرن می‌باشد که برای مدت زمان طولانی تری اتفاق می‌افتد. به ویژه این عارضه ممکن است بیش از (یا برابر با) ۱۵ روز در ماه برای مدت بیش از ۳ ماه به طول بینجامد.

میگرن شکمی

تشخیص میگرن شکمی بحث‌برانگیز است. برخی از شواهد نشان می‌دهد که بازگشت درد شکم بدون سردرد ممکن است علامت نوعی میگرن بوده یا حداقل نشانه بروز میگرن در آینده باشد. بازگشت دوره‌های درد، ممکن است پس از نشانه‌های شبیه میگرن باشد یا نباشد و معمولاً از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. این نشانه‌ها اغلب در افرادی بروز پیدا می‌کنند که سابقه ابتلا به میگرن معمولی در خود یا بستگانشان وجود داشته باشد. سایر علائمی که از آنها به‌عنوان پیش-نشانه یاد می‌شود، عبارتند از: سندرم استفراغ دوره‌ای و سرگیجهٔ ادواری در دوران کودکی.

تشخیص افتراقی

سایر عوارضی که ممکن است نشانه‌هایی مانند علائم سردرد میگرنی ایجاد کنند عبارتند از: التهاب سرخرگ گیجگاهی، سردرد خوشه‌ای، آب سیاه حاد، مننژیت و خونریزی زیر عنکبوتیه. التهاب سرخرگ گیجگاهی معمولاً در افراد بالای ۵۰ سال بروز پیدا می‌کند و حساسیت شقیقه یکی از علائم آن است. سردرد خود را با گرفتگی یک‌طرفهٔ بینی، ریزش اشک و درد شدید اطراف حدقه نشان می‌دهد. آب سیاه با بروز ناراحتی‌های بینایی همراه است. مننژیت نیز با تب و خون‌ریزی زیر عنکبوتیه و حمله بسیار سریع همراه است. سردردهای تنشی معمولاً در هر دو طرف سر بروز پیدا می‌کنند، کوبشی نیستند و کمتر فعالیت معمولی را مختل می‌کنند.

پیشگیری

درمان‌های پیشگیرانه میگرن عبارتند از: مصرف دارو و مکمل‌های غذایی، اصلاح سبک زندگی و جراحی. برای افرادی که سردرد آن‌ها بیش از دو روز در هفته بروز می‌کند، توانایی تحمل داروهای ویژه درمان حملات حاد را ندارند یا افراد مبتلا به حملات شدید که کنترل آن‌ها مشکل است، پیشگیری توصیه می‌شود.

هدف، کاستن بسامد، درد و/یا مدت بروز میگرن و افزایش کارایی روش‌های درمان است. دلیل دیگر برای پیشگیری، پرهیز از سردردهای ناشی از مصرف بیش از حد دارو است. این یک مشکل متداول است و ممکن است به بروز سردردهای مزمن روزانه شود.

دارو

داروهای پیشگیری از میگرن در صورتی مؤثر تلقی می‌شوند که بسامد یا شدت حملات میگرنی را به میزان حداقل ۵۰٪ کاهش دهند. دستورالعمل‌ها نسبتاً در رتبه‌بندی توپیرامات، دیوالپروکس/والپروات سدیم، پروپرانولول و متوپرولول سازگار هستند زیرا از بالاترین سطح شواهد برای استفاده از خط اول درمان برخوردارند، هرچند توصیه‌های مربوط به کارایی گاباپنتین متغیر هستند. تیمولول نیز برای پیشگیری از میگرن و برای کاهش بسامد و شدت حملات میگرنی مؤثر است، درحالی‌که فرواتریپتان برای پیشگیری از میگرن دوران قاعدگی مؤثر است. آمی تریپتیلین و ونلافاکسین نیز احتمالاً مؤثر هستند. تأثیر بوتاکس برای افراد مبتلا به میگرن‌های مزمن و نه افراد دچار میگرن‌های دوره‌ای ثابت شده‌است.

البته برخی پزشکان تأثیر بوتاکس در درمان بیماری میگرن را موقتی می‌دانند. محمدحسن پاکنژاد، دبیر علمی چهارمین کنگره بین‌المللی سردرد، اعتقاد دارد: اثر روش نوین درمان سردردهای میگرنی مزمن به کمک تزریق بوتاکس، موقتی است و بیش از چهارماه دوام ندارد.

درمان گیاهی

به دلیل وجود ماده مؤثر پارتنولید در عصاره گیاه تاناستوم بابونه گاوی، این گیاه در پیشگیری و بهبود حملات حاد میگرنی کاربرد دارد. در مطالعه بالینی دو سویه کور، که بر روی ۹۰ بیمار مبتلا به سردرد میگرنی که بیماری آن‌ها براساس معیار "IHS: International Headache Society" قطعی بود، انجام گرفت، در ابتدا بیماران به دو گروه ۴۵ نفره تقسیم شدند. گروه اول روزانه ۱ کپسول حاوی ۱۲۵ میلی‌گرم پودر گیاه تاناستوم و گروه دوم کپسول پلاسبو دریافت کردند. تجزیه و تحلیل نتایج پس از ۱۰۵ روز از شروع مطالعه نشان دهنده کاهش حمله و کیفیت درد در ۸۲/۹٪ از افراد تحت درمان با کپسول تاناستوم بوده‌است و تفاوت معنی داری بین گروه تاناستوم و پلاسبو مشاهده گردید. در مطالعه بالینی دیگر که بر روی ۷۲ بیمار مبتلا به سردرد میگرنی با سابقه ابتلای بیش از دو سال، به مدت ۴ ماه انجام گرفت، نشان می‌دهد تعداد و شدت حملات در گروه تحت درمان با تاناستوم کاهش یافته‌است.
در مطالعه بالینی دیگر، دو سویه کور کنترل شده با پلاسبو که در ۵۷ بیمار مبتلا به میگرن برای مقایسه کپسول تاناستوم (۵۰ میلی‌گرم) با پلاسبو صورت گرفت نشان می‌دهد که علائم میگرن مانند سردرد، استفراغ، حساسیت به نور و… در طول زمان در گروه تحت درمان با تاناستوم به‌طور قابل توجهی نسبت به گروه پلاسبو کاهش یافته‌است.

درمان‌های جایگزین
ثابت شده‌است که عصارهٔ بابونه گاوی برای پیشگیری از میگرن مؤثر است.

طب سوزنی در مقایسه با طب سوزنی ساختگی، روشی که در آن سوزن‌ها به‌طور تصادفی قرار می‌گیرند یا به داخل پوست نفوذ نمی‌کنند، تأثیر کمی در کاهش میگرن دارد. تأثیر فیزیوتراپی و ماساژ، ریلکسیشن مداوم و استراحت در پیشگیری از سردردهای میگرنی به اندازه پروپرانولول یا توپیرامات است. هر چند، پژوهش در زمینهٔ روش‌شناسی با مشکل روبرو شده‌است. شواهد تجربی برای مزایای منیزیم، کوآنزیم کیو ۱۰، ریبوفلاوین، ویتامین B(12) و گل مینا وجود دارد، هرچند آزمایش‌هایی با کیفیت بهتر باید برای تأیید این نتایج اولیه به عمل آید. از بابونه گاوی به‌طور سنتی به عنوان درمانی برای تب، سردرد و میگرن، وضعیت‌های زنان مانند مشکلات در زایمان و تنظیم قاعدگی، تسکین درد معده، دندان‌درد و گزش حشرات استفاده می‌شود. در طول دهه‌های گذشته، این دارو عمدتاً برای سردرد و به عنوان یک درمان پیشگیرانه برای میگرن مورد استفاده قرار گرفته‌است.

ابزارها و جراحی

ابزارهای پزشکی، مانند بیوفیدبک و تحریک عصبی در زمینهٔ پیشگیری از میگرن مؤثر واقع می‌شوند، به‌ویژه در صورتی که مصرف داروهای متداول ضد میگرن منع شده باشد یا مصرف زیاد دارو مضر باشد. بیوفیدبک به افراد کمک می‌کند تا برخی از پارامترهای روانی را آگاهانه کنترل کنند و به استراحت بپردازند و ممکن است برای درمان میگرن مفید واقع شود. محرّک عصبی از شبیه‌سازهای عصبی مشابه ضربان‌سازها برای درمان میگرن‌های مزمن استفاده می‌کند و نتایج امیدوارکننده‌ای در موارد شدید به همراه داشته‌است. جراحی میگرن که شامل برداشتن فشار از عصب‌های خاص اطراف سر و گردن است، ممکن است گزینه‌ای برای افرادی باشد که مشکل آن‌ها با مصرف دارو رفع نمی‌شود.

سبک زندگی

با تغییر در سبک زندگی می‌توان، تعداد دفعات حملات میگرنی و شدت آن‌ها را کم کرد. این تغییرات شامل، ورزش و ماساژ منظم، کاهش وزن، رژیم غذایی سالم، اجتناب از محرک‌های سردرد میگرنی همچون بوها و غذاهای خاص که در شما ایجاد میگرن می‌کند، می‌باشند.

مدیریت

روند درمان سه جنبه اصلی دارد: پرهیز از عوامل فعال‌کننده، کنترل شدید نشانه‌ها و پیشگیری دارویی. داروها در صورتی که پیش از حمله مصرف شوند بازدهی بیشتری خواهند داشت. مصرف مستمر دارو ممکن است به سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو منجر شود که درد آن شدیدتر و بسامد بروز آن بیشتر است. این عارضه ممکن است با مصرف تریپتان، ارگوتامین و مسکن‌ها، به‌ویژه مسکن‌های مخدر بروز پیدا کند.

مسکن‌ها

درمان اصلی پیشنهادی برای افراد دچار نشانه‌های خفیف تا ملایم، مسکن‌های ساده‌ای مانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDها) یا ترکیبی از استامینوفن، استیل‌سالیسیلیک اسید (آسپرین) و کافئین است. شواهد بسیاری برای اثرگذاری چندین NSAID ازجمله دیکلوفناک و ایبوپروفن وجود دارد.

آسپرین توانایی برطرف کردن دردهای میگرنی خفیف تا ملایم را دارد و کارایی آن مشابه سوماتریپتان است. کتورولاک در قالب درون وریدی قابل استفاده است. پاراستامول (معروف به استامینوفن)، چه به تنهایی یا به همراه متوکلوپرامید، درمان مؤثر دیگری است که اثرات نامطلوب آن اندک است. مصرف استامینوفن و متوکلوپرامید در دوران بارداری بی‌ضرر است. مصرف NSAIDها نیز تا ابتدای سه‌ماهه سوم بی‌خطر است.

تریپتان‌ها

تریپتان‌ها مانند سوماتریپتان برای رفع درد و تهوع در حدود ۷۵٪ از افراد مؤثر واقع می‌شوند. این داروها، درمان‌های پیشنهادی اولیه برای افراد مبتلا به دردهای خفیف تا ملایم یا افراد مبتلا به نشانه‌های ملایم‌تری که به مسکن‌های ساده پاسخ نمی‌دهند، محسوب می‌شوند. اشکال دارویی مختلفی از تریپتان‌ها در دسترس هستند، مانند خوردنی، تزریقی، افشانه بینی و قرص‌های حل شدنی خوردنی. به‌طور کلی، همه تریپتان‌ها ظاهراً کارایی مشابه و عوارض جانبی یکسانی دارند. هر چند، افراد ممکن است به انواع خاصی، واکنش بهتری نشان دهند. بیشتر عوارض جانبی مانند سرخ شدن چهره، خفیف هستند. با این حال مواردی از بیماری سرخرگ کرونری مشاهده شده‌است. از این رو، آن‌ها برای افراد مبتلا به بیماری قلبی-عروقی توصیه نمی‌شوند. با این‌که سوابقی از تجویز آن‌ها برای افراد دچار میگرن‌های اساسی دیده نمی‌شود ولی شواهدی از بروز ضرر در اثر مصرف آن‌ها در این‌گونه بیماران دیده نشده‌است که تأییدی برای این هشدار باشد. این داروها اعتیادآور نیستند ولی اگر بیش از ۱۰ بار در ماه استفاده شوند ممکن است باعث بروز سردرد ناشی از مصرف زیاد دارو شوند.

ارگوتامین‌ها

ارگوتامین و دی هیدروارگوتامین داروهای قدیمی‌تری هستند که هنوز برای درمان میگرن تجویز می‌شوند. مورد دوم به‌صورت افشانهٔ بینی و تزریقی عرضه می‌شود. آن‌ها ظاهراً به اندازهٔ تریپتان‌ها مؤثر هستند ارزان‌تر هستند، و عوارض جانبی آن‌ها معمولاً خفیف است. در موارد ناتوان‌کننده‌تر، مانند افراد مبتلا به میگرن‌های شدید، این داروها ظاهراً مؤثرترین گزینه درمانی هستند.

سایرین

گزینه بالقوهٔ دیگر، تزریق وریدی متوکلوپرامید یا لیدوکائین از راه بینی است. متوکلوپرامید برای کسانی که به قسمت اورژانس منتقل می‌شوند، توصیه می‌شود. دیده شده‌است، زمانی‌که یک دوز از دگزامتازون وریدی به درمان استاندارد حملهٔ میگرنی اضافه شد، در عرض ۷۲ ساعت سردردها حدود ۲۶٪ کاهش داشتند. شواهد به‌دست‌آمده، دستکاری ستون فقرات برای درمان سردردهای میگرنی متداوم را توصیه نمی‌کنند. همچنین توصیه می‌شود که مواد مخدر و باربیتورات‌ها استعمال نشوند.

پیش‌آگهی

پیش‌آگهی‌های طولانی‌مدت در افراد مبتلا به میگرن متفاوت است. اکثر افراد مبتلا به میگرن بسته به بیماری‌شان میزان باروری خود را در دوره‌هایی از دست می‌دهند البته نوعاً این شرایط خوش‌خیم است و با افزایش خطر مرگ همراه نیست. چهار الگو برای این بیماری وجود دارد: علایم بیماری ممکن است به‌طور کامل از بین بروند؛ علایم ممکن است ادامه داشته باشند ولی به تدریج در طول زمان کاهش یابند؛ علایم می‌توانند با همان تناوب و شدت سابق ادامه داشته باشند، یا حملات ممکن است بدتر و بیشتر شود.

به نظر می‌رسد میگرن‌های همراه با علائم پیش‌درآمدی یکی از عوامل خطرناک سکته مغزی باشند و احتمال آن را دو برابر می‌کنند. جوان بودن، مؤنث بودن، استفاده از داروهای ضدبارداری هورمونی و سیگار کشیدن این خطر را افزایش می‌دهند. همچنین به نظر می‌رسد که این مسئله با دیکسیون عروق گردنی نیز در ارتباط باشد. به نظر نمی‌رسد که میگرن بدون نشانه‌های پیش‌درآمدی تأثیری در این موضوع داشته باشد.

تنها یک مطالعه از این مسئله حمایت می‌کند که میگرن با مشکلات قلبی ارتباط دارد، که البته این نظر چندان قاطع نیست و به نظر نمی‌رسد که به‌طور کلی میگرن خطر مرگ بر اثر سکته مغزی یا بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. درمان پیشگیرانه برای افراد مبتلا به میگرن همراه با علائم پیش‌درآمدی می‌تواند از بروز سکته جلوگیری کند.

چه کسانی برای سردردهای میگرنی نباید بوتاکس تزریق کنند؟

برخی از سردردهایی که برای افراد ایجاد می‌شود، به دلیل فشار خون بالا است اما ممکن است با میگرن اشتباه گرفته شود. افرادی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای کنترل نشده هستند یا از بیماری‌های خود ایمنی یا نقص ایمنی رنج می‌برند، بهتر است برای این روش اقدام نکنند یا حتماً با دکتر خود مشورت نمایند. ممکن است برخی افراد به بیماری‌های حساسیتی به بوتاکس نظیر میاستنی گراویس دچار باشند که این روش درمانی باعث تشدید بیماریشان شود.

میزان همه‌گیری
Disability-adjusted life year for migraines per 100,۰۰۰ inhabitants in 2002

در سراسر جهان بیش از ۱۰٪ افراد مبتلا به میگرن هستند. در آمریکا حدود ۶۰٪ از مردان و ۱۸٪ زنان در یک سال مبتلا به میگرن شده‌اند که به ترتیب حدود ۱۸٪ و ۴۳٪ با خطر ابتلا به بیماری در تمام طول عمر خود مواجه بوده‌اند. در اروپا ۱۲–۲۸٪ مردم در برخی از برهه‌های زندگی خود مبتلا به میگرن می‌شوند و حدود ۶–۱۵٪ مردان بالغ و ۱۴–۳۵٪ زنان بالغ دست‌کم یک بار در سال مبتلا به این بیماری می‌شوند. نرخ میگرن در آسیا و آفریقا به نسبت کشورهای غربی کمتر است، هرچند در ژاپن و مالزی میزان شیوع به جوامع غربی نزدیک‌تر است. قبلاً این تفاوت به مشکلات متدولوژیک و تفاوت در مطالعات نسبت داده می‌شد، ولی اکنون به نظر می‌رسد تفاوت فرهنگی و محیطی واقعی بین نژادها می‌تواند مسئول این اختلاف باشد. میگرن‌های مزمن در میان ۱٫۴ تا ۲٫۲٪ از جمعیت رخ می‌دهد.
میگرن بر اساس جنسیت و سن

این ارقام به نحو قابل توجهی با توجه به سن تغییر می‌کند: میگرن‌ها غالباً بین سنین ۱۵ و ۲۴ سالگی آغاز می‌شوند و در افراد ۳۵ تا ۴۵ ساله بیشتر هستند. در کودکان حدود ۱٫۷٪ از ۷ ساله‌ها و ۳٫۹٪ از افراد بین ۷ و ۱۵ ساله مبتلا به میگرن هستند و این شرایط تا قبل از سن بلوغ در پسرها کمی بیشتر است. در دوران نوجوانی میگرن در میان زنان شایع‌تر است و این شرایط در تمام دوران زندگی به همین منوال باقی می‌ماند، و در میان زنان مسن ابتلا به میگرن دو برابر مردان است. ابتلا به میگرن بدون علائم پیش‌درآمدی در زنان بیشتر از میگرن‌های همراه با علائم پیش‌درآمدی است، ولی در مردان هر دوی این میگرن‌ها به یک میزان اتفاق می‌افتند.

در طول دوران یائسگی، اغلب قبل از آنکه شدت علائم میگرن کاهش پیدا کند، بدتر می‌شود. درحالی‌که این علائم در حدود دو سوم افراد مسن از بین می‌رود ولی در ۳ تا ۱۰٪ آن‌ها باقی می‌ماند. در دوران بارداری خانم‌ها به علت افزایش ترشح هورمون‌ها تعداد حملات میگرنی و دردهای آن به طرز چشم‌گیری کاسته می‌شود، اما در بیشتر موارد پس از زایمان، سردرد دوباره برمی‌گردد.

تاریخچه
سردرد، جورج کرویکشنک (۱۸۱۹)

اولین نوشته‌های مربوط به میگرن در ایبرس پاپیروس آمده‌است که در حدود ۱۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در مصر باستان نوشته‌است. در سال ۲۰۰ قبل از میلاد نوشته‌هایی از مدرسه پزشکی بقراط بیان می‌کند که علائم پیش‌درآمدی دیداری میگرن، می‌توانند قبل از سردرد اتفاق بیفتند و بعد از استفراغ این حالت می‌تواند تا حدودی تسکین یابد.
جمجمه ای ریز و درشت، از عصر آهن. محیط سوراخ در جمجمه با رشد بافت استخوانی جدید گرد می‌شود و این نشان می‌دهد که فرد از عمل زنده مانده‌است.
در قرن دوم آرتائوس این نوع از سردرد را به سه نوع تقسیم کرد: سفامالجیا، سفالی، و هتروکرانیال. جالینوس پرگامون از اصطلاح همیکرانیا (نیمهٔ سر) استفاده کرد، اصطلاحی که واژهٔ میگرن درنهایت از آن گرفته شد. او همچنین پیشنهاد داد که این درد، برخاسته از پرده‌های مغز و شریان‌های خونی در سر است. در سال ۱۸۸۷ لوئیز هیاسینت توماس، کتابداری فرانسوی، برای اولین بار میگرن را به دو نوع تقسیم کرد که در حال حاضر نیز از این تقسیم‌بندی استفاده می‌شود: میگرن با علائم پیش‌درآمدی ("میگرن افتالمیک") و میگرن بدون علائم پیش‌درآمدی ("میگرن وولگار")

قدمت مته کاری، سوراخ کردن عمدی جمجمه، به ۷٫۰۰۰ سال قبل از میلاد برمی گردد. درحالی‌که بعضی از مردم با این کار از بیماری نجات پیدا می‌کردند، ولی به خاطر عفونت، تعداد زیادی جان خود را از دست می‌دادند. آن‌ها معتقد بودند که با این کار «به ارواح خبیث اجازه فرار می‌دهند». ویلیام هاروی در قرن ۱۷ سوراخ کردن جمجمه را برای درمان میگرن توصیه می‌کرده‌است.

درحالی‌که از دیرباز تلاش‌های زیادی برای درمان میگرن صورت گرفته‌است، ولی در سال ۱۸۶۸ بود که استفاده از ماده‌ای که در نهایت مؤثر واقع شد، آغاز گردید. این ماده قارچی با نام ارگوت بود که در سال ۱۹۱۸ ارگوتامین از آن گرفته شد. میتیسرجید در سال ۱۹۵۹ ساخته شد و اولین تریپتان، سوماتریپتان، در سال ۱۹۸۸ تولید شد. در طول قرن ۲۰ به دنبال مطالعات بیشتر، مواد پیشگیرانهٔ مؤثرتری ساخته شدند و مورد تأیید قرار گرفتند.

جامعه و فرهنگ

میگرن هزینه‌های پزشکی زیادی را به خود اختصاص داده‌است، درحالی‌که این هزینه‌ها سود چندانی نداشته‌اند. برآورد شده‌است که میگرن یکی از پرهزینه‌ترین اختلالات عصب‌شناختی در جامعهٔ اروپا است که سالانه بیش از ۲۷ میلیارد پوند هزینه داشته‌است. هزینه‌های مستقیمی که در آمریکا برای این بیماری صرف شده، حدود ۱۷ میلیارد دلار برآورد شده‌ که حدود یک دهم این هزینه، صرف تولید تریپتان‌ها شده‌است. هزینه‌های غیرمستقیم حدود ۱۵ میلیارد دلار است که بیشترین قسمت آن از بین رفته‌است. در کسانی که با میگرن به انجام کار می‌پردازند، میزان اثربخشی حدود یک سوم کاهش می‌یابد. تأثیرات منفی نیز غالباً برای خانواده فرد رخ می‌دهد.

تحقیقات

تحریک مغناطیسی مغز نویدبخش نشان می‌دهد. همان‌طور که تحریک عصبی فرق مغزی از راه پوست عمل می‌کند. شواهد اولیه‌ای وجود دارد که رژیم غذایی کتوژنیک ممکن است به جلوگیری از میگرن اپیزودیک و طولانی‌مدت کمک کند.

پانویس

  1. ↑ «میگرن» [علوم پایهٔ پزشکی] هم‌ارزِ «migraine, migraine headache, sick headache»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر سیزدهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی (ذیل سرواژهٔ میگرن)
  2. ↑ Headache Classification Subcommittee of the International Headache Society (2004). "The International Classification of Headache Disorders: 2nd edition". Cephalalgia. 24 (Suppl 1): 9–160. doi:10.1111/j.1468-2982.2004.00653.x. PMID 14979299. as PDF بایگانی‌شده در ۳۱ مارس ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine
  3. ↑ Piane, M (2007 Dec). "Genetics of migraine and pharmacogenomics: some considerations". The journal of headache and pain. 8 (6): 334–9. PMID 18058067. ;
  4. ↑ Bartleson JD, Cutrer FM (2010). "Migraine update. Diagnosis and treatment". Minn Med. 93 (5): 36–41. PMID 20572569.
  5. ↑ Lay CL, Broner SW (2009). "Migraine in women". Neurologic Clinics. 27 (2): 503–11. doi:10.1016/j.ncl.2009.01.002. PMID 19289228.
  6. ↑ Stovner LJ, Zwart JA, Hagen K, Terwindt GM, Pascual J (2006). "Epidemiology of headache in Europe". European Journal of Neurology. 13 (4): 333–45. doi:10.1111/j.1468-1331.2006.01184.x. PMID 16643310.
  7. ↑ Dodick DW, Gargus J (2008). "Why migraines strike". Sci. Am. 299 (2): 56–63. Bibcode:2008SciAm.299b..56D. doi:10.1038/scientificamerican0808-56. PMID 18666680.
  8. ↑ Bigal, ME (2008 Jun). "The prognosis of migraine". Current opinion in neurology. 21 (3): 301–8. doi:10.1097/WCO.0b013e328300c6f5. PMID 18451714. ;
  9. ↑ Gutman, Sharon A. (2008). Quick reference neuroscience for rehabilitation professionals: the essential neurologic principles underlying rehabilitation practice (2nd ed.). Thorofare, NJ: SLACK. p. 231. ISBN 978-1-55642-800-5.
  10. ↑ Gilmore, B (2011-02-01). "Treatment of acute migraine headache". American family physician. 83 (3): 271–80. PMID 21302868.
  11. ↑ The Headaches, Pg 232-233
  12. ↑ al., ed. Jes Olesen, … [et (2006). The headaches (3. ed. ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. p. 512. ISBN 978-0-7817-5400-2. ;
  13. ↑ Rae-Grant, [edited by] D. Joanne Lynn, Herbert B. Newton, Alexander D. (2004). The 5-minute neurology consult. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. p. 26. ISBN 978-0-683-30723-8.
  14. ↑ Aminoff, Roger P. Simon, David A. Greenberg, Michael J. (2009). Clinical neurology (7th ed. ed.). New York, N.Y: Lange Medical Books/McGraw-Hill. pp. 85–88. ISBN 978-0-07-166433-2.
  15. ↑ Buzzi, MG (2005 Oct-Dec). "Prodromes and the early phase of the migraine attack: therapeutic relevance". Functional neurology. 20 (4): 179–83. PMID 16483458. ;
  16. ↑ Rossi, P (2005 Oct-Dec). "Prodromes and predictors of migraine attack". Functional neurology. 20 (4): 185–91. PMID 16483459. ;
  17. ↑ Samuels, Allan H. Ropper, Martin A. (2009). Adams and Victor's principles of neurology (9th ed. ed.). New York: McGraw-Hill Medical. pp. Chapter 10. ISBN 978-0-07-149992-7.
  18. ↑ Tintinalli, Judith E. (2010). Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide (Emergency Medicine (Tintinalli)). New York: McGraw-Hill Companies. pp. ۱۱۱۶–۱۱۱۷. ISBN 0-07-148480-9.
  19. ↑ The Headaches Pg.407-419
  20. ↑ Tepper, edited by Stewart J. Tepper, Deborah E. The Cleveland Clinic manual of headache therapy. New York: Springer. p. 6. ISBN 978-1-4614-0178-0.
  21. ↑ Bigal, ME (2010 Jul). "Migraine in the pediatric population--evolving concepts". Headache. 50 (7): 1130–43. PMID 20572878. ;
  22. ↑ al.], ed. Jes Olesen, … [et (2006). The headaches (3. ed. ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. p. 238. ISBN 978-0-7817-5400-2. ;
  23. ↑ Dalessio, edited by Stephen D. Silberstein, Richard B. Lipton, Donald J. (2001). Wolff's headache and other head pain (7th ed. ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 122. ISBN 978-0-19-513518-3. ;
  24. ↑ Kaniecki, RG (2009 Jun). "Basilar-type migraine". Current pain and headache reports. 13 (3): 217–20. PMID 19457282.
  25. ↑ Walton, edited by Robert P. Lisak …  ; foreword by John; et al. (2009). International neurology: a clinical approach. Chichester, UK: Wiley-Blackwell. p. 670. ISBN 978-1-4051-5738-4. ;
  26. ↑ contributors, edited by Joel S. Glaser ; with 20 (1999). Neuro-ophthalmology (3rd ed. ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. p. 555. ISBN 978-0-7817-1729-8. ;
  27. ↑ Malamut, edited by Joseph I. Sirven, Barbara L. (2008). Clinical neurology of the older adult (2nd ed. ed.). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. p. 197. ISBN 978-0-7817-6947-1. ;
  28. ↑ Kelman L (2006). "The postdrome of the acute migraine attack". Cephalalgia. 26 (2): 214–20. doi:10.1111/j.1468-2982.2005.01026.x. PMID 16426278.
  29. ↑ Halpern, Audrey L. ; Silberstein, Stephen D. (2005). "Ch. 9: The Migraine Attack—A Clinical Description". In Kaplan PW, Fisher RS (ed.). Imitators of Epilepsy (2nd ed.). New York: Demos Medical. ISBN 1-888799-83-8. NBK7326.
  30. ↑ Robbins MS, Lipton RB (2010). "The epidemiology of primary headache disorders". Semin Neurol. 30 (2): 107–19. doi:10.1055/s-0030-1249220. PMID 20352581.
  31. ↑ Schürks, M (2012 Jan). "Genetics of migraine in the age of genome-wide association studies". The journal of headache and pain. 13 (1): 1–9. doi:10.1007/s10194-011-0399-0. PMC 3253157. PMID 22072275.
  32. ↑ The Headaches, Pg. 246-247
  33. ↑ Schürks, M (2012 Jan). "Genetics of migraine in the age of genome-wide association studies". The journal of headache and pain. 13 (1): 1–9. PMID 22072275.
  34. ↑ de Vries, B (2009 Jul). "Molecular genetics of migraine". Human genetics. 126 (1): 115–32. PMID 19455354. ;
  35. ↑ Montagna, P (2008 Sep). "Migraine genetics". Expert review of neurotherapeutics. 8 (9): 1321–30. PMID 18759544.
  36. ↑ Levy D, Strassman AM, Burstein R (2009). "A critical view on the role of migraine triggers in the genesis of migraine pain". Headache. 49 (6): 953–7. doi:10.1111/j.1526-4610.2009.01444.x. PMID 19545256.
  37. ↑ Martin PR (2010). "Behavioral management of migraine headache triggers: learning to cope with triggers". Curr Pain Headache Rep. 14 (3): 221–7. doi:10.1007/s11916-010-0112-z. PMID 20425190.
  38. ↑ باشگاه خبرنگاران جوان 30 دیماه 1395 http://www.yjc.ir/fa/news/5941622/
  39. ↑ MacGregor, EA (2010-10-01). "Prevention and treatment of menstrual migraine". Drugs. 70 (14): 1799–818. doi:10.2165/11538090-000000000-00000. PMID 20836574.
  40. ↑ Lay, CL (2009 May). "Migraine in women". Neurologic Clinics. 27 (2): 503–11. doi:10.1016/j.ncl.2009.01.002. PMID 19289228. ;
  41. ↑ The Headaches Pg. 238-240
  42. ↑ Rockett, FC (2012 Jun). "Dietary aspects of migraine trigger factors". Nutrition reviews. 70 (6): 337–56. PMID 22646127. ;
  43. ↑ Holzhammer J, Wöber C (2006). "[Alimentary trigger factors that provoke migraine and tension-type headache]". Schmerz (به آلمانی). 20 (2): 151–9. doi:10.1007/s00482-005-0390-2. PMID 15806385.
  44. ↑ Jansen SC, van Dusseldorp M, Bottema KC, Dubois AE (2003). "Intolerance to dietary biogenic amines: a review". Annals of Allergy, Asthma & Immunology. 91 (3): 233–40, quiz 241–2, 296. doi:10.1016/S1081-1206(10)63523-5. PMID 14533654. Archived from the original on 26 February 2007. Retrieved 14 October 2013.
  45. ↑ Sun-Edelstein C, Mauskop A (2009). "Foods and supplements in the management of migraine headaches". The Clinical Journal of Pain. 25 (5): 446–52. doi:10.1097/AJP.0b013e31819a6f65. PMID 19454881.
  46. ↑ Freeman M (2006). "Reconsidering the effects of monosodium glutamate: a literature review". J Am Acad Nurse Pract. 18 (10): 482–6. doi:10.1111/j.1745-7599.2006.00160.x. PMID 16999713.
  47. ↑ Friedman DI, De ver Dye T (2009). "Migraine and the environment". Headache. 49 (6): 941–52. doi:10.1111/j.1526-4610.2009.01443.x. PMID 19545255.
  48. ↑ صادقی, امید (1394). "ارتباط بین میگرن و چاقی: مروری بر شواهد موجود". مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین (۱): ۵۶–۶۳. Retrieved 2020-10-21.
  49. ↑ The Headaches Chp. 29, Pg. 276
  50. ↑ Goadsby, PJ (2009 Jan). "The vascular theory of migraine--a great story wrecked by the facts". Brain: a journal of neurology. 132 (Pt 1): 6–7. PMID 19098031.
  51. ↑ Brennan, KC (2010 Jun). "An update on the blood vessel in migraine". Current opinion in neurology. 23 (3): 266–74. PMID 20216215. ;
  52. ↑ Dodick, DW (2008 Apr). "Examining the essence of migraine--is it the blood vessel or the brain? A debate". Headache. 48 (4): 661–7. PMID 18377395.
  53. ↑ The Headaches, Chp. 28, pg 269-272
  54. ↑ Olesen, J (2009 Jul). "Origin of pain in migraine: evidence for peripheral sensitiyation". Lancet neurology. 8 (7): 679–90. PMID 19539239. ;
  55. ↑ Akerman, S (2011-09-20). "Diencephalic and brainstem mechanisms in migraine". Nature reviews. Neuroscience. 12 (10): 570–84. PMID 21931334.
  56. ↑ Shevel, E (2011 Mar). "The extracranial vascular theory of migraine--a great story confirmed by the facts". Headache. 51 (3): 409–17. PMID 21352215.
  57. ↑ Cousins, G (2011 Jul-Aug). "Diagnostic accuracy of the ID Migraine: a systematic review and meta-analysis". Headache. 51 (7): 1140–8. doi:10.1111/j.1526-4610.2011.01916.x. PMID 21649653. ;
  58. ↑ Nappi, G (2005 Sep). "Introduction to the new International Classification of Headache Disorders". The journal of headache and pain. 6 (4): 203–4. PMID 16362664.
  59. ↑ Negro, A (2011 Dec). "Chronic migraine: current concepts and ongoing treatments". European review for medical and pharmacological sciences. 15 (12): 1401–20. PMID 22288302. ;
  60. ↑ Davidoff, Robert A. (2002). Migraine: manifestations, pathogenesis, and management (2nd ed.). Oxford [u.a.]: Oxford Univ. Press. p. 81. ISBN 978-0-19-513705-7.
  61. ↑ Russell, G (2002). "Abdominal migraine: evidence for existence and treatment options". Paediatric drugs. 4 (1): 1–8. PMID 11817981.
  62. ↑ Modi S, Lowder DM (2006). "Medications for migraine prophylaxis". American Family Physician. 73 (1): 72–8. PMID 16417067.
  63. ↑ Diener HC, Limmroth V (2004). "Medication-overuse headache: a worldwide problem". Lancet Neurology. 3 (8): 475–83. doi:10.1016/S1474-4422(04)00824-5. PMID 15261608.
  64. ↑ Fritsche, Guenther; Diener, Hans-Christoph (2002). "Medication overuse headaches – what is new?". Expert Opinion on Drug Safety. 1 (4): 331–8. doi:10.1517/14740338.1.4.331. PMID 12904133.
  65. ↑ Kaniecki R, Lucas S. (2004). "Treatment of primary headache: preventive treatment of migraine". Standards of care for headache diagnosis and treatment. Chicago: National Headache Foundation. pp. 40–52.
  66. ↑ Loder, E (2012 Jun). "The 2012 AHS/AAN guidelines for prevention of episodic migraine: a summary and comparison with other recent clinical practice guidelines". Headache. 52 (6): 930–45. PMID 22671714. ;
  67. ↑ Silberstein, SD (2012-04-24). "Evidence-based guideline update: pharmacologic treatment for episodic migraine prevention in adults: report of the Quality Standards Subcommittee of the American Academy of Neurology and the American Headache Society". Neurology. 78 (17): 1337–45. PMID 22529202.
  68. ↑ Jackson JL, Kuriyama A, Hayashino Y (2012). "Botulinum toxin A for prophylactic treatment of migraine and tension headaches in adults: a meta-analysis". JAMA. 307 (16): 1736–45. doi:10.1001/jama.2012.505. PMID 22535858.
  69. ↑ درمان میگرن مزمن با تزریق بوتاکس فقط چهار ماه دوام دارد . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)http://irna.ir]
  70. ↑ کریمی، ح. رخشنده، ح. اسماعیلی، ح. 1386. اثر گیاه تاناستوم پارتنیوم در درمان میگرن. مجله دانشکده دانشگاه علوم پزشکی مشهد. 338-333.
  71. ↑ Murray, L. , Lagow, B. , 2004. PDR for Herbal Medicines, 3rd ed. Montvale, NJ: Thomson PDR. 992.
  72. ↑ Pringsheim T, Davenport W, Mackie G, et al. Canadian Headache Society guideline for migraine prophylaxis. Can J Neurol Sci. 2012 Mar;39(2 Suppl 2):S1-59. PMID 22683887
  73. ↑ Lee MS, Ernst E (March 2011). "Acupuncture for pain: an overview of Cochrane reviews". Chin J Integr Med. 17 (3): 187–9. doi:10.1007/s11655-011-0665-7. PMID 21359919.
  74. ↑ Linde, K; Allais, G; Brinkhaus, B; Manheimer, E; Vickers, A; White, AR (2009). Linde, Klaus (ed.). "Acupuncture for migraine prophylaxis". Cochrane Database of Systematic Reviews (Online) (1): CD001218. doi:10.1002/14651858.CD001218.pub2. PMC 3099267. PMID 19160193.
  75. ↑ Chaibi, Aleksander; Tuchin, Peter J.; Russell, Michael Bjørn (2011). "Manual therapies for migraine: A systematic review". The Journal of Headache and Pain. 12 (2): 127–33. doi:10.1007/s10194-011-0296-6. PMC 3072494. PMID 21298314.
  76. ↑ Bianchi, A; Salomone, S; Caraci, F; Pizza, V; Bernardini, R; Damato, C (2004). "Vitamins & Hormones Volume 69". Vitamins and hormones. Vitamins & Hormones. 69: 297–312. doi:10.1016/S0083-6729(04)69011-X. ISBN 978-0-12-709869-2. PMID 15196887.
  77. ↑ Rios, Juanita; Passe, Megan M. (2004). "Evidence-Based Use of Botanicals, Minerals, and Vitamins in the Prophylactic Treatment of Migraines". Journal of the American Academy of Nurse Practitioners. 16 (6): 251–6. doi:10.1111/j.1745-7599.2004.tb00447.x. PMID 15264611.
  78. ↑ Holland, S (2012-04-24). "Evidence-based guideline update: NSAIDs and other complementary treatments for episodic migraine prevention in adults: report of the Quality Standards Subcommittee of the American Academy of Neurology and the American Headache Society". Neurology. 78 (17): 1346–53. PMID 22529203.
  79. ↑ Nestoriuc, Yvonne; Martin, Alexandra (2007). "Efficacy of biofeedback for migraine: A meta-analysis". Pain. 128 (1–2): 111–27. doi:10.1016/j.pain.2006.09.007. PMID 17084028.
  80. ↑ Nestoriuc, Y; Martin, A; Rief, W; Andrasik, F (2008). "Biofeedback treatment for headache disorders: A comprehensive efficacy review". Applied psychophysiology and biofeedback. 33 (3): 125–40. doi:10.1007/s10484-008-9060-3. PMID 18726688.
  81. ↑ Schoenen, J; Allena, M; Magis, D (2010). "Neurostimulation therapy in intractable headaches". Handbook of clinical neurology / edited by P.J. Vinken and G.W. Bruyn. Handbook of Clinical Neurology. 97: 443–50. doi:10.1016/S0072-9752(10)97037-1. ISBN 978-0-444-52139-2. PMID 20816443.
  82. ↑ Reed, KL; Black, SB; Banta Cj, 2nd; Will, KR (2010). "Combined occipital and supraorbital neurostimulation for the treatment of chronic migraine headaches: Initial experience". Cephalalgia. 30 (3): 260–71. doi:10.1111/j.1468-2982.2009.01996.x. PMID 19732075.
  83. ↑ Kung, TA (2011 Jan). "Migraine surgery: a plastic surgery solution for refractory migraine headache". Plastic and reconstructive surgery. 127 (1): 181–9. doi:10.1097/PRS.0b013e3181f95a01. PMID 20871488. ;
  84. ↑ «بیماری میگرن چیست؟». راستینه.
  85. ↑ Rabbie R, Derry S, Moore RA, McQuay HJ (2010). Moore, Maura (ed.). "Ibuprofen with or without an antiemetic for acute migraine headaches in adults". Cochrane Database Syst Rev. 10 (10): CD008039. doi:10.1002/14651858.CD008039.pub2. PMID 20927770.
  86. ↑ Derry S, Rabbie R, Moore RA (2012). "Diclofenac with or without an antiemetic for acute migraine headaches in adults". Cochrane Database Syst Rev. 2: CD008783. doi:10.1002/14651858.CD008783.pub2. PMID 22336852.
  87. ↑ Kirthi V, Derry S, Moore RA, McQuay HJ (2010). Moore, Maura (ed.). "Aspirin with or without an antiemetic for acute migraine headaches in adults". Cochrane Database Syst Rev. 4 (4): CD008041. doi:10.1002/14651858.CD008041.pub2. PMID 20393963.
  88. ↑ Derry S, Moore RA, McQuay HJ (2010). Moore, Maura (ed.). "Paracetamol (acetaminophen) with or without an antiemetic for acute migraine headaches in adults". Cochrane Database Syst Rev. 11 (11): CD008040. doi:10.1002/14651858.CD008040.pub2. PMID 21069700.
  89. ↑ Johnston MM, Rapoport AM (2010). "Triptans for the management of migraine". Drugs. 70 (12): 1505–18. doi:10.2165/11537990-000000000-00000. PMID 20687618.
  90. ↑ Tepper Stewart J., S. J.; Tepper, Deborah E. (2010). "Breaking the cycle of medication overuse headache". Cleveland Clinic Journal of Medicine. 77 (4): 236–42. doi:10.3949/ccjm.77a.09147. PMID 20360117.
  91. ↑ Kelley, NE (2012 Jan). "Rescue therapy for acute migraine, part 1: triptans, dihydroergotamine, and magnesium". Headache. 52 (1): 114–28. doi:10.1111/j.1526-4610.2011.02062.x. PMID 22211870. ;
  92. ↑ al.], ed. Jes Olesen, … et (2006). The headaches (3. ed. ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. p. 516. ISBN 978-0-7817-5400-2. ;
  93. ↑ Morren, JA (2010 Dec). "Where is dihydroergotamine mesylate in the changing landscape of migraine therapy?". Expert opinion on pharmacotherapy. 11 (18): 3085–93. doi:10.1517/14656566.2010.533839. PMID 21080856. ;
  94. ↑ Colman I; Friedman BW; Brown MD; et al. (2008). "Parenteral dexamethasone for acute severe migraine headache: meta-analysis of randomised controlled trials for preventing recurrence". BMJ. 336 (7657): 1359–61. doi:10.1136/bmj.39566.806725.BE. PMC 2427093. PMID 18541610. ;
  95. ↑ Posadzki, P (2011 Jun). "Spinal manipulations for the treatment of migraine: a systematic review of randomized clinical trials". Cephalalgia: an international journal of headache. 31 (8): 964–70. doi:10.1177/0333102411405226. PMID 21511952. ;
  96. ↑ Schürks, M (2011 Sep). "Migraine and mortality: a systematic review and meta-analysis". Cephalalgia: an international journal of headache. 31 (12): 1301–14. doi:10.1177/0333102411415879. PMID 21803936. ;
  97. ↑ Schürks, M (2009-10-27). "Migraine and cardiovascular disease: systematic review and meta-analysis". BMJ (Clinical research ed.). 339: b3914. PMC 2768778. PMID 19861375.
  98. ↑ Kurth, T (2012 Jan). "Migraine and stroke: a complex association with clinical implications". Lancet neurology. 11 (1): 92–100. PMID 22172624. ;
  99. ↑ Rist, PM (2011 Jun). "Migraine, migraine aura, and cervical artery dissection: a systematic review and meta-analysis". Cephalalgia: an international journal of headache. 31 (8): 886–96. doi:10.1177/0333102411401634. PMC 3303220. PMID 21511950. ;
  100. ↑ Kurth, T (2010 Mar). "The association of migraine with ischemic stroke". Current neurology and neuroscience reports. 10 (2): 133–9. doi:10.1007/s11910-010- 0098-2. PMID 20425238. ;
  101. ↑ Weinberger, J (2007 Mar). "Stroke and migraine". Current cardiology reports. 9 (1): 13–9. PMID 17362679.
  102. ↑ درمان میگرن با بوتاکس - دکتر هیوا امجدی
  103. ↑ Wang SJ (2003). "Epidemiology of migraine and other types of headache in Asia". Curr Neurol Neurosci Rep. 3 (2): 104–8. doi:10.1007/s11910-003-0060-7. PMID 12583837.
  104. ↑ Natoli, JL (2010 May). "Global prevalence of chronic migraine: a systematic review". Cephalalgia: an international journal of headache. 30 (5): 599–609. doi:10.1111/j.1468-2982.2009.01941.x. PMID 19614702. ;
  105. ↑ Hershey, AD (2010 Feb). "Current approaches to the diagnosis and management of pediatric migraine". Lancet neurology. 9 (2): 190–204. PMID 20129168.
  106. ↑ Nappi, RE (2009 Jun). "Hormonal management of migraine at menopause". Menopause international. 15 (2): 82–6. PMID 19465675. ;
  107. ↑ Miller, Neil (2005). Walsh and Hoyt's clinical neuro-ophthalmology (6th ed ed.). Philadelphia, Pa.: Lippincott Williams & Wilkins. p. 1275. ISBN 978-0-7817-4811-7.
  108. ↑ Borsook, David (2012). The migraine brain: imaging, structure, and function. New York: Oxford University Press. pp. 3–11. ISBN 978-0-19-975456-4.
  109. ↑ Waldman, [edited by] Steven D. (2011). Pain management (2nd ed. ed.). Philadelphia, PA: Elsevier/Saunders. pp. 2122–2124. ISBN 978-1-4377-3603-8. ;
  110. ↑ Mays, eds. Margaret Cox, Simon (2002). Human osteology: in archaeology and forensic science (Repr. ed.). Cambridge [etc.]: Cambridge University Press. p. 345. ISBN 978-0-521-69146-8.
  111. ↑ Colen, Chaim (2008). Neurosurgery. Colen Publishing. p. 1. ISBN 978-1-935345-03-9.
  112. ↑ Daniel, Britt Talley (2010). Migraine. Bloomington, IN: AuthorHouse. p. 101. ISBN 978-1-4490-6962-9.
  113. ↑ Tfelt-Hansen, PC (2011 May). "One hundred years of migraine research: major clinical and scientific observations from 1910 to 2010". Headache. 51 (5): 752–78. PMID 21521208. ;
  114. ↑ Stovner, LJ (۲۰۰۸ Jun). "Impact of headache in Europe: a review for the Eurolight project". The journal of headache and pain. ۹ (۳): ۱۳۹–۴۶. PMID 18418547. ;
  115. ↑ Mennini, FS (2008 Aug). "Improving care through health economics analyses: cost of illness and headache". The journal of headache and pain. 9 (4): 199–206. PMID 18604472. ;
  116. ↑ Magis D, Jensen R, Schoenen J (June 2012). "Neurostimulation therapies for primary headache disorders: present and future". Current Opinion in Neurology. 25 (3): 269–76. doi:10.1097/WCO.0b013e3283532023. PMID 22543428.
  117. ↑ Jürgens TP, Leone M (June 2013). "Pearls and pitfalls: neurostimulation in headache". Cephalalgia. 33 (8): 512–25. doi:10.1177/0333102413483933. PMID 23671249. S2CID 42537455.
  118. ↑ Barbanti P, Fofi L, Aurilia C, Egeo G, Caprio M (May 2017). "Ketogenic diet in migraine: rationale, findings and perspectives". Neurological Sciences (Review). 38 (Suppl 1): 111–115. doi:10.1007/s10072-017-2889-6. PMID 28527061. S2CID 3805337.
  119. ↑ Gross EC, Klement RJ, Schoenen J, D'Agostino DP, Fischer D (April 2019). "Potential Protective Mechanisms of Ketone Bodies in Migraine Prevention". Nutrients. 11 (4): 811. doi:10.3390/nu11040811. PMC 6520671. PMID 30974836.

منایع

  • Olesen, Jes (2006). The headaches (۳. ed. ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 978-0-7817-5400-2.

پیوند به بیرون

آخرین نظرات
  • سردرد
  • تخصص
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.