زرگر (بابل)
زَرگَر یکی از شهرهای استان مازندران ایران است. این شهر مرکز بخش لاله‌آباد شهرستان بابل است. زرگر در مسیر جاده آمل و در ۸ کیلومتری بابل واقع شده‌است. مردم شهر زرگر از قومیت طبری هستند و به زبان مازندرانی گویش می‌کنند.
| زرگر | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | مازندران |
| شهرستان | بابل |
| بخش | لاله‌آباد |
| نام(های) پیشین | زرگر محله |
| سال شهرشدن | ۱۳۸۹ خورشیدی |
| مردم | |
| جمعیت | ۳٬۹۹۱ نفر (۱۳۹۵) |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع | صفر |
| اطلاعات شهری | |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۱۱ |
| وبگاه | |
تعریض فاز اول جاده ۲۵ متری زرگرشهر و بلوارسازی محور زرگر به دریاکنار در سال ۱۳۸۵ خورشیدی انجام شد.
از برنامه‌های شهرداری زرگر پروژه طرح گردشگری منطقه و ایجاد شهرک مصالح ساختمان است.
یکی از علمای شیعه، آیت‌الله شیخ محمد بن کرمعلی زرگرمحله‌ای بارفروشی، از این شهر است.
شهر زرگر دارای پانزده هزار و صد و پنجاه متر مربع فضای سبز می‌باشد.
جمعیت
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر برابر با ۳٬۹۹۱ نفر جمعیت بوده‌است. مردم زرگر به زبان مازندرانی گویش می‌کنند.
تاریخچه
پیشینه
در سال ۱۳۳۱ قمری/۱۲۹۱ خورشیدی با حمایت معنوی و مادی دولت روسیه دبستانی به نام دبستان پسرانه بارفروش در زرگرمحله تأسیس شد. در این مدرسه زبان روسی به عنوان یکی از دروس اصلی تدریس می‌شد. مدیریت آن با آقا حسن بادکوبه‌ای و نظامت آن با آقاسیدهاشم معلم بود. با آغاز جنگ اول جهانی و درگیری روسیه این دبستان نیز در سال ۱۳۳۵ قمری/۱۲۹۵ خورشیدی تعطیل شد. آیت‌الله شیخ‌محمدبن‌کرمعلی زرگرمحله‌ای بارفروشی از علمای شیعه این شهر است.
دوران باستان
استان مازندران پیش از اسلام تپورستان (به پهلوی: 
) نامیده می‌شد که برگرفته از نام قوم تپوری (به یونانی: Τάπυροι) می‌باشد که پس از اسلام قوم طبری نام گرفتند و سرزمینشان طبرستان نامیده شد.
به گفته واسیلی بارتلد تپوری‌ها در قسمت جنوب شرقی ولایت سکونت داشتند و در قید اطاعت هخامنشیان درآمده بودند و آماردها مغلوب اسکندر مقدونی و بعد مغلوب اشکانیان شدند و اشکانیان در قرن دوم ق. م آنها را در حوالی ری سکونت دادند و اراضی سابق آماردها به تصرف تپوری‌ها درآمد و بطلمیوس در شرح دیلم یعنی قسمت شرقی گیلان در ساحل بحر خزر فقط از تپوری‌ها نام می‌برد. به گفته مجتبی مینوی قوم آمارد و قوم تپوری در سرزمین مازندران می‌زیستند و تپوری‌ها در ناحیه کوهستانی مازندران و آماردها در ناحیه جلگه‌ای مازندران سکونت داشتند. در سال ۱۷۶ ق. م فرهاد اول اشکانی قوم آمارد را به ناحیه خوار کوچاند و تپوری‌ها تمام ناحیه مازندران را فرو گرفتند و تمام ولایت به اسم ایشان تپورستان نامیده شد. شهرهای آمل، چالوس، کلار، سعیدآباد و رویان جزئی از سرزمین قوم تپوری بودند.
ویلیام اسمیت در فرهنگ لغت جغرافیای یونان و روم می‌نویسد: تپورها قومی بودند که محل سکونت آنها در دوره‌های مختلف تاریخ به نظر می‌رسد در امتداد فضای وسیعی از کشور از ارمنستان به سمت شرق تا آمودریا گسترش یافته بود. استرابون آنها را در کنار دروازه‌های کاسپین و ری، در پارت و بین دربیک و هیرکانی و همراه با آماردی‌ها و سایر مردم در امتداد سواحل جنوبی دریای مازندران قرار می‌دهد که آخرین دیدگاه یعنی سکونت در امتداد سواحل جنوبی دریای مازندران مطابق نظر کوینت کورس و دیونیسوس و پلینی هم می‌باشد. بطلمیوس در جایی آنها را در زمره اقوام سرزمین ماد به حساب می‌آورد و در جایی دیگر آنها را به مارگیانا نسبت می‌دهد. تپوری‌هایی که در پلینی و کوینت کورس به آنها اشاره می‌کند شکی در آن نیست که ناحیه کنونی طبرستان نام خود را از آنها گرفته‌است. آلیان توصیف عجیبی از تپوری‌هایی که در ماد زندگی می‌کردند ارائه می‌دهد.
منابع
- ↑ اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳خ.
- ↑ نصری اشرفی، جهانگیر (۱۳۹۹). جعفر شجاع کیوانی، ویراستار. دانشنامهٔ تبرستان و مازندران جلد سوم. نشرنی = ۶۵.
- ↑ نصری اشرافی، جهانگیر (١٣٧٧). واژه‌نامه بزرگ تبری. به کوشش حسین صمدی و سید کاظم مداح و کریم الله قائمی و علی اصغر یوسفی نیا و محمود داوودی درزی و محمد حسن شکوری و عسکری آقاجانیان میری و ابوالحسن واعظی و ناصر یداللهی و جمشید قائمی و فرهاد صابر و ناعمه پازوکی. تهران: اندیشه پرداز و خانه سبز. ص. صفحه ۳۱ جلد اول. شابک ۰-۵-۹۱۱۳۱-۹۶۴.
- ↑ روزنامه اطلاعات> شماره ۲۳۷۰۵ ۲۸/۵/۸۵> صفحه ۸ (اخبار شهرستانها)، بازبینی: ۲۴ ژوئیه ۲۰۰۸
- ↑ تبیان
- ↑ نصری اشرفی، جهانگیر (۱۳۹۹). جعفر شجاع کیوانی، ویراستار. دانشنامهٔ تبرستان و مازندران جلد سوم. نشرنی = ۶۵.
- ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران.
- ↑ نصری اشرافی، جهانگیر (١٣٧٧). واژه‌نامه بزرگ تبری. به کوشش حسین صمدی و سید کاظم مداح و کریم الله قائمی و علی اصغر یوسفی نیا و محمود داوودی درزی و محمد حسن شکوری و عسکری آقاجانیان میری و ابوالحسن واعظی و ناصر یداللهی و جمشید قائمی و فرهاد صابر و ناعمه پازوکی. تهران: اندیشه پرداز و خانه سبز. ص. صفحه ۳۱ جلد اول. شابک ۰-۵-۹۱۱۳۱-۹۶۴.
- ↑ نصری اشرفی، جهانگیر (۱۳۹۹). جعفر شجاع کیوانی، ویراستار. دانشنامهٔ تبرستان و مازندران جلد سوم. نشرنی = ۶۵.
- ↑ عمادی، اسدالله (۱۳۷۲). بازخوانی تاریخ مازندران. نشر فرهنگ خانه مازندران. ص. ۷۲.
- ↑ مارکوارت، یوزف (۱۳۷۳). ایرانشهر بر مبنای جغرافیای موسی خورنی. ترجمهٔ مریم میر احمدی. تهران انتشارات اطلاعات. ص. ۲۴۵.
- ↑ BORJIAN, HABIB (2004). "Mazandaran: Language and People (The State of Research)". Yerevan State University (به انگلیسی): 289. doi:10.1163/1573384043076045.
- ↑ بارتلد، واسیلی (۱۳۰۸). تذکره جغرافیای تاریخی ایران. اتحادیه تهران. ص. ۲۸۳.
- ↑ مینوی، مجتبی (۱۳۴۲). مازیار. مؤسسه مطبوعاتی امیرکبیر. ص. ۹.
- ↑ محمدپور، صفرعلی (۱۳۸۶). چالوس در آیینه تاریخ. انتشارات کلام مسعود. ص. ۳۷۰.
- ↑ "Dictionary of Greek and Roman Geography, illustrated by numerous engravings on wood. William Smith, LLD. London. Walton and Maberly, Upper Gower Street and Ivy Lane, Paternoster Row; John Murray, Albemarle Street. 1854. ,TAPU´RI". www.perseus.tufts.edu. Retrieved 2021-02-04.