پهلوپهلو به دو طرف سینه و شکم گفته می شود. از آن به مناسبت در باب‌های طهارت، صلاة و صید و ذباحه سخن گفته شده است. فهرست مندرجات۲ - نهادن دو چوب بر پهلوی میّت ۳ - بچه مسلمان در شکم زن کافر مرده ۴ - بچه زنده در شکم زن مرده ۵ - فاصله انداختن بین نافله و فریضه صبح ۶ - حالت بازوی مرد در سجده ۷ - حالت دستها در رکوع ۸ - مراحل به پهلو خوابیدن نماز گزار ۹ - نحر شتر به پهلو خوابیده با کارد ۱۰ - پانویس ۱۱ - منبع ۱ - نحوه خواباندن میّت در قبرواجب است میت مسلمان در قبر به پهلوی راست خوابانده شود. [۱]
مهذب الاحکام،ج۴، ص۱۶۷.
۲ - نهادن دو چوب بر پهلوی میّتگذاشتن دو چوب (جریدتین)؛ به قول مشهور یکی بر پهلوی راست و دیگری بر پهلوی چپ میّت در قبر، مستحب است. ۳ - بچه مسلمان در شکم زن کافر مردهاگر زن کافر بمیرد و در شکم او بچه‌‌ی مسلمان وجود داشته باشد واجب است او را در قبر به پهلوی چپ، پشت به قبله بخوابانند؛ به‌گونه‌ای که روی بچه به سمت قبله قرار گیرد. ۴ - بچه زنده در شکم زن مردهاگر بچه در شکم زن مرده، زنده باشد، پهلوی چپ وی شکافته و بچه بیرون آورده می‌شود. برخی در این جهت، بین پهلوی چپ و راست تفاوت قائل نشده‌اند. ۵ - فاصله انداختن بین نافله و فریضه صبحفاصله انداختن بین نافله و فریضه‌ی صبح به دراز کشیدن بر پهلوی راست و خواندن پنج آیه‌ی آخر سوره آل عمران و دعاهای وارد شده، مستحب است. ۶ - حالت بازوی مرد در سجدهمستحب است مرد نمازگزار هنگام سجده، بازوهای خود را از پهلو جدا نگه دارد. [۶]
توضیح المسائل مراجع،ج۱، ص۶۱۴ م ۱۰۹۱.
۷ - حالت دستها در رکوعچسبانیدن دستها بر پهلوی خود در حال رکوع، مکروه است. [۷]
جامع عباسی، ص۵۱.
۸ - مراحل به پهلو خوابیدن نماز گزارنمازگزاری که به هیچ وجه قدرت بر ایستادن و نشستن ندارد باید بر پهلو بخوابد؛ لیکن در اینکه نخست باید بر پهلوی راست بخوابد و در صورت عجز از آن، بر پهلوی چپ بخوابد و یا بین آن دو، مخیر است، اختلاف می‌باشد. قول اوّل، مشهور است. ۹ - نحر شتر به پهلو خوابیده با کاردفرو بردن کارد در گودی گردن شتری که بر پهلو خوابیده و جلوی بدنش رو به قبله است، اشکال ندارد و با آن، نحر، محقّق می‌شود. [۹]
توضیح المسائل مراجع،ج۲، ص۵۰۹ م ۲۵۹۶.
۱۰ - پانویس
۱۱ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام،ج۲، ص۲۹۱-۲۹۲. |