واضع الفاظواضع اوّلیه الفاظ برای معانی در هر لغت را واضع الفاظ گویند. ۱ - قول اعتباری بودن الفاظبر اساس این دیدگاه که دلالت الفاظ بر معانی، ذاتی نیست، بلکه اعتباری و وضعی است، این پرسش پیش میآید که واضع اولی در هر لغتی چه کسی است. ۲ - دیدگاههادر این جا دو دیدگاه عمده و کلی وجود دارد: الهی بودن واضع: برخی از اصولیها همانند مرحوم «محقق نائینی» معتقدند واضع الفاظ، خدای تعالی است؛ بشری بودن واضع: مشهور اصولیون، بشر را واضع الفاظ میدانند ۳ - گونههای قول مشهورقول مشهور نیز دو گونه است: أ) واضع اولیه در هر لغتی فرد خاصی است، چنانکه واضع لغت عرب «یعرب بن قحطان» است؛ ب) فرد یا گروه خاصی واضع الفاظ نیست، بلکه واضع اولیه، همه افراد بشر نخستین بودهاند. [۳]
شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۱، ص۲۷.
[۵]
فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ولایی، عیسی، ص۳۲۷.
[۶]
کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۱، ص۴۲.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۸۷۹، برگرفته از مقاله «واضع الفاظ». |