شهابشهاب پدیدهای که در جو زمین اتفاق میافتداز آن به مناسبت در باب صلات و نکاح سخن گفتهاند. ۱ - معنای اصطلاحی شهابپدیدهاى به شکل خطى درخشان که بر اثر برخورد سنگى آسمانى با جوّ زمین وسوختن سریع آن، در آسمان دیده مىشود را شهاب می گویند. ۲ - احکام شهاب۲.۱ - نماز آیات در دیدن شهاببنابر نظر مشهور- که نماز آیات را براى هر رخداد آسمانى ترسناک واجب مىدانند- در صورت افزایش شهاب در آسمان، به گونهاى که براى عموم ترسناک باشد، نماز آیات واجب مىشود. [۱]
کشف الغطاء، ج۳، ص۲۷۴.
امام خمینی در تحریرالوسیله میفرماید: (از اسباب نماز آیات است) زلزله و هر نشانه و حادثهای که موجب ترس بیشتر مردم باشد، خواه آسمانی باشد - مانند باد سیاه یا سرخ یا زردی که عادی نباشد و تاریکی شدید و صیحه و صدای فروریختن آوار و آتشی که گاهی در آسمان آشکار میشود و غیر اینها - یا بنابر احتیاط (واجب) زمینی باشد، مانند فرورفتگی زمین و مانند آن. و آنچه موجب ترس نباشد اثری ندارد و ترسیدن عده کمی از مردم نیز (در واجب شدن نماز آیات) تاثیری ندارد. البته در گرفتن ماه و خورشید و زلزله ترسیدن شرط نیست و در مورد آنها بههرحال نماز آیات واجب است. و «وجوب نماز آیات فقط مخصوص کسانی است که در شهر (و محل وقوع) آیت باشند، بنابراین بر غیر آنها واجب نیست، ولی اگر محل آنها متّصل به محل وقوع حادثه است که هر دو محل مانند یک محل حساب میشود، الحاق آن به محل وقوع آن قوّت دارد.» و در شهری که آیت اتفاق میافتد «این نماز بر هر مکلّفی واجب است، و بنابر اقوی از زن حایض و نفساء، ساقط است، بنابراین قضای نماز آیاتی که وقت داشته باشد (مثل خسوف و کسوف) بر آنها واجب نیست و ادای نماز آیات غیر آن (مثل صیحه آسمانی) بر آنان واجب نیست و این حکم در مورد حیض و نفاسی است که تمام مدت وقوع اسباب نماز آیات را فراگیرد. و اما در غیر آن، تفصیل است، و احتیاط خوب است.» و «کسی که چند نماز آیات بر او واجب است، اگر همه آنها برای یک چیز بر او واجب شده باشد، مثلاً سه مرتبه خورشید گرفته و نماز آنها را نخوانده است موقعی که قضای آنها را میخواند، لازم نیست معیّن کند که برای کدام دفعه آنها باشد و همچنین است اگر چند نماز برای رعد و برق و بادهای سیاه و سرخ و مانند اینها بر او واجب شده باشد ولی اگر برای آفتاب گرفتن و ماه گرفتن و زلزله، یا برای دو تای اینها نمازهایی بر او واجب شده باشد بنابر احتیاط واجب، باید موقع نیت، معیّن کند نماز آیاتی را که میخواند برای کدام یک آنها است.» ۲.۲ - نامگذاری به شهابگذاشتن نام شهاب بر نوزاد مکروه است. [۷]
إصباح الشیعة ص۴۳۳.
۳ - پانویس۴ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۷۳۷. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |