زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

حضور





حضور مقابل غیبت است. از آن در بابهای طهارت، صلات، حج، جهاد، طلاق، قضاء و حدود سخن گفته‏اند.


۱ - معنای حضور



حضور حاضر شدن یا بودن در مکانی یا زمانی می‌باشد.

۲ - احکام حضور




۲.۱ - احکام حضور در طهارت


حضور جنب و حائض نزد محتضر مکروه است.اعلام مؤمنان به مرگ مؤمن جهت حضور در تشییع جنازه و نماز میت، بر اولیای وی مستحب است. چنان که بر مؤمنان نیز شتاب در حضور استحباب دارد.

۲.۲ - احکام حضور در صلات


نماز جمعهو نیز نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام علیه السّلام و حاکمیت وی واجب است.

۲.۳ - احکام حضور در حج


بیمار ناتوان از رمی جمره می‏تواند برای رمی نایب بگیرد؛ لیکن در صورت امکان مستحب است او را نزد جمره بَرَند و نایب در حضور وی رمی کند.
[۵] مناسک حج (مراجع) ص۳۹۴-۳۹۵.


۲.۴ - احکام حضور در جهاد


غنایم جنگی به کسانی داده می‏شود که برای جهاد به جبهه رفته‏اند؛ هرچند نجنگیده باشند، مانند نوزاد رزمنده‏ای که قبل از تقسیم غنایم به دنیا آمده است. به کسانی که برای غیر جنگیدن حضور یافته‏اند، سهمی تعلّق نمی‏گیرد.

۲.۵ - احکام حضور در طلاق


بنابر مشهور، وکیل گرفتنِ شخص حاضر برای اجرای صیغه طلاق همچون غایب، صحیح و جایز است.
از شرایط صحّت طلاق، شنیدن صیغه طلاق توسط دو شاهد عادل است. در اینکه حضور در مجلس طلاق نیز شرط صحت آن است یا نه، اختلاف است.
[۸] مجمع المسائل ج۲، ص۲۴۱.
[۹] کلمة التقوی ج۷، ص۱۷۷.

از شرایط صحّت طلاق پاکی زن از حیض است و طلاق دادن در ایام حیض باطل است؛ لیکن این شرط منوط به حضور زوج در منطقه سکونت زوجه است؛ امّا اگر زوج، غایب و در شهری دیگر باشد، چنانچه پس از مدّتی درنگ- که به طور معمول، علم به انتقال همسرش از طُهر مواقعه به طهر پس از آن حاصل می‏شود- او را طلاق دهد و سپس معلوم شود که حیض بوده، طلاق صحیح است.

۲.۶ - احکام حضور در قضاء


اگر طرف دعوا خواهان حضور طرف دیگر در دادگاه باشد و قاضی او را احضار کند، حضور بر وی واجب است؛ لیکن برخی نه احضار را بر حاکم واجب دانسته‏اند و نه حضور را بر مدّعی‏ علیه.
[۱۱] تكملة العروة الوثقى ج۳، ص۳۰-۳۱.
در شنیدن ادّعای خواهان، حضور خوانده در شهری که دعوا علیه او صورت گرفته شرط نیست.

۲.۷ - احکام حضور در حدود


اقامه حدود مشروط به حضور گواهان نیست؛ بنابر این، در صورت غیبت یا مرگ آنان نیز حد اقامه می‏شود؛ لیکن در صورت فرار ایشان- به جهت شبهه- حد اقامه نمی‏شود.

۳ - پانویس


 
۱. العروة الوثقی ج۲، ص۲۱.    
۲. العروة الوثقی ج۲، ص۸۵.    
۳. جواهر الکلام ج۱۱، ص۱۵۱.    
۴. العروة الوثقی ج۳، ص۳۹۶.    
۵. مناسک حج (مراجع) ص۳۹۴-۳۹۵.
۶. جواهر الکلام ج۲۱، ص۱۹۸-۱۹۹.    
۷. جواهر الکلام ج۳۲، ص۲۳.    
۸. مجمع المسائل ج۲، ص۲۴۱.
۹. کلمة التقوی ج۷، ص۱۷۷.
۱۰. جواهر الکلام ج۳۲، ص۲۹-۳۰.    
۱۱. تكملة العروة الوثقى ج۳، ص۳۰-۳۱.
۱۲. تحریر الوسیلة ج۲، ص۴۱۳.    
۱۳. تحریر الوسیلة ج۲، ص۴۶۸.    


۴ - منبع


فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۳۱۲-۳۱۳.    


رده‌های این صفحه : حج | طهارت | فقه | نماز




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.