زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

تربع





نهادن باسن و کف پاها بر زمین و بلند کردن رانها و ساقها را و همچنین چهار زانو نشستن راتربع می گویند و تربّع به معنای نخست در باب صلات آمده است و به معنای دوم در باب اطعمه و اشربه سخن رفته است.


۱ - تربع در نماز



تربّع به عنوان عملی مستحب در برخی حالات نماز ذکر شده؛ لیکن در مراد از آن اختلاف است و ظاهراً شهید ثانی نخستین کسی است که تربّع را به معنای نخست تعریف کرده است،که از آن به «جلوس قُرفصاء» نیز تعبیر می‏شود.این معنا به مشهور نیز نسبت داده شده است؛ امّا برخی از آن جهت که در روایات و کلام اهل لغت و نیز قدما نیامده، بر آن اشکال کرده‏اند.از این‏رو، برخی مراد از آن را در نماز، همان دو زانو نشستنی که در حال تشهد یا نشسته نماز خواندن در میان مردم متعارف است دانستهو برخی دیگر آن را همان چهار زانو نشستن ـ که در لغت آمده است ـ تعریف کرده‏اند.
[۱۰] کشف الغطاء ج۳، ص۱۷۵.


۲ - تربع در قرائت نماز



تربّع هنگام قرائت برای کسی که به دلیل ناتوانی یا مستحب بودن نماز، نشسته نماز می‏گزارد و نیز ـ بنابه قولی ـ در حال تشهد، مستحب است.

۳ - تربع زن در نماز



تربّع برای زن نیز هنگام تشهّد ـ بلکه در همه حالات نماز که می‏نشیند ـ مستحب است.
[۱۳] العروة الوثقی ج۱، ص۷۰۲.


۴ - تربع بین دو سجده



برخی تربّع را بین دو سجده و نیز در جلسه استراحت مستحب دانسته‏اند.

۵ - جلوس قرفصاء و تربع



از نظر فقهایی که تربّع را غیر از جلوس قرفصاء و معادل چهار زانو نشستن می‏دانند، جلوس قرفصاء با فضیلت ‏تر از تربّع می‏باشد.
[۱۶] کشف الغطاء ج۳، ص۱۷۵.


۶ - تربع به معنای دوم در خوردن



تربّع هنگام خوردن بلکه در همه حالات مکروه است.
برخی تربّع مکروه را قرار دادن یکی از دو پا بر ران پای دیگر هنگام نشستن ـ که بسان نشستن پادشاهان متکبر است - دانسته‏اند.



۷ - پانویس


 
۱. جواهر الکلام ج۱۲، ص۲۲۵.    
۲. مجمع البحرین(واژه ربع) ج۲، ص۱۳۵.    
۳. الروضة البهیة ج۱، ص۶۳۰.    
۴. الحدائق الناضرة ج۶، ص۶۵.    
۵. مستند العروة ج۴، ص۲۵۹.    
۶. مستند العروة ج۴، ص۲۶۰.    
۷. الحدائق الناضرة ج۶، ص۶۶.    
۸. مصباح الفقیه ج۲، ص۵۲۷.    
۹. مصباح الفقیه ج۲، ص۵۲۷.    
۱۰. کشف الغطاء ج۳، ص۱۷۵.
۱۱. جواهر الکلام ج۹، ص۲۸۳.    
۱۲. جواهر الکلام ج۱۰، ص۱۸۱.    
۱۳. العروة الوثقی ج۱، ص۷۰۲.
۱۴. الروضة البهیة ج۱، ص۶۳۰.    
۱۵. مستند العروة ج۴، ص۲۶۱.    
۱۶. کشف الغطاء ج۳، ص۱۷۵.
۱۷. الروضة البهیة ج۷، ص۳۶۳.    
۱۸. الحائق الناضرة ج۶، ص۶۶.    
۱۹. مستند العروة ج۴، ص۲۶۰.    


۸ - منبع


فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۳۶-۴۳۷.    


رده‌های این صفحه : فقه | نماز | واژه شناسی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.