عون بن علی بن ابی طالبعون از فرزندان امام علی علیه‌السلام است که برخی او را از شهدای کربلا می‌دانند. ۱ - مادر عوندر بسيارى از منابع تاريخى و رجالى، عون فرزند امام علی عليه‌السلام از اسماء بنت عمیس قلمداد شده است. ۲ - حضور در کربلااز حضور و شهادت وى در کربلا سخنى به ميان نيامده است. [۳]
لباب الانساب والالقاب والاعقاب، بیهقی، ظهیرالدین، ج ۱، ص ۳۳۶.
ولى مؤلف روضة الشهدا و چند تن ديگر از متأخران عون را شهيد كربلا قلمداد كرده و مى‌نويسند:عون صورتى زيبا و سيرتى نيكو داشت [۶]
روضة الشهداء، ص ۳۳۱.
و پس از شهادت امام علی عليه‌السلام به امام حسن و امام حسین عليهما‌السلام پيوست و بادوازده تن از برادران خويش همراه آن حضرت از مدینه به كربلا آمد. [۷]
وسيلة الدارين، ص ۲۶۰ و ۴۲۸.
۳ - اجازه خواستن عون از امام حسین علیهالسلاممامقانى مى‌گويد: عون نخستين فردى بود كه پس از شهادت جمع زيادى از یاران امام حسین عليه‌السلام بر ساير برادرانش پيشى گرفت و از آن حضرت اجازه ميدان خواست. سيدالشهدا به او نگاه كرد و فرمود: «يا اخى أَ اسْتَسْلَمْتَ للموت؟»برادرم، آيا آماده مرگ شده‌اى؟ گفت: چگونه تسليم مرگ نشوم در حالى كه تو را تنها و بى‌ياور مى‌بينم. امام فرمود: برو خداوند پاداش نيكت دهد. [۸]
تنقيح المقال، مامقانی، عبدالله، ج ۲، ص ۳۵۵.
[۹]
وسيلة الدارين، ص ۲۶۰.
ولى به گفته مؤلف روضة الشهدا، عون پس از عثمان بن علی عليه‌السلام، از برادر بزرگوارش اجازه گرفت.۴ - کیفیت شهادت عونعون بعد از گرفتن اجازه از برادر بزرگوارش به میدان نبرد شتافت و جمع زيادى از دشمن را به هلاكت رساند. ابن الاهجار با دو هزار پياده و سواره، او را احاطه كردند. اما وى محاصره را شكست و خدمت امام عليه‌السلام رسيد. امام حسين عليه‌السلام از عون تمجید كرد و سر و رويش را بوسيد و از او خواست تا كمى استراحت كند و سپس عازم ميدان شود. عون گفت: مى‌خواستم دوباره به فيض ديدارت نايل شوم، كه مقصودم برآورده شد. عون به فرمام امام عليه‌السلام دستور داد اسب ادْهَمْ را كه حضرت امیر عليه‌السلام به او هدیه داده بود. زين كردند و به ميدان شتافت. هنگامى كه عون زخمى شد صالح بن یسار كه در زمان امام علی عليه‌السلام به جرم نوشیدن شراب به دست عون شلاق خورده بود براى انتقام نزد او آمد و زبان به دشنام گشود. عون، صالح بن يسار و برادرش بدر را به هلاكت رساند و سرانجام به دست خالد بن طلحة به فيض شهادت نايل گشت. او در آخرين لحظات اين گونه زمزمه مى‌كرد: «بسم اللَّه وباللَّه وعلى ملّة رسول اللَّه» [۱۰]
روضة الشهدا، ص ۳۳۱.
[۱۱]
ناسخ التواريخ، ج ۲، ص ۳۳۹.
۵ - رجز عون در میدانرجز منسوب به حضرت اباالفضل عليه‌السلام [۱۲]
مقتل الحسين عليه‌السلام، ابى‌مخنف،لوط بن یحیی، ص ۹۰.
را كه جمعى از معاصرين به عون نسبت داده‌اند چنين است:اقاتِلُ الْقَوْمَ بِقَلْبٍ مُهْتَدٍ ••• اذُبُّ عَنْ سِبْطِ النبىِ احْمَدِ اضْرِبُكُمْ بِالصارِمِ المُهَنَّدِ ••• حَتّى تَحيدوا عَنْ قِتالِ سَيّدى . [۱۳]
فرسان الهيجاء، ج ۲، ص ۲۱.
[۱۴]
وسيلة الدارين، ص ۲۶۰.
با قلبى ره‌يافته با اين لشكر مى‌جنگم و از نوه پيامبر -كه- احمد -نام دارد- دفاع مى‌كنم. شما را با شمشير بران م‌ى‌زنم تا از جنگيدن با سرورم روى برگردانيد. ۶ - مزار عونمؤلف رياض الشهادة مى‌گويد: مزار عون در بيرون كربلا مشهور و معروف است. [۱۵]
رياض الشهادة، ج ۲، ص ۱۹۷.
ولى محمّدحرزالدين با ردّ اين سخن مى‌نويسد: به سبب نامبردار بودن افراد زيادى در ميان علوى‌ها، خصوصاً سادات حسنی و حسینی به عون، ظاهراً اين عون نيز از علوى‌ها است -نه از فرزندان بدون واسطه امام على عليه السلام- [۱۶]
مراقد المعارف، ج ۲، ص ۱۴۳.
۷ - پانویس
۸ - منبعپژوهشی پیرامون شهدای کربلا، جمعی از نویسندگان، ص۲۹۹-۳۰۰. رده‌های این صفحه : اصحاب امام حسن | اصحاب امام حسین | اصحاب امام علی | شهدای بنی هاشم در کربلا | شهدای کربلا | فرزندان امام علی | نهضت عاشورا
|