سگ سلوقیسگ سَلوقى نوعى سگ است که منسوب به آبادی سلوق یمن می باشد. ۱ - انواع سگسگ بری (سگی که در خشکی زندگی می‌کند) یا سلوقی است که غالبا در صید مورداستفاده قرار می‌گیرند و در فارسی به آن تازی گویند؛ و یا غیر سلوقی است که انواعی دارد. نوعی از آن سگی است که دارای نفع عقلایی مثل صید است و یا مثل حراست گله یا حائط (بستان) یا زراعت یا خانه و مانند آن، و یا منافع دیگری دارد مانند بعض انواع آن که در کشف جرائم و بازرسی‌ها استفاده می‌شود. و گاه همان گونه که نزد بعض اقوام متعارف است گرفته می‌شود برای صرفاً لعب و تفریح و انس با آن. و نوع دیگر سگی است که منافع عقلایی ندارد چه به جهت عقور و هراش بودن و یا به لحاظ جنون و خارج‌شدن از اطاعت بشر و یا به‌خاطر ازبین‌رفتن و یا ضعیف شدن ملکه تکالب مثل کلاب سرگردان در خیابان‌ها که صلاحیت برای استفاده در صید ندارند و قابل تربیت برای منافع دیگر نیستند. ۲ - طریقه تلفظ سلوقى سلوقی با فتح سین خوانده می شود. ۳ - معنای سگ سلوقیدر کتاب «المکاسب المحرمه» از تالیفات امام خمینی در معرفی کلب سلوقی چنین آمده است: «الکلب السلوقی الذی یستعمل فی الصید غالباً، و هو من احسن الکلاب واخفّها، ویقال له بالفارسیة: «تازی» ولعلّ التسمیة به لاجل کونه من بلاد العرب، کما فی «القاموس» وغیره: انّ السلوق کصبور قریة بالیمن تنسب الیها تلک الکلاب» بنابراین سلوق نام آبادى‌اى در یمن است که بیشتر سگهاى آن شکارى بودند و سگ منسوب به آن را سگ سلوقى مى‌گفتند. ۴ - کاربرد سگ سلوقی در فقهاز آن در باب تجارت و دیات نام برده‌اند. ۵ - امکان مالکیت مسلمان بر سگامام خمینی در تحریرالوسیله در بحث از دیه جنایت بر حیوان، با ذکر دیه چهار نوع سگ ( شکاری، گله، بستان و زراعت) در بیان دلیل عدم تعلق دیه به‌غیر این‌ها می‌نویسند: «و لا یملک المسلم من الکلاب غیر ذلک فلا ضمان باتلافه» [۳]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۴۵، کتاب الدیات، الثالث من اللواحق:فی الجنایة علی الحیوان.
پس به عقیده ایشان مالکیت مسلمان بر سگ منحصر به چهار نوع مذکور می‌باشد و دلیل عدم مالکیت و عدم تعلق دیه هم عدم مالیت آن‌ها است.۶ - احکام سگ سلوقیبرخى قدما جواز خرید و فروش سگ شکارى را به نوع سلوقى آن اختصاص داده‌اند. دیه سگ شکارى چهل درهم است. برخى قدما این مقدار دیه را به سگ سلوقى اختصاص داده‌اند لیکن برخى گفته‌اند: مراد آنان از سگ سلوقى، سگ شکاری است؛ از این جهت که بیشتر سگهاى سلوقى شکارى‌اند و علت تعبیر از سگ شکارى به سگ سلوقى، ورود آن در روایت است که مراد از آن در روایت نیز سگ شکارى مى‌باشد. ۷ - حکم شکار توسط سگ سلوقیشکار توسط حیوان جز به وسیله سگ تعلیم یافته، چه سلوقی باشد یا غیر آن و چه سیاه باشد یا غیر آن، حلال نمی‌شود. [۹]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۱۴۴، کتاب الصید و الذباحة، القول:فی الصید، مسالة ۱.
بنابراین فقط «آنچه را که سگ تعلیم‌دیده می‌گیرد و با گازگرفتن و مجروح کردن آن را می‌کشد، مذکّی است و بدون ذبح، خوردن آن حلال است؛ پس گازگرفتن و مجروح نمودن سگ در هر جای حیوان که واقع شود به منزله ذبح آن است.» [۱۰]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۱۴۴، کتاب الصید و الذباحة، القول:فی الصید، مسالة ۱.
۸ - پانویس۹ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۵۰۹-۵۱۰. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |