تفسیر محمد بن فراتتفسیر محمد بن فرات اثر محمد (م ۱۴۵ ق) فرزند فرات از روات و محدثین امامیه می‌باشد. ۱ - معرفی اجمالی مؤلفمحمد بن فرات علوم قرآن و تفسیر و حدیث را از حضرت ابی جعفر محمد الباقر (علیه‌السّلام) اخذ کرد. و نیز عصر حضرت ابی عبدالله جعفر الصادق (علیه‌السّلام) را درک کرد و از حضرت صادق (علیه‌السّلام) روایت می‌نماید. کتب رجالی وی را توثیق نموده‌اند. کشی در رجال خود می‌نویسد که او اصبغ بن نباته را ملاقات نموده بود. سـپـس حـدیـثـی را که وی از اصبغ بن نباته و او از حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه‌السّلام) شنیده بود یاد می‌کند. وی غیر از محمد بن فرات جعفی می‌باشد که در عصر حضرت رضا (علیه‌السّلام) می‌زیست و کتب رجالی او را تضعیف کرده و کذاب می‌خوانند و امام هشتم (علیه‌السّلام) او را ذم نموده است. ۲ - معرفی اجمالی کتابتـفـسیر مورد بحث به زبان عربی و به شیوه روائی است و در طی کتب تفسیرهای شیعی و اسناد کتب معتبر حدیث امامیه نقل گردیده است. اکثر تفسیر او در فضائل حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه‌السّلام) و خاندان عصمت و طهارت می‌باشد. فرات کوفی در تفسیر خویش در تفسیر آیه ۱۴ سوره واقعة «ثلة من الاولین وقلیل من الآخرین» می‌نویسد که محمد بن فرات از امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) در تفسیر آیه مذکور سؤال می‌کند. امـام (علیه‌السّلام) مـی‌فـرمایند قال: ثلة من الاولین: ابن آدم المقتول و مؤمن آل فرعون و حبیب النجار صاحب یس، و قلیل من الاخرین: امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه‌السّلام) می‌باشند. وی بـا محمد بن فرات حرامی که شیخ طوسی در کتاب رجال خود از اصحاب حضرت ابی عبدالله جـعـفـر الـصادق (علیه‌السّلام) یاد کرده است متحد هستند و آیت‌الله خوئی نیز همین احتمال را در معجم رجال الحدیث داده است. [۴]
شیخ طوسی، محمدبن حسن، رجال، ص۲۹۸.
۳ - پانویس
۴ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تفاسیر قرن دوم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۶/۲۸. |