عصرعصر در سه معنا به کار رفتهاست: فاصله زمانی بین زوال خورشید تا غروب آن؛بخش پایانی روز و فشردن. ۱ - مفهوم عصرعصر به زمان بین زوال خورشید تا غروب آن و نیز بر آخر روز اطلاق شدهاست. مراد فقها از عصر در نماز عصر ، زمان پس از زوال خورشید است. ۲ - کاربرد درفقهاز آن در بابهای طهارت ، صلات ، صوم ، حج و نکاح سخن گفتهاند. ۲.۱ - طهارتبه قول مشهور، وقت غسل جمعه تا زوال خورشید روز جمعه است. گروهی گفتهاند:کسی که پیش از زوال غسل نکرده، احتیاط آن است که پس از زوال تا عصر (آخر روز) بدون نیّت ادا و قضا، غسل کند. زیارت اهل قبور در عصر پنج شنبه ، مستحب است. ۲.۲ - صلاتبا زوال خورشید (زوال) وقت نماز ظهر و عصر فرا میرسد؛ لیکن از اول وقت به اندازه خواندن نماز ظهر اختصاص به نماز ظهر و از آخر وقت به مقدار خواندن نماز عصر، اختصاص به نماز عصر دارد. مدت باقی مانده، مشترک میان نماز ظهر و عصر است. به قول مشهور، وقت فضیلت نماز عصر از زمان رسیدن سایه شاخص به اندازه آن تا زمان دو برابر شدن آن، امتداد دارد [۱۲]
خویی، ابوالقاسم، التنقیح (الصلاة)، ج۱، ص۲۰۷.
.خوابیدن در عصر کراهت دارد. ۲.۳ - صومدر اینکه وقت نیّت روزه مستحب تا زوال است یا تا بعد از عصر (قبل از غروب) امتداد دارد، اختلاف است. مستحب است انسان در روز عاشورا تا عصر، بدون قصد روزه از خوردن و آشامیدن بپرهیزد و بعد از عصر چیزی بخورد [۱۵]
منتهی المطلب، ج۹، ص۳۸۰.
.۲.۴ - حجزیارت امام حسن مجتبی علیه السّلام در عصر روز جمعه مستحب مؤکد است. ۲.۵ - نکاحآمیزش با همسر در عصر جمعه مستحب است. ۳ - پانویس۴ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام، ج۵، ص۳۸۹. |