امر به معروفآیین مقدس اسلام در كنار دیگر برنامه‌های فردی و اجتماعی خود، از پیروانش می‌خواهد كه نسبت به آن‌چه از دیگران می‌بینند بی‌تفاوت نباشند بلكه آنها را به سوی خوبی‌ها فرا خوانده و از بدی‌ها باز دارند. این دو وظیفه اساسی، امر به معروف و نهی از منكر نام دارد. فهرست مندرجات۲ - معنای لغوی نهی ۳ - معنای لغوی معروف ۴ - معنای لغوی منکر ۵ - معنای اصطلاحی امر به معروف و نهی از منکر ۶ - شناخت معروف و منکر ۷ - اهمیت امر به معروف و نهی از منکر ۷.۱ - امر به معروف و نهی از منکر در قرآن ۷.۲ - ب) امر به معروف و نهی از منکر در روایات ۷.۳ - امر به معروف ونهی از منکر در کلام بزرگان ۷.۳.۱ - شهید اول ۷.۳.۲ - محقق حلی ۷.۳.۳ - حضرت امام خمینی(ره) ۷.۳.۴ - مقام معظم رهبری(مدظله العالی) ۸ - دایره امر به معروف و نهی از منکر ۹ - وظایف آمرین به معروف و ناهین از منکر ۱۰ - شرایط امر به معروف و نهی از منکر ۱۱ - مراتب امر به معروف و نهی از منکر ۱۲ - شیوه‌های امر به معروف و نهی از منکر ۱۳ - آداب امر به معروف و نهی از منکر ۱۴ - آثار امر به معروف و نهی از منکر ۱۴.۱ - آثار فردی ۱۴.۲ - آثار اجتماعی ۱۵ - علل مهجوریت و ترک امر به معروف و نهی از منکر ۱۶ - پیامد های ترک امر به معروف و نهی از منکر ۱۶.۱ - آثار فردی ترک امر به معروف و نهی از منکر ۱۶.۲ - آثار اجتماعی ترک امر به معروف و نهی از منکر ۱۷ - پانویس ۱۸ - منبع ۱ - معنای لغوی امرامر در لغت دو معنی دارد؛ یكی كار که جمع آن امور است [۱]
قاموس قرآن، ج۱، ص۱۱۰.
و دیگری دستور و طلب که جمع آن اوامر است. [۲]
مصباح المنیر فی غریب الشرح الكبیر الرافعی، ص۲۲.
۲ - معنای لغوی نهینقیض امر، نهی به معنای زجر و منع [۴]
قاموس، ج۷، ص۱۱۷.
است.
۳ - معنای لغوی معروفمعروف از ماده «عرف» به معنای شناخته شده [۵]
فرهنگ ابجدی(عربی - فارسی)،ص۸۷۴.
۴ - معنای لغوی منکرمنكر از ماده «نكر» به معنی ناشناخته است. [۶]
فرهنگ ابجدی(عربی - فارسی)، ص۹۶.
۵ - معنای اصطلاحی امر به معروف و نهی از منکرامر در اصطلاح، اسمی است برای هر كاری كه با عقل و شریعت نیكو شناخته شده [۷]
مفردات راغب، ج۲، ص۵۸۷.
و منكر، ضد معروف و هر كاری است كه عقلها و خردهای سلیم، زشتی آن را حكم می‌كند یا این‌كه عقلها در زشتی و خوبی آن كار سكوت می‌كنند، سپس دین و شریعت بدی و زشتی آن را بیان می‌كند. [۸]
ترجمه مفردات، ج۴، ص۳۹۷.
پس امر به معروف یعنی فرمان دادن به نیكی و نهی از منکر، باز داشتن از بدی و ناپسندی است. [۹]
امر به معروف و نهی از منكر، ص۱۴.
۶ - شناخت معروف و منكربهترین راه شناخت معروف و منکر، مراجعه به شرع مقدّس و عقل سلیم است. بر این اساس هر چیزی را كه شارع مقدس به آن امر كرد و مردم را به انجام آن تشویق نمود، آن چیز «معروف» و هرگاه شارع مقدّس، از چیزی نهی كرد و مردم را از انجام آن سرزنش نمود، آن چیز منكر است [۱۰]
دو فریضه بزرگ امر به معروف و نهی از منكر، ص۱۷۰.
و هم‌چنین می‌توان برای شناخت معروف و منكر از عقل سلیم بهره برد.
از انواع معروف می‌توان به امور واجب و مستحب از قبیل ایمان، احیای مراكز دینی و مساجد، یتیم نوازی و... [۱۱]
امر به معروف و نهی از منكر، ص۲۶۳.
و از انواع منكر به امور حرام و مکروه از قبیل غیبت، دروغ و... [۱۲]
علم اخلاق اسلامی (ترجمه كتاب جامع السعادات)، ترجمه سید جلال الدین مجتبوی، ج۲، ص۳۳۰.
اشاره داشت.
۷ - اهمیت امر به معروف و نهی از منكر۷.۱ - امر به معروف و نهی از منكر در قرآندر قران آیات زیادی وجود دارد كه به روشنی، جایگاه امر به معروف و نهی از منكر را یاد آوری می‌كند. در این‌جا بنا به اهمیت این دو حکم الهی و نیز بهره‌مند شدن از چشمه جوشان قرآن، به چند آیه اشاره می‌شود: ۱- «وَ لْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلیَ الخَْیرِْ وَ یَأْمُرُونَ بِالمَْعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ أُوْلَئكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ؛ باید از میان شما، جمعی دعوت به نیكی و امر به معروف و نهی از منكر كنند! و آنها همان رستگارانند» ۲- «كُنتُمْ خَیرَْ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لَوْ ءَامَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكاَنَ خَیرًْا لَّهُم مِّنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَكْثرَُهُمُ الْفَاسِقُونَ؛ شما بهترین امتی بودید كه به سود انسانها آفریده شدهاند (چه این‌كه) امر به معروف و نهی از منكر میكنید و به خدا ایمان دارید» ۳- «خُذِ الْعَفْوَ وَ أْمُرْ بِالْعُرْفِ وَ أَعْرِضْ عَنِ الجَْاهِلِینَ؛ (به هر حال) با آنها مدارا كن و عذرشان را بپذیر و به نیكیها دعوت نما و از جاهلان روی بگردان.» ۴- «التَّئبُونَ الْعَبِدُونَ الحَْمِدُونَ السَّئحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الاَْمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّاهُونَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ الحَْفِظُونَ لحُِدُودِ اللَّهِ وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ... آمران به معروف، نهی كنندگان از منكر و حافظان حدود(و مرزهای) الهی،(مؤمنان حقیقیاند) و بشارت ده به(اینچنین) مؤمنان!» ۷.۲ - ب) امر به معروف و نهی از منكر در روایاتدر روایات از پیامبر(ص) و امامان معصوم(علیهم السلام) توصیه‌های زیادی به امر به معروف و نهی از منكر می‌شود كه خود بیانگر اهمیت آن است. ۱-پیامبر(ص) فرمود: ای مردم پیش از مردن توبه كنید و... امر به معروف كنید تا محفوظ بمانید. نهی از منكر كنید تا یاری شوید. [۱۷]
ارشاد القلوب، ص۱۸۱.
۲-امام محمد باقر(ع) فرمود: امر به معروف و نهی از منكر، دو آفریده از آفریدههای خداوندند، كسی كه آن دو را یاری كند (موجبات این دو امر مهم را فراهم سازد) خداوند او را عزیز نماید و كسی كه آنها را ترك كند خداوند عزّ و جل ذلیل و خوارش گرداند. ۳-درة بن ابی لهب گوید: شخصی خدمت پیغمبر اكرم(ص) آمد در حالی كه حضرت بر منبر بود پرسید: یا رسول اللَّه بهترین مردم كیست؟ فرمود آن‌كه مردم را امر به معروف و نهی از منكر كند و آنها را از خدا بترساند و به او علاقهمند سازد. [۱۹]
ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ص۱۹۳.
۴-امام علی(ع) فرمودند: امر كردن به معروف افضل عمل‌های آفریدگان است. [۲۰]
شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غرر الحكم، ص۱۰۲، ح۱۹۷۷.
۷.۳ - امر به معروف ونهی از منكر در كلام بزرگانتمامی علماء و بزرگان درباره امر به معروف و نهی از منكر بحث‌های جامعی نموده‌اند كه ما به عنوان نمونه، فرمایشات چند نفر از این دانشمندان را ذكر خواهیم كرد: ۷.۳.۱ - شهید اولامر به معروف و نهی از منكر عقلا و نقلا واجب است و بر فرض كه واجب عینی نباشد، واجب کفایی است. [۲۱]
ترجمه و تبین شرح لمعه، ج۵، ص۷۱.
۷.۳.۲ - محقق حلیامر به معروف و نهی از منكر واجب است به اجماع فقهاء و مسلمین. [۲۲]
شرایع الاسلام، ج۱-۲، ص۳۴۰.
۷.۳.۳ - حضرت امام خمینی(ره)اقوی آن است كه وجوب امر به معروف و نهی از منكر كفائی است؛ یعنی اگر كسی در موردی این مهم را انجام داد از دیگران ساقط می‌شود وگرنه همه مردم كه در آن مورد سكوت كرده‌اند همه واجب الهی را ترك كرده‌اند. ۷.۳.۴ - مقام معظم رهبری(مدظله العالی)مسئله امر به معروف، تكلیف همیشگی مسلمانهاست. جامعه اسلامی با امر به معروف و نهی از منكر زنده می‌ماند. قوام حکومت اسلامی به امر به معروف و نهی ازمنكراست. [۲۴]
دو فریضه بزرگ امر به معروف و نهی از منكر، ص۱۹۶.
در اهمیت این موضوع همین بس كه حفظ دین در همه ابعادش به اجرای آن بستگی دارد و حساب امر به معروف و نهی از منكر از حساب نماز و روزه و حج جدا است؛ زیرا آنها ضرری به منافع و هوس‌های دیگران نمیزند و لذا كسی مخالفتی با آنها ندارد اما نهی از منكر مخالفت با انحرافات و هوس‌های مردم است و قهرا گروهی در مقابل آن مقاومت می‌كنند. ۸ - دایره امر به معروف و نهی از منكربرخلاف تصور بعضی كه امر و نهی را مربوط به تذكرات فردی در گناهان شخصی می‌دانند، این دو واجب در مداری به وسعت تمام دین در حركت هستند. لذا تمام عرصه‌های موجود در جامعه میدان امر به معروف و نهی از منكر است. در روایتی آمده است: «بهما تقام الفرائض» یعنی قوام واجبات به امر به معروف ونهی از منكر است. [۲۵]
امر به معروف و نهی از منكر، ص۳۹.
۹ - وظایف آمرین به معروف و ناهین از منكر۱-نیتش را برای خدا خالص كند و از او مدد بخواهد. ۲-آگاهی به شروط امر به معروف ونهی از منكر داشته باشد و معروف و منكر را بشناسد. ۳- سخنش منطقی و كلامش ساده و مختصر و مفید باشد. [۲۶]
امر به معروف و نهی از منكر، ص۵۰-۵۵.
۴-خودش عامل به معروف و تارك منكر باشد و به عیبهای خودش متوجه باشد. ۵- با تفاوتهای اخلاقی و روحی مردم آشنا باشد. ۶- نصیحتگر مردم باشد و با آنها با مدارا و رفاقت رفتار كنند. ۷- در این امر شكیبا باشد و قضاوت عجولانه نداشته باشد. ۸- دارای اعتدال و میانه روی باشد. [۲۷]
امر به معروف ونهی از منكر، ص۱۱۵-۱۲۳.
۱۰ - شرایط امر به معروف و نهی از منكرغالب فقیهان و متکلمان برای این فریضه چهار شرط زیر را برشمردند: ۱- آمر و ناهی، معروف و منكر را بشناسند. ۲- آمر و ناهی احتمال تأثیر در امر به معروف و نهی از منكر را بدهند. ۳- تارك معروف و عامل به منكر بر ادامه شیوه خود اصرار داشته باشد. ۴- امر به معروف و نهی از منكر موجب ضرر و مفسده‌ای نباشد [۲۸]
دو فریضه بزرگ امر به معروف و نهی از منكر، ص۱۷۰.
۱۱ - مراتب امر به معروف و نهی از منكربرای امر به معروف و نهی از منكر سه مرحله متصور شده است: ۱- انكار قلبی؛ یعنی ناراحتی خود را از منكر آشكار كند؛ چهره در هم كشیدن، روی گرداندن، ترك رفت وآمد و... ۲- انكار زبانی؛ یعنی اگر می‌داند از مرحله اول نتیجه نمی‌گیرد باید با زبان نرم، او را متوجه خطایش كنند و در صورت عدم تأثیر، بایستی با لحن آمرانه امر و نهی كند و در هر حال رعایت درجات تندی را بنماید و در این امر و نهی مرتكب خلاف نشود. [۲۹]
امر به معروف و نهی از منكر، ص۷۰-۷۶.
۳- اقدام عملی؛ گاه ممكن است منكر چنان ریشه‌دار شده باشد كه نیازمند عمل باشد. منتهی مراحل را باید در نظر گرفت و از مرحله سبكتر باید شروع كرد؛ مانند شكستن آلات لهو و لعب، ریختن شراب، گرفتن مال مغصوب و... [۳۰]
معراج السعاده، ص۴۱۳.
لازم به ذكر است در جامعه اسلامی اجرای عملی امر به معروف و نهی از منکر در صورت نیاز به برخورد فیزیکی از وظایف حکومت اسلامی است كه در غیر این صورت بی‌نظمی اجتماعی ایجاد می‌شود. ۱۲ - شیوه‌های امر به معروف و نهی از منكربرترین روش‌ها در امر به معروف ونهی از منكر، روش‌هایی است كه اولیای الهی در ارشاد ملت‌ها به كار گرفته‌اند و به وسیله آن توانسته‌اند از مردمی با بدترین خصوصیات اخلاقی انسان‌های ارزشمند بسازند. اهم این روش‌ها عبارتند از: ۱- هماهنگی در گفتار و رفتار؛ یَأَیهَُّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ•كَبرَُ مَقْتًا عِندَ اللَّهِ أَن تَقُولُواْ مَا لَا تَفْعَلُونَ. ۲- احترام به شخصیت افراد. ۳- پرهیز از افراط در تندی و بد زبانی؛ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع الْإِفْرَاطُ فِی الْمَلَامَةِ یَشِبُّ نِیرَانَ اللَّجَاجَةِ. ۴- جلب اعتماد؛ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع قَالَ قُلُوبُ الرِّجَالِ وَحْشِیَّةٌ فَمَنْ تَأَلَّفَهَا أَقْبَلَتْ عَلَیْهِ. ۵- احترام به عقاید دیگران. [۳۴]
آداب معاشرت، ص۵۶-۶۴.
۱۳ - آداب امر به معروف و نهی از منكردر هر كاری آدابی نهفته است و این آداب در امر به معروف و نهی از منكر به شرح ذیل است: ۱- تجسس نكند؛ از دخالت در زندگی خصوصی مردم بپرهیزد كه این كار خود امری حرام است. ۲- صبور باشد. زیرا ریشه كنی منكر به سرعت ممكن نیست. [۳۵]
امر به معروف و نهی از منكر، ص۱۷۳-۱۹۴.
۳-قطع رحم نكند؛ باید دانست كه دستورات اسلام مكمل یكدیگرند و اجرای هیچ یك نباید مانع اجرای دیگر فرایض شود. ۴- پرده دری نكند. ۵- خود را فراموش نكند. ۱۴ - آثار امر به معروف و نهی از منكر۱۴.۱ - آثار فردی۱- نجات از قهر خدا با ناراحت شدن از انجام منكر؛ امیرالمؤمنین(ع): هر كس منكری را دید و قلبا از آن ناراحت شد، همانا از قهر خدا نجات پیدا كرده است. ۲- رسیدن به واقعیت الطاف الهی؛ امام علی(ع): هر كس با شمشیر و قوت برای عزت كلمةالله قیام كند، به واقعیت الطاف الهی رسیده است. ۳- می توان با امر به معروف و نهی از منكر بهترین مردم به شمار آمد؛ پیامبر اكرم(ص): بهترین مردم كسی است كه مردم را به معروف دعوت كند. [۳۸]
نهج الفصاحة ص۴۶۸.
۴- خلیفه خدا در روی زمین بودن؛ پیغمبر(ص) روایت كرده است كه: هر كه امر به معروف و نهی از منكر كند خلیفه خدا و پیغمبر و قرآن است در زمین. ۵- شریك شدن در همه ثواب‌ها، از آثار امر به معروف و نهی از منكر است. ۶- كسب رضایت خدا؛ «... كاَنَ یَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلَوةِ وَ الزَّكَوةِ وَ كاَنَ عِندَ رَبِّهِ مَرْضِیًّا» ۷- فلاح و رستگاری؛ وَ لْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلیَ الخَْیرِْ وَ یَأْمُرُونَ بِالمَْعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَ أُوْلَئكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ. ۸- سلامتی دین و دنیا؛ امام علی(ع): مَنْ كَانَ فِیهِ ثَلَاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةُ یَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَأْتَمِرُ بِهِ وَ یَنْهَی عَنِ الْمُنْكَرِ وَ یَنْتَهِی عَنْهُ... [۴۳]
تصنیف غرر الحكم و درر الكلم، ص۳۳۱.
۹- نصرت الهی؛ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْكَرِ خَلْقَانِ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ فَمَنْ نَصَرَهُمَا نَصَرَهُ اللَّهُ وَ مَنْ خَذَلَهُمَا خَذَلَهُ اللَّهُ. ۱۰- كم نشدن عمر و روزی؛ امام علی(ع): امر به معروف و نهی از منكر دو خصلت از خصلتهای الهی هستند كه نه مرگی را نزدیك می‌كنند و نه از رزقی میكاهند. [۴۵]
الحكم الزاهرة با ترجمه انصاری، ص۳۵۶.
۱۱- ثواب فراوان؛ امام علی(ع): امر به معروف و نهی از منكر... ثواب را دو چندان میگردانند. [۴۶]
شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غرر الحكم،ج۲، ص۶۱۱.
۱۴.۲ - آثار اجتماعی۱- اجرای احكام اسلام؛ إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْكَرِ سَبِیلُ الْأَنْبِیَاءِ وَ مِنْهَاجُ الصُّلَحَاءِ فَرِیضَةٌ عَظِیمَةٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ ۲- برقراری عدالت اجتماعی با امر به معروف و نهی از منكر؛ إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْكَرِ.. تُرَدُّ الْمَظَالِمُ. ۳- با امر به معروف و نهی از منكر، زمین‌ها آباد می‌شود؛ اِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْكَرِ.... وَ تُعْمَرُ الْأَرْضُ. [۴۹]
تحف العقول، ص۲۳۸.
۴- استواری نظام اسلامی به امر به معروف و نهی از منكر است؛ إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْكَرِ...یَسْتَقِیمُ الْأَمْرُ ۵- امنیت؛ اِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْكَرِ.... وَ تَأْمَنُ الْمَذَاهِبُ وَ... وَ یُنْتَصَفُ مِنَ الْأَعْدَاءِ. ۶- هر كه امر به معروف كند مؤمنان را قدرتمند می‌گرداند. [۵۲]
شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غرر الحكم، ج۵، ص۲۵۹.
۷- هر كه نهی از منكر كند، بینی فاسقان را بر خاک می‌مالد. [۵۳]
شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غرر الحكم، ج۵، ص۲۵۹.
۸- پاكیزگی كسب و كار؛ إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْكَرِ....وَ تَحِلُّ الْمَكَاسِبُ. [۵۴]
تحفالعقول، ص۲۳۸.
۱۵ - علل مهجوریت و ترك امر به معروف و نهی از منكر۱- ترس از مرگ و یا به خطر افتادن منافع دنیوی. ۲- حیا و خجالت، بی‌تفاوتی. ۳- جهل و نادانی. [۵۵]
امر به معروف و نهی از منكر، ص۱۵۶-۱۶۴.
۴- طمع رسیدن به منافع مادی. [۵۶]
امر به معروف و نهی از منكر، ص۷۹.
۵- ضعف و كوچكی نفس. [۵۷]
معراج السعادة، ص۴۰۵.
۶- بی‌تأثیر دانستن امر به معروف و نهی از منكر. ۷- ترك وظیفه به گمان خود سازی. [۵۸]
امر به معروف و نهی از منكر، ص۷۵-۸۱.
۱۶ - پیامد های ترك امر به معروف و نهی از منكرسستی نمودن از امر به معروف و نهی از منكر، و جلوگیری ننمودن از ظلم ستمكاران، نه تنها حلم نیست بلكه خمودی است كه از ملکات رذیله به شمار می‌رود. [۵۹]
شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۳۶۸.
۱۶.۱ - آثار فردی ترك امر به معروف و نهی از منكر۱- بی‌تفاوتی به دین و ضعف ایمان؛ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كُلُّ مَنْ لَمْ یُحِبَّ عَلَی الدِّینِ وَ لَمْ یُبْغِضْ عَلَی الدِّینِ فَلَا دِینَ لَه. ۲-همان‌گونه كه عامل به این فریضه در ثواب شریك است، تارك آن نیز در گناه آن شركت دارد؛ قال امام صادق(ع): من له جار و یعمل بالمعاصی فلم ینهه فهو شریكه. [۶۱]
إرشاد القلوب، ج۲، ص۱۸۳.
۳- محرومیت از سعادت و حیات معنوی؛ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع مَنْ تَرَكَ إِنْكَارَ الْمُنْكَرِ بِقَلْبِهِ وَ یَدِهِ وَ لِسَانِهِ فَهُوَ مَیِّتٌ بَیْنَ الْأَحْیَاءِ فِی كَلَامٍ هَذَا خِتَامُهُ. ۴- دشمن خدا بودن؛ پیامبر اكرم(ص): به راستی خداوند دشمن می دارد مومن ناتوانی را كه دین ندارد. به آن حضرت عرض كردند: مؤمن ناتوانی را كه دین ندارد، كیست؟ فرمود: كسی كه نهی از منکر نكند. ۱۶.۲ - آثار اجتماعی ترك امر به معروف و نهی از منكر۱- شیوع مفاسد اجتماعی و تبدیل منكر به معروف؛ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ الْمَعْصِیَةَ إِذَا عَمِلَ بِهَا الْعَبْدُ سِرّاً لَمْ تَضُرَّ إِلَّا عَامِلَهَا وَ إِذَا عَمِلَ بِهَا عَلَانِیَةً وَ لَمْ یُغَیَّرْ عَلَیْهِ أَضَرَّتْ بِالْعَامَّةِ. ۲- فراموشی خوبی‌ها و تسلط اشرار؛ امام عَلِیٍّ ع قَالَ لَا تَتْرُكُوا الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَیُوَلِّیَ اللَّهُ أُمُورَكُمْ شِرَارَكُمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلَا یُسْتَجَابُ لَكُمْ دُعَاؤُكُمْ. ۳- عقوبت الهی؛ رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم فرمود: هر گاه امت من امر به معروف و نهی از منكر را ترك كند، بایستی آماده عذاب خداوند متعال باشد. [۶۶]
پاداش نیكیها و كیفر گناهان، ص۶۴۹.
۴- از بین رفتن برکت در زندگی؛ النَّبِیِّ ص أَنَّهُ قَالَ لَا تَزَالُ أُمَّتِی بِخَیْرٍ مَا أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تَعَاوَنُوا عَلَی الْبِرِّ وَ التَّقْوَی فَإِذَا لَمْ یَفْعَلُوا ذَلِكَ نُزِعَتْ مِنْهُمُ الْبَرَكَاتُ وَ سُلِّطَ بَعْضُهُمْ عَلَی بَعْضٍ وَ لَمْ یَكُنْ لَهُمْ نَاصِرٌ فِی الْأَرْضِ وَ لَا فِی السَّمَاءِ. ۵- پیكار با خدا؛ پیامبر -صلّی اللَّه علیه و آله-: «وقتی امتم امر به معروف و نهی از منكر را به هم سپرند باید آماده جنگی با خداوند متعال باشند. [۶۸]
پیام پیامبر، ص۳۴۷.
۱۷ - پانویس
۱۸ - منبعسایت پژوهه رده‌های این صفحه : امر به معروف و نهی از منکر | فقه
|