احمد بن یونس حرانیاحمد بن یونس حرانی (متوفای ۳۶۶ق)، به همراه برادرش عمر از پزشکان برجسته قرن چهارم قمری در اندلس و طبیب مخصوص حکم مستنصر بودند. احمد در داروسازی و درمان چشم مهارت داشت و سرانجام به سال ۳۶۶ قمری در قرطبه درگذشت. ۱ - معرفی اجمالیاحمد بن یونس حرانی همراه برادرش عمر که به جهت نسبت آنها به حرّان، حرانی خوانده می شوند، در فن طبابت شهرت داشتند. آن دو دانش پزشکی را در بغداد از ثابت بن سنان قره صابی فراگرفتند و کتاب جالینوس را نزد وی خواندند. هم چنین شیوه درمان چشم را از ابن وصیف آموختند. آن گاه در سال ۳۵۱ ق در زمان حکومت حکم مستنصر، راهی اندلس شدند و مستنصر آنها را به عنوان طبیب خویش برگزید و در شهر الزهراء اقامت داد. پس از مدتی عُمَر درگذشت، ولی احمد هم چنان به عنوان طبیب مستنصر نزد وی قرب و منزلت داشت. این دو طبیب، معجونی را برای بیماری‌های داخلی به اندلس آوردند و از طریق آن، ثروت فراوانی اندوختند. احمد در داروسازی نیز سر رشته داشت و دارو را به رایگان در اختیار فقرا قرار می‌داد. وی در معالجه درمان چشم مهارت داشت و سرانجام نیز در قرطبه درگذشت. [۳]
مونس، حسین، تاریخ الفکر الاندلس، ص ۴۶۴.
[۴]
ابن صاعد اندلسی، صاعد، طبقات الامم الصاعدة، ص ۱۲۴.
۲ - پانویس
۳ - منبععبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۲۹۸. |